قلب یک پمپ است و معمولاً در هر دقیقه حدود 60 تا 100 بار می زند. با هر ضربان قلب، خون را به بدن و اعضای آن می فرستد و اکسیژن را به هر سلول منتقل می کند. پس از رساندن اکسیژن، خون به قلب برمی گردد. سپس قلب خون را به ریه ها می فرستد تا اکسیژن بیشتری دریافت کند.
همانطور که گفته شد، قلب عضوی بسیار مهم و حیاتی در بدن است و در صورت بروز هرگونه مشکل و یا اختلال در عملکرد آن می تواند عواقب خطرناک و مرگباری به همراه داشته باشد. قلب نیز مانند هر عضو دیگری از بدن می تواند مورد آزمایش قرار گیرد و عملکرد آن و رگ های خونی اطرافش بررسی شود.
یکی از این تست ها، اکوکاردیوگرام یا “اکو قلب” است که با اسکن قلب، برای مشاهده قلب و رگ های خونی اطراف آن استفاده می شود. اکو قلب، نوعی اسکن اولتراسوند است، که با استفاده از یک کاوشگر کوچک برای ارسال امواج صوتی با فرکانس بالا که در هنگام پرش از نقاط مختلف بدن ، پژواک ایجاد می کند، انجام می شود. این اکوها توسط کاوشگر برداشت شده و هنگام انجام اسکن به یک تصویر متحرک روی مانیتور تبدیل می شوند.
اکوکاردیوگرام ممکن است توسط متخصص قلب (کاردیولوژیست) یا هر پزشکی که احساس می کند ممکن است مشکل قلبی داشته باشید، از جمله پزشک عمومی، درخواست شود.
این تست سلاکت قلب معمولاً در بیمارستان یا کلینیک توسط یک متخصص قلب و عروق و یا فیزیولوژیست قلب انجام می شود.
با توجه به اهمیت قلب و انجام اکو قلب برای اطمینان از سلامت قلب، مرکز تخصصی قلب دکتر هومان، با حضور برترین متخصصین قلب و عروق آماده ارائه برترین خدمات درمانی به شما عزیزان خواهد بود.
فهرست مطالب
- 1 اکو قلب چه زمانی انجام می شود؟
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6 نحوه انجام اکو قلب
- 7
- 8
- 9 اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک (TTE)
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16 اکوکاردیوگرام از راه مری (TEE)
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24 اکوکاردیوگرام استرس
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34 اکوکاردیوگرام استرس دوبوتامین
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40 نتایج اکو قلب
- 41
- 42
- 43
- 44 آیا خطرات یا عوارض جانبی وجود دارد؟
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51 سخن پایانی
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
اکو قلب چه زمانی انجام می شود؟
اکوکاردیوگرام با بررسی ساختار قلب و رگهای خونی اطراف آن، تجزیه و تحلیل نحوه جریان خون در آنها و ارزیابی محفظه های پمپاژ قلب، می تواند به تشخیص و نظارت بر برخی شرایط قلبی کمک کند.
اکو قلب برای تشخیص موارد زیر به کار می رود:
- آسیب های ایجاد شده ناشی از حمله قلبی؛ جایی که به طور ناگهانی خون رسانی به قلب مسدود شده است.
- نارسایی قلبی؛ هنگامی که قلب نتواند با فشار مناسب خون کافی را در بدن و به اعضای مختلف پمپاژ کند.
- بیماری مادرزادی قلبی؛ نقایص مادرزادی که بر عملکرد طبیعی قلب تأثیر گذاشته و آن را مختل می کند.
- مشکلات دریچه های قلب؛ مشکلات مربوط به دریچه های قلب که جریان خون را در قلب کنترل می کنند.
- کاردیومیوپاتی؛ زمانی که دیواره های قلب ضخیم یا بزرگ می شوند.
- آندوکاردیت؛ عفونت دریچه های قلب
اکوکاردیوگرام همچنین می تواند به پزشکان کمک کند تا بهترین روش های درمانی برای این شرایط و بیماری ها را در اختیار بیماران قرار دهند.
نحوه انجام اکو قلب
روش های مختلفی برای انجام اکوکاردیوگرام وجود دارد که بسته به نوع مشکل و یا شرایط بیمار انجام می شود. با این حال، در اکثر موارد یک اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک (TTE) انجام خواهد شد. در ادامه، نحوه انجام هر یک از این روش ها شرح داده شده است.
توجه داشته باشید که معمولاً برای انجام اکو قلب نیازی به انجام کاری برای آمادگی قبلی نخواهید داشت، مگر اینکه یک اکوکاردیوگرام ترانس مری داشته باشید.
اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک (TTE)
برای TTE، از بیمار خواسته می شود قبل از دراز کشیدن روی تخت، هر لباسی را که بالا تنه او را پوشانده است، بردارد. هنگامی که بیمار روی تخت دراز کشید، چندین سنسور کوچک چسبنده به نام الکترود به سینه او متصل می شود و این الکترود ها به دستگاهی متصل می شوند که ریتم قلب بیمار را در حین آزمایش کنترل می کند.
روی سینه یا روی پروب سونوگرافی با یک ژل روان کننده آغشته شده، و از بیمار خواسته می شود به پهلوی چپ خود دراز بکشد و سپس پروب روی قفسه سینه حرکت داده می شود. این پروب یا کاوشگر توسط کابل به دستگاهی در مجاور آن متصل می شود که تصاویر تولید شده را نمایش داده و ضبط می کند.
تغییرات در امواج صوتی یا سیگنال های داپلر، جهت و سرعت حرکت خون را در قلب شما نشان می دهند.
بیمار امواج صوتی تولید شده توسط کاوشگر را نخواهد شنید، اما ممکن است در هنگام اسکن سر و صدای زیادی را شنیده شود. این طبیعی است و همان صدای جریان خون در قلب است که توسط کاوشگر گرفته می شود.
این فرایند معمولاً بین 15 تا 60 دقیقه طول خواهد کشید و بلافاصله پس از مدت کوتاهی می توانید به خانه بروید و به کارهای روزمره خود ادامه دهید.
اکوکاردیوگرام از راه مری (TEE)
برای این آزمایش، مبدل از گلو پایین و به نای می رود و از آنجا که به قلب شما نزدیکتر است، می تواند تصویر واضح تری به دست آورد.
برای انجام این تست باید از شش ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید و ننوشید. تمام داروهای خود را در صورت لزوم با یک جرعه کوچک آب در زمان های معمول مصرف کنید. اگر از دارو یا انسولین برای دیابت استفاده می کنید، از پزشک یا مرکز آزمایش خود در این باره سوال کنید.
قبل از اکوکاردیوگرام از راه مری، یک آی وی داخل رگ بازو یا دست شما قرار می گیرد تا از این طریق به شما دارو داده شود و سپس یک تکنسین الکترودهای EKG را روی سینه شما قرار می دهد. آنها همچنین یک مانیتور فشار خون را روی بازو و یک گیره پالس اکسی متر را روی انگشت شما قرار می دهند تا علائم حیاتی شما را زیر نظر داشته باشند.
برای آرامش بخشیدن به شما یک آرامبخش آرام داده می شود.
یکی از اعضای تیم پزشکی، پروب اولتراسوند را از طریق دهان، به پایین گلو و به داخل مری منتقل می کند. این کار، بر تنفس شما تأثیری نخواهد داشت. ممکن است از شما بخواهند قورت دهید تا به پایین رفتن پروب کمک کنید. این فرایند چند ثانیه طول می کشد و ممکن است ناراحت کننده باشد. در نهایت، هنگامی که کاوشگر در محل قرار گرفت، بدون اینکه شما حس کنید، از قلب شما عکس می گیرد.
این تست حدود 10 تا 30 دقیقه طول می کشد و سپس، شخصی کاوشگر را بیرون می آورد. بعد از آن شما 20 دقیقه تا نیم ساعت تحت نظر هستید.
تا زمانی که اثر آرامبخش از بین نرود، نباید چیزی بخورید یا بنوشید، که ایم معمولا تا یک ساعت طول می کشد. توجه داشته باشید در صورتی که مشکلی در مری و یا مشکلات بلع دارید، پیش از انجام این تست، به پزشک خود اطلاع دهید.
اکوکاردیوگرام استرس
این تست هنگام ورزش با تردمیل یا دوچرخه ثابت صورت می گیرد و با استفاده از آن حرکت دیواره های قلب و عملکرد پمپاژ قلب شما در هنگام سخت کار کردن و همچنین کمبود جریان خون نشان داده می شود.
قبل از انجام این آزمایش از 4 ساعت قبل از آزمایش چیزی جز آب نخورید و ننوشید. علاوه بر آن، به مدت 24 ساعت قبل از انجام تست، نباید هیچ چیز کافئین دار (مانند کولا ، شکلات ، قهوه ، چای یا داروها) مصرف کنید و همچنین در روز انجام اکو، سیگار نکشید زیرا کافئین و نیکوتین ممکن است نتایج را تحت تأثیر قرار دهد.
پزشک ممکن است به شما بگوید در روز آزمایش مصرف برخی از داروهای قلبی را قطع کنید بنابراین در صورتی که هر یک از این داروها را مصرف می کنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید:
- مسدود کننده های بتا مانند آتنولول (تنورمین)، کارودیلول (کورگ)، متوپرولول (لوپرسور، توپرول XL) و پروپرانولول (Inderal LA ، Inderal XL ، InnoPran XL)
- ایزوسوربید دینیترات (Dilatrate SR ، Isordil)
- ایزوسوربید مونونیترات (مونوکت)
- نیتروگلیسیرین (پچ Minitran ، Nitrostat ، Nitro-Dur patch)
برای انجام این تست، یک متخصص سونوگرافی قلب الکترودهای EKG را به سینه شما می چسباند تا با استفاده از آنها فعالیت قلب شما را ترسیم کرده و نبض و فشار خون شما را بگیرند.
متخصص سونوگرافی ابتدا یک اکوکاردیوگرام ترانسوراسیک را انجام می دهد. سپس، روی تردمیل یا دوچرخه ثابت سوار می شوید و شروع به ورزش می کنید و شدت به تدریج افزایش پیدا می کند. در همین حین، آنها برای مشاهده تغییرات، مانیتور EKG را مشاهده می کنند و از شما در مورد وجود هرگونه علامت سوال می کنند.
این کار تا زمانی که دیگر نتوانید ورزش کنید، ادامه خواهد یافت و متخصص سونوگرافی به سرعت اکوکاردیوگرام دیگری انجام خواهد داد.
بعد از آزمایشات، به آرامی با ورزش سرد می کنید تا علائم حیاتی شما به حالت طبیعی باز گردد.
این فرایند حدود یک ساعت به طول می انجامد، اما خود تست معمولاً کمتر از 15 دقیقه طول می کشد.
اکوکاردیوگرام استرس دوبوتامین
این روش، فرم دیگری از اکوکاردیوگرام استرس است. اما به جای ورزش، دارویی به نام دوبوتامین دریافت می کنید که باعث می شود قلب شما سخت تر کار کند.
این تست هنگامی که نمی توانید روی تردمیل یا دوچرخه ثابت ورزش کنید، قلب و دریچه های شما را بررسی می کند. این می تواند به پزشک شما نشان دهد که قلب شما چقدر خوب می تواند فعالیت را کنترل کند. همچنین تشخیص خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر (عروق مسدود شده) و میزان کارایی هرگونه درمان قلبی با این روش ممکن خواهد بود.
یک تکنسین الکترودهای EKG را به سینه شما وصل می کند. پرستار برای تزریق دوبوتامین به شما، یک ورید داخل رگی را در بازوی شما قرار می دهد. سپس با استفاده از یک اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک، ضربان قلب شما در حال استراحت اندازه گیری می شود. سپس دوبوتامین را دریافت خواهید کرد که باعث واکنش قلب شما می شود مانند اینکه در حال ورزش کردن هستید بنابراین قلب شما سریعتر و قوی تر شروع به تپش می کند. ممکن است احساس گرما، گرگرفتگی و سردرد خفیفی نیز داشته باشید.
تمامی تغییرات ایجاد شده بر روی مانیتور EKG مشاهده می شود و پس از دریافت کامل دوبوتامین، دستگاه IV را برمی دارند.
این فرایند حدوداً یک ساعت طول می کشد اما تزریق IV معمولاً حدود 15 دقیقه طول می کشد.
نتایج اکو قلب
در برخی موارد، ممکن است شخصی که اسکن را انجام می دهد، بتواند نتایج را با شما بلافاصله پس از پایان، در میان بگذارد.
با این حال، معمولاً تصاویر حاصل از اسکن باید قبل از ارسال نتایج به پزشکی که درخواست آزمایش کرده است، تجزیه و تحلیل شود و سپس نتیج آن با شما در میان گذاشته شود.
آیا خطرات یا عوارض جانبی وجود دارد؟
اکوکاردیوگرام استاندارد یک روش ساده، بدون درد و بی خطر است. هیچ عارضه جانبی از این اسکن وجود ندارد، اگرچه ممکن است ژل روان کننده احساس سرما کنید و در هنگام خارج شدن الکترودها از روی پوست در پایان آزمایش، احساس ناراحتی جزئی داشته باشید.
برخلاف برخی دیگر از آزمایشات و اسکن ها، مانند اشعه ایکس و سی تی اسکن، در طی اکو قلب از هیچ اشعه ای استفاده نمی شود.
روش TOE ممکن است ناخوشایند بوده و در گلویتان برای چند ساعت بعد احساس درد کنید. همچنین ممکن است پروب به گلو شما آسیب برساند.
همین طور در طول اکوکاردیوگرام استرس، ممکن است احساس مریضی و سرگیجه کنید و ممکن است مقداری درد قفسه سینه داشته باشید. همچنین احتمال کمی وجود دارد که این روش باعث ضربان قلب نامنظم یا حمله قلبی شود، اما در حین آزمایش با دقت کنترل خواهید شد و در صورت وجود هر مشکل، فرایند متوقف می شود.
برخی از افراد نسبت به ماده حاجب پرتو نگاری که در طی اکوکاردیوگرام کنتراست استفاده می شود حساسیت نشان می دهند. این اغلب فقط علائم خفیف مانند خارش ایجاد می کند اما در موارد نادر، یک واکنش آلرژیک جدی ایجاد می شود.
سخن پایانی
روز هرگونه مشکل و یا اختلال در عملکرد قلب و یا انسداد عروق قلبی، می تواند خطر بیماری های خطرناک قلبی و یا حتی سکته ی قلبی را افزایش دهد. بنابراین در صورت وجود هر گونه درد یا علائم بیماری های قلبی، سریعاً به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید تا اکو قلب مناسب شرایط شما صورت گیرد.
توجه داشته باشید، از آنجایی که اکو قلب یک نوع سونوگرافی است و تجربه و مهارت اپراتور و انجام دهنده سونوگرافی و گرفتن تصویر از زوایای مختلف در نتیجه دقیق آزمایش اهمیت بسیار زیادی دارد، پس حتما برای انجام این تست به متخصصین با تجربه و مراکز مجهز مراجعه کنید تا از نتایج غلط و تشخیص نادرست جلوگیری شود.
در مرکز تخصصی قلب و عروق دکتر هومان می توانید زیر نظر برترین متخصصین و با کامل ترین امکانات پزشکی، برای انجام اکو قلب اقدام کنید.
مرکز تخصصی ما با داشتن کادری مجرب، پیش از ملاقات با پزشک شما را با بیماری آشنا کرده و در مورد شیوه های درمان بیماری به شما مشاوره می دهد. این مرکز تخصصی دارای بهترین متخصصان قلب و عروق می باشد که در یک مجموعه گرد هم آمده اند.
پس می توانید با خیال راحت به این مرکز مراجعه کنید و از خدمات آن بهره ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی بیشتر با خدمات مرکز تخصصی قلب می توانید به صفحه تماس با ما مراجعه فرمایید.
پزشک جراح و متخصص