تیر کشیدن قلب کودکان

بررسی علل و اقدامات لازم جهت درمان تیر کشیدن قلب کودکان

تیر کشیدن قلب کودکان، دلایل مختلفی دارد و به عواملی همچون سن کودک، سابقه پزشکی، عوامل موروثی و محیطی وابسته است. اگرچه در بسیاری از مواقع جای نگرانی نیست؛ اما تیر کشیدن و درد قلب در کودکان یک مسئله جدی است.

در برخی از موارد، تیر کشیدن قلب، هشداردهنده‌ی یک بیماری جدی است که جان کودک را تهدید می‌کند؛ به همین دلیل، این وضعیت برای خانواده‌ها و پزشکان بسیار مهم است. تیر کشیدن قلب و درد در ناحیه قفسه سینه‌ی کودکان، نیاز به بررسی سریع و دقیق دارد تا اقدامات لازم برای تشخیص، درمان و پیشگیری از تکرار وقوع آن صورت گیرد.

مشکلات قلبی و تیر کشیدن قلب کودک

گاها کودکان از تیر کشیدن و درد قفسه سینه شکایت می‌کنند؛ اما علت تیر کشیدن قلب کودکان چیست؟ در اغلب بیماری‌های قلبی کودکان، احساس ناراحتی در قفسه سینه قابل مشاهده است. برای بزرگسالان، اولین احتمال پس از مشاهده‌ی این علائم، حمله قلبی است؛ اما به طور معمول در کودکان سایر مشکلات قلبی مطرح هستند.

⦁ پریکاردیت

جهت محافظت و حرکت روان‌تر قلب، کیسه‌ای اطراف آن را احاطه کرده است. گاها این کیسه در کودکان دچار التهاب شده و در قفسه سینه، درد ایجاد می‌کند. ویروس‌ها و باکتری‌ها، بیماری‌های خود ایمنی همچون لوپوس و مصرف برخی داروها ازجمله دلایل پریکاردیت هستند.

⦁ میوکاردیت

میوکاردیت نوعی عفونت است که عضلات قلب را درگیر می‌کند و با ایجاد التهاب در قلب، باعث درد در قفسه سینه می‌شود. ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها می‌توانند ایجادکننده‌ی این عفونت باشند.

⦁ آریتمی

آریتمی همان ضربان غیر طبیعی قلب است که در کودکان به شکل‌های متفاوتی دیده می‌شود. آریتمی در کودکان دلایل مختلفی دارد و می‌تواند از عوامل ایجادکننده درد در قفسه سینه باشد.

⦁ مشکلات عروق کرونری قلب

یکی از عوامل تیر کشیدن و درد قلب در کودکان، اختلال در عروق کوچک و خونرسان قلب است. انسداد رگ‌های کرونری از جمله مشکلات عروق کرونری قلب هستند.

آیا تمامی درد‌های قفسه سینه در کودکان نشان‌دهنده بیماری قلبی هستند؟

احساس درد قلب کودکان و ناراحتی‌هایی از این قبیل، اغلب خفیف و گذرا بوده و نگران‌کننده نیستند. تنها 4 درصد از دردهای قفسه سینه در کودکان، نشان‌دهنده‌ی علائم بیماری قلبی هستند. چنانچه این دردها تکرار شونده هستند؛ حتما باید با یک متخصص مشورت کنید.

شناسایی و پیگیری علت تیر کشیدن قلب کودک، اهمیت دارد؛ زیرا ممکن است نشانه‌ای از وجود مشکلات جدی در سیستم خونرسانی او باشد. به طور معمول، مشکلات قلبی در کودکان، تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی آن‌ها دارد و تشخیص به موقع به همراه درمان مناسب، می‌تواند در بهبود و افزایش کیفیت زندگی فرد موثر باشد. تشکیل لخته و همچنین ضعف و نارسایی قلبی، از عواقب خطرناک به تاخیر انداختن درمان است.

به طور معمول، افراد زیر 14 سال، کودک در نظر گرفته می‌شوند. در دوارن کودکی و نوجوانی، دستگاه گردش خون و قلب در حال رشد و تکامل هستند؛ به همین دلیل شناسایی مشکلات قلبی در کودکان بسیار حائز اهمیت است.

حملات عصبی و استرس عامل تیر کشیدن قلب کودکان

یکی از رایج‌ترین ناهنجاری‌های روانی استرس است. اضطراب و استرس از سنین کودکی آغاز شده و مشکلات خود را به همراه دارد. ازجمله عوامل ایجادکننده درد و ناراحتی در قفسه سینه، حملات عصبی است. با حمله‌ی عصبی، کودک در قفسه سینه خود، درد مبهمی احساس می‌کند که شاید توصیف آن برای او سخت باشد.

این علت احساس درد قلب در کودکان، ممکن است مستقیما با استرس در ارتباط باشد. حملات قلبی ممکن است در اثر یک شرایط استرس‌زا یا حتی بدون هیچ دلیلی رخ دهد‌. این شرایط استرس‌زا ممکن است از دید بزرگسالان کاملا غیرمنطقی بنظر برسد؛ اما شرایط و موقعیت‌هایی همچون رفتن به دندانپزشکی و پیش دبستانی، برای گروهی از کودکان استرس‌زا است. کودکان در چنین شرایطی باید مدیریت استرس و چگونگی حل مشکلات را بیاموزند.
احساس درد قلب در اثر حملات عصبی، ممکن است با نشانه‌های زیر همراه باشد:

⦁ تعریق

⦁ لرزیدن بدن

⦁ تنگی نفس

⦁ سرگیجه

⦁ افزایش سرعت ضربان قلب

⦁ بی‌حس شدن دست و پا

تیر کشیدن قلب کودکان با مشکلات ریوی

علت درد و احساس درد قلب در کودکان همانند بزرگسالان می‌تواند مشکلات ریوی باشد. مشکلات ریوی متعددی در کودکان، به درد و تیرکشیدن قلب منجر می‌شوند.

⦁ ذات‌الریه

یکی از بیماری‌های عفونی شایع در کودکان ذات‌الریه است. تیر کشیدن و درد قلب در کودکان به همراه سرفه‌های شدید، می‌تواند از نشانه‌های ذات‌الریه باشد‌. دل درد، تب، خس‌خس گلو، استفراغ، کاهش اشتها و تنفس سخت از علائم ذات‌الریه هستند. معمولا با مصرف دارو، کودک در طی چند روز یا چند هفته بهبود می‌یابد؛ اما سن کودک، نوع و شدت ذات‌الریه در مدت زمان بیماری مؤثر است.

⦁ آسم

آسم، یک نوع اختلال التهابی ریه است که با وجود محرک باعث تنگ شدن مجاری تنفسی می‌‌شود. اگر دلیل تیر کشیدن و درد قلب و قفسه سینه کودک، آسم باشد؛ ممکن است با علائمی همچون مشکلات تنفسی و سرفه شدید نیز همراه باشد. احتمالا این علائم، هنگام شب، صبح زود، بعد از گریه و دویدن تشدید می‌شوند.

⦁ پلوریت

هر یک از ریه‌های ما به کمک پرده‌ای دو لایه احاطه شده است. در اثر التهاب این پرده، در قفسه سینه‌ی کودک درد ایجاد می‌شود که در طی تنفس، شدت آن افزایش می‌یابد.

⦁ کلاپس ریه

در اثر برخی عوامل، ممکن است ریه سوراخ شده و هوای آن به فضای بین ریه‌‌ نشت کند؛ در این شرایط کلاپس یا باز شدن ناقص ریه خودنمایی می‌کند. کلاپس ریه، یکی از دلایل احساس درد قلب کودکان است. درد ناشی از کلاپس ریه، به صورت ناگهان شروع شده و اغلب با تنگی نفس همراه است. درد قفسه سینه در کلاپس ریه تا ساعت‌ها ادامه دارد.

⦁ آمبولی ریه

به لخته شدن خون در ریه، آمبولی گفته می‌شود. این لخته باعث انسداد شریان شده و جریان خون به ریه را دچار اختلال می‌کند. مورد توجه‌ترین دلیل آمبولی ریه، لخته‌های خونی است که باعث انسداد می‌شوند؛ اما چربی مغز استخوان‌های بلندی که شکسته‌اند و حباب‌های هوا نیز می‌توانند باعث ایجاد آمبولی ریه شوند. این شرایط بسیار خطرناک است و احتمال مرگ در آن بالا است.

تیر کشیدن قلب کودکان با مشکلات گوارشی

بیماری رفلاکس گوارشی (GERD)، برگشت اسید معده به مری است که با سوزش گلو و معده همراه است. گاها به دلیل رفلاکس اسید معده، علائمی همچون تیر کشیدن و درد قلب نیز مشاهده می‌شود.

وجود خاصیت اسیدی در معده برای گوارش مواد غذایی ضروری است؛ اما با برگشت اسید معده در طی رفلاکس، بافت مری آسیب دیده و باعث درد و سوزش ناگهانی قفسه سینه می‌شود. در کودکان نیز رفلاکس معده قابل مشاهده است.
علائم رفلاکس معده در کودکان کوچکتر شامل امتناع از خوردن غذا، درد یا بدخلقی پس از خوردن غذا، مشکلات تنفسی و استفراغ (کودکان 6 ماه یا بیشتر) است.

در کودکان بزرگ‌تر، شل شدن بنداره انتهای مری ازجمله دلایل برگشت اسید معده و احساس درد قلب در کودکان است. در اغلب موارد رفلاکس معده با تغییر سبک زندگی قابل درمان است. خوردن نوشیدنی‌های گازدار و خوردن بیش از حد فست فود از عوامل ایجادکننده رفلاکس هستند. پس از ورزش کردن و دراز کشیدن، احتمال بروز درد و تیرکشیدن قلب بیشتر است.

سندرم گرفتگی پیش از موعد و تیر کشیدن قلب کودکان

یکی از دلایل احساس درد قلب در کودکان سندرمی به نام گرفتگی پیش از موعد است. سندرم گرفتگی پیش از موعد، برای اولین بار در سال 1995 توسط میلر و تکسیدور توصیف شد. این سندروم در اغلب موارد هنگامی که شخص در حال استراحت است، خصوصا هنگام خم شدن یا در حالت خوابیدن، رخ می‌دهد. درد به صورت ناگهانی آغاز می‌شود و تا کنون محرک واضحی برای ایجاد این سندروم پیدا نشده است.
کودک در سندرم گرفتگی پیش از موعد، دردی تیز در قفسه سینه خود حس می‌کند که ممکن است 30 ثانیه یا حتی تا 3 دقیقه طول بکشد. لازم به ذکر است که شدت و میزان درد در کودکان مختلف یکسان نیست. سندرم گرفتگی پیش از موعد، اثری پایدار و منفی روی بدن ندارد. لازم به ذکر است که این سندرم، تا به امروز هیچ درمانی ندارد.

آسیب‌ دیدن استخوان‌ها و ماهیچه‌های قفسه سینه، علت تیر کشیدن قلب کودکان

آسیب دیدن استخوان‌های قفسه سینه همچون جناغ و دنده‌ها، می‌تواند از جمله دلایل احساس درد قلب کودکان باشد. شکستگی‌های استخوانی در منطقه قفسه سینه، ممکن است نتیجه حادثه‌ای مانند تصادف، سقوط یا ضربه باشد. این شکستگی‌ها می‌توانند باعث تغییراتی در ساختار قفسه سینه شده و با ایجاد فشار باعث درد در قفسه سینه و قلب شود.

ریه‌ها برای انجام فرایند دم و بازدم از حرکات قفسه سینه پیروی می‌کنند. مفاصل و غضروف‌ها در حرکات قفسه سینه نقش مهمی را ایفا می‌کنند. در بیماری کوستوکندریت، ناحیه اتصال دنده‌ها به غضروف دچار التهاب می‌شود که به دنبال خود، درد در ناحیه قفسه سینه را ایجاد می‌کند. این درد با حرکت یا حتی لمس، تشدید می‌شود. بیماری کوستوکندریت در کودکان، خوش‌خیم است و اغلب بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می‌یابد.
در برخی موارد، به علت تصادفات، ورزش و فعالیت‌های جسمانی شدید، ماهیچه‌های قفسه سینه دچار کشیدگی و آسیب می‌شوند. این کشیدگی ممکن است منجر به تغییراتی در ساختار استخوان‌ها و پیوندهای آن‌ها شود و با ایجاد فشار، به درد و تیر کشیدن قلب منجر شود.

در صورتی که کودک، پس از فعالیت بدنی یا حادثه از درد و تیر کشیدن قلب شکایت کند، باید به مرکز درمانی مراجعه کرد. پزشک با توجه به علائم و نشانه‌ها، تشخیص دقیقی برای علت احساس درد قلب کودک پیدا کرده و درمان مناسب را تجویز می‌کند.

چه زمانی تیر کشیدن قلب کودکان نیازمند توجه جدی و فوری است؟

اگرچه این موارد به صورت نادر رخ می‌دهند؛ اما بسیار اهمیت دارند و در برخی موارد به شدت خطرناک هستند. تأخیر در تشخیص و درمان این حالت‌ها ممکن است منجر به عواقب جدی و حتی فوت کودک شود. بنابراین، در صورتی که کودک شما از درد قفسه سینه و تیر کشیدن قلب شکایت دارد؛ باید سریعا به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید تا علت درد مشخص و درمان مناسب تجویز شود.
با توجه به علت احساس درد قلب در کودکان، علائم زیر همراه با درد و تیر کشیدن قلب، نیازمند توجه فوری است:

⦁ تنگی نفس شدید

⦁ تب

⦁ رنگ پریدگی

⦁ سرگیجه

⦁ تعریق

⦁ احساس پاره شدن جدار سینه

گاها مشکلات و بیماری‌های ارثی می‌تواند به تشخیص به موقع و رسیدگی فوری به کودک کمک کند. چنانچه در خانواده سابقه‌ی دایسکشن یا پارگی آئورت یا سندرم مارفان دارید، در صورت مشاهده درد قلب در کودک، با اورژانس تماس بگیرید.

پیدا کردن علت تیر کشیدن قلب در کودکان

احساس درد قلب کودک، دلایل مختلفی دارد که تشخیص آن برای خانواده ممکن نیست. پس چگونه متوجه شویم علت تیر کشیدن قلب کودکان چیست؟ برای پیدا کردن علت، باید در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با گوش دادن به صدای قلب کودک شما، سؤالاتی را در مورد شرایطی که ممکن است باعث احساس درد قلب کودک شود یا سابقه پزشکی خانواده مطرح می‌کند.

انجام اکوکاردیوگرافی برای مشاهده و بررسی ساختمان قلب و عملکرد آن و همچنین الکتروکاردیوگرام (ECG) برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب کودک می‌تواند به روند تشخیص کمک کند. در ECG یا نوار قلب، با استفاده از الکتروهای متصل به پوست، فعالیت الکتریکی قلب ثبت می‌شود. برای ثبت اکوی قلب از امواج صوتی استفاده می‌کنند و هیچ ضرری برای کودک ندارد.

برای روشن شدن بیشتر علت درد قفسه سینه، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری انجام دهد. آزمایش تست استرس یا عکس‌برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه، ازجمله‌ی این آزمایشات هستند؛ البته بیشتر کودکان به انجام آزمایشات بیشتر نیاز نخواهند داشت. برای بررسی واکنش قلب و رگ‌ها در برابر فعالیت بدنی، از تست استرس استفاده می‌کنند.

درمان تیر کشیدن قلب کودکان

با توجه به علت درد و تیرکشیدن قلب کودک، روند درمان متفاوت است. اگر علت درد و تیرکشیدن قلب کودک، استرس پس از حادثه یا فشار روانی ناشی از مدرسه و غیره باشد؛ کودک باید بتواند با استرس خود مبارزه کرده و شرایط را آنگونه که هست بپذیرد. برای کاهش استرس، مراجعه به یک مشاور، روانشناس یا درمانگر شناختی رفتاری کودکان مؤثر است.

اگر علت درد و تیرکشیدن قلب کودک، التهاب باشد؛ استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، طبق تجویز پزشک به درمان کودک کمک می‌کند. ازجمله‌ی این داروها می‌توان به ایبوپروفن اشاره کرد. بیماری‌های قلبی نیز برای درمان و جلوگیری از عوارض خطرناک بیماری، درمان‌های خاص خود را دارند که توسط متخصص قلب تجویز می‌شود.

درمان خانگی برای تیر کشیدن قلب کودکان

همانطور که ذکر شد، تنها 4 درصد از کودکانی که از درد و تیر کشیدن قفسه سینه شکایت می‌کنند، بیماری قلبی دارند. بسیاری از این درد‌ها گذرا و موقت هستند و اصلا جای نگرانی نیست. در بسیاری از زمینه‌ها، طب سنتی و روش‌های درمان خانگی موثر هستند. سوالی که پیش می‌آید این است که آیا با توجه به علت احساس درد قلب در کودکان، امکان تسکین و درمان خانگی درد وجود دارد؟ چناچه دلیل احساس درد قلب کودک، مواردی همچون رفلاکس باشد، می‌‌توان از درمان‌های خانگی استفاده کرد.

⦁ مغز بادام درختی

یکی از دلایل تیر کشیدن و درد قفسه سینه در کودکان، ریفلاکس است. خوردن مغز بادام یا شیر بادام می‌تواند به تسکین درد و خنثی شدن اسیدی که به مری بازگشته کمک کند؛ این به دلیل خاصیت قلیایی بادام است.

⦁ سرکه سیب

مخلوط یک قاشق سرکه سیب و یک لیوان آب و نوشیدن آن هنگام غذا خوردن یا رفلاکس می‌تواند کمک کننده باشد. سرکه سیب به هضم غذا کمک کرده و سوزش و درد قفسه سینه را کاهش می‌دهد.

⦁ زنجبیل و شیر زردچوبه

برای کاهش التهاب معده و مشکلات گوارشی، خوردن زنجیل یا شیر زردچوبه به عنوان ضد التهاب، کمک‌کننده بوده و می‌تواند به کاهش درد قفسه سینه کمک کند. برای اماده کردن شیر زردچوبه، کافی است یک قاشق چایخوری زردچوبه را با یک فنجان شیر گرم مخلوط کنید.

⦁ کمپرس سرد

کشیدگی عضلات در اثر فعالیت بدنی و جابجا کردن جسم سنگین، می‌تواند علت احساس درد قلب در کودکان باشد. کمپرس سرد می‌تواند به کاهش التهاب عضلات قفسه سینه کمک کنند.

سخن پایانی

هر چند احساس تیر کشیدن قلب کودکان در اغلب موارد موضوع جدی‌ای نیست؛ اما بررسی به موقع و تشخیص علت آن اهمیت بالایی دارد. این حالت ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله اختلالات قلبی، ریوی، گوارشی، حملات عصبی، عفونت و التهابات و… رخ دهد.

حالت تهوع، تنگی نفس شدید، سرگیجه، تب و تعریق به همراه درد در ناحیه قفسه سینه از علائم اورژانسی هستند. برای تشخیص علت تیر کشیدن و درد قفسه سینه، باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و اقدامات لازم برای درمان را انجام داد. در برخی موارد پس از تشخیص علت می‌توان با درمان‌های خانگی و تغییر سبک زندگی، به بهبود کودک کمک کرد.