سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس

سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس ازجمله مواردی است که به‌سرعت افراد را نگران کرده و دچار اضطراب می‌کند. همه ما می‌دانیم که تنفس اولین نیاز هر انسانی است و بروز تنگی نفس ممکن است بیشتر از هر عارضه‌ی دیگری فرد را در معرض مشکلات جدی قراردهد.

همچنین این روزها که بیماری کرونا روزبه‌روز بیشتر جان انسان‌ها را می‌گیرد و هیچ درمانی برای آن پیدا نمی‌شود، سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس به‌عنوان دوتا از مهم‌ترین علائم این بیماری به‌شدت باعث ترس مردم شده است.

مشکل تنگی نفس و فشار قفسه سینه می‌تواند به دلایل بسیار زیاد باشد. بزرگ­ترین دلیل آن را می­توان بیماری­های قلبی و ریوی دانست. عدم رسیدگی به سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس می­تواند عوارض ناگوار و جبران‌ناپذیری مانند سکته­ قلبی، انسداد عروق، آسم و مرگ ناگهانی را به دنبال داشته باشد.

تنگی نفس را جدی بگیرید و حتماً این مشکل را با پزشک متخصص قلب و عروق در میان بگذارید. مشکلات قلبی که تنگی نفس یکی از نشانه­های آن است، تهدیدی جدی برای حیات می­باشند.

بنابراین از خوددرمانی بپرهیزید و به پزشک متخصص مراجعه کنید. در این مقاله می‌خواهیم با دلایلی که سنگینی قفسه سینه و نفس‌تنگی را به دنبال دارد و دیگر علائمی که با آن همراه می‌شود، بیشتر آشنا شویم.

سنگینی قفسه سینه  و تنگی نفس چیست؟

شاید شما هم تابه‌حال تجربه کرده باشید که ناگهان حس می‌کنید نفستان دیگر بالا نمی‌آید و به‌اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنید. گاهی احساس می‌شود مانع یا گرفتگی‌ در نای یا دیگر مجاری تنفسی شما وجود دارد و باعث دشواری در تنفس شما شده است.

تنگی نفس (dyspnea) با حالت‌های مختلفی اتفاق می‌افتد. ممکن است فقط درکشیدن نفس‌های عمیق مشکل داشته باشید و به‌طور کوتاه نفس بکشید که باعث ایجاد حالتی مثل نفس‌نفس زدن می‌شود.

بعضی از اوقات تا حد زیادی احساس خفگی یا اختناق می‌کنید و کلاً نمی‌توانید نفس بکشید. این مشکل اغلب با گرفتگی یا سنگینی قفسه سینه همراه است.

سنگینی قفسه سینه (chest tightness) که معمولاً موجب تنگی نفس می‌شود، حالتی است که در حین انجام کارهای روزمره­ی خود، ناگهان گرفتگی‌ در ناحیه قفسه سینه احساس می‌کنید که می‌تواند به‌صورت درد نیز ظاهر شود. این گرفتگی و درد منشأ مشخصی ندارند و گاهی در نقاط مختلف قفسه سینه پخش می‌شوند.

بیماری­های قلبی

بیماری­های قلبی را می­توان بزرگ­ترین دلیل سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس دانست. ریه­ها مهم­ترین نقش را در تبادل گازهای خونی دارند، اما تأمین­کننده این جریان خون، قلب است. پس از فرآیند اکسیژن‌گیری، تمام خون ریه وارد قلب شده و پس از آن به همه بدن منتقل می­شود.

بنابراین هرگونه ناراحتی در قلب می­تواند منجر به اختلال در رساندن خون غنی از اکسیژن شده و تنگی نفس را ایجاد نماید. بیماری‌های قلبی انواع مختلفی دارند. مهم­ترین بیماری قلبی که سبب سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس می­شود، نارسایی قلبی است.

نارسایی قلبی زمانی رخ می­دهد که عملکرد عضله قلب و عروق کرونری با اشکال مواجه شود و تبادل گازهای تنفسی به‌راحتی انجام نگیرد. در ادامه به بررسی بیش­تر نارسایی قلب و دیگر بیماری‌های قلبی می­پردازیم.

نارسایی قلب

نارسایی قلب که آن را نارسایی احتقانی قلب نیز می­نامند، حالتی است که قلب، وظیفه اصلی خود یعنی پمپاژ خون را به‌درستی انجام نمی­دهد. در واقع قلبی که دچار نارسایی است، توان انقباضی کمی دارد و این امر سبب می­شود تا قلب نتواند اکسیژن کافی را به بدن برساند.

چنانچه به نارسایی قلبی توجه و رسیدگی نکنید، وضعیت قلب درگذر زمان وخیم شده و می­تواند مشکلاتی جدی ایجاد کند. نشانه­های نارسایی قلبی در زیر ذکر شده­اند. در صورت مشاهده هر یک از آن­ها به صورت مداوم، حتماً به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.

• سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس
• خستگی زودرس هنگام انجام فعالیت­های عادی
• کاهش انرژی
• تورم ساق و مچ پا
• تنگی نفس شبانه
• کاهش اشتها

گاهی ممکن است نارسایی قلبی بی علامت باشد و تنها در اکوکاردیوگرافی مشخص شود. بنابراین خوب است که هر ساله برای معاینه قلب و اطمینان از سلامت خود، به پزشک مراجعه کنید.

آریتمی

منظور از آریتمی، ریتم غیرطبیعی قلب است. آریتمی قلبی سه نوع است. گاهی ریتم قلب کندتر از حد معمول، گاهی تندتر و در برخی موارد به‌طور کلی نامنظم می­باشد. آریتمی بر کارایی قلب تأثیرگذار است و می­تواند در فرآیند پمپاژ و رساندن خون غنی از اکسیژن به بدن، اختلال ایجاد کند. به همین دلیل آریتمی می­تواند از دلایل تنگی نفس باشد.

اختلالات دریچه­ قلب

اگر دریچه­های قلب کاملاً باز نشوند، خون کافی از آن­ها عبور نمی­کند و روند خون‌رسانی با مشکل روبرو می­شود. این شرایط را تنگی دریچه قلب می­گویند. البته مشکلات دریچه­های قلب تنها مربوط به تنگی آن­ها نیست. گاهی دریچه­ها به‌طور کامل بسته نمی­شوند و خون از آن­ها نشت می­کند. به‌هرحال هر یک از مشکلات دریچه قلب می­توانند سبب ایجاد حس سنگینی در قفسه سینه و تنگی نفس شوند.

آنژین صدری

آنژین صدری یا (chest pain)، وضعیتی است که در آن فرد دچار درد قفسه سینه شده و منشأ این درد مشکلات عروق کرونری می­باشد. زمانی که ماهیچه­های قلبی دچار کمبود اکسیژن شده باشند، آنژین صدری بروز می­کند.

آنژین صدری بیش­تر در سینه چپ ظهور کرده و قابلیت انتشار به بازوها، شانه­ها، دست­ها و فک را نیز دارد. البته هر دردی در قفسه سینه نشان­دهنده آنژین صدری نیست. این درد اغلب با نشانه­های زیر همراه است:

• سنگینی قفسه سینه و احساس سوزش در آن
• درد دست چپ و در مواقعی هر دو دست
• تعریق شدید
• حالت تهوع و استفراغ
• موقتی بودن درد
• اگر به‌طور مستمر دچار درد قفسه سینه می­شوید و درد شما همراه با نشانه­های بالا است، حتماً پزشک خود را درجریان بگذارید.

سکته قلبی

سکته قلبی یک اختلال در جریان خون است که توسط یک یا چند عروق کرونری ایجاد می­شود. این اختلال به عضله قلب آسیب می­زند و حتی در صورت عدم رسیدگی سریع، می­تواند منجر به مرگ شود. نشانه­های زیر می­توانند خبر از سکته قلبی بدهند:

• درد قفسه سینه

• تنگی نفس

• تعریق شدید و ناگهانی

• درد بازوی چپ

• سبکی سر

• تپش قلب

• درد شکمی

سکته قلبی یک موقعیت اضطراری پزشکی است و برای درمان و رسیدگی به آن، حتی نباید یک ثانیه هم وقت را تلف کرد. در صورتی که این نشانه­ها را در خود یا اطرافیان مشاهده کردید، خیلی سریع با فوریت­های پزشکی تماس بگیرید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

گاهی به دلیل استرس و اضطراب یا قرار گرفتن در موقعیت­های خاص، افراد دچار حس سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس می­شوند. این حالت موقتی است و پس از مدتی از بین می رود.

اما چنانچه سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس پایدار همراه با درد یا نشانه­های بیماری­های قلبی و ریوی بودند، هرچه سریع­تر به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر مشکلاتی مثل فشارخون، دیابت، چاقی و اعتیاد به دخانیات نیز دارید، تنگی نفس می­تواند زنگ خطری برای یک مشکل جدی باشد.

بنابراین دریافت کمک­های پزشکی را به تأخیر نیندازید. در بسیاری از موارد، بیماری­های قلبی منشأ ژنتیکی دارند. در صورتی که در بستگان شما شخصی مبتلا به این بیماری­ها بود، حتماً معاینات دوره­ای قلب را نزد یک متخصص مجرب پیگیری کنید.

تشخیص و درمان بیماری­های قلبی

پس از معاینات بالینی و گرفتن شرح حال دقیق و بررسی سابقه پزشکی، متخصص قلب و عروق برای تشخیص بهتر ابتدا از شما نوار قلب می­گیرد. دیگر ابزارهایی که پزشک را برای تشخیص بهتر یاری می­کنند، موارد زیر می­باشند:

• آزمایش خون
• الکتروکاردیوگرام
• اکوکاردیوگرام
• سی.تی اسکن قلبی
• تصویربرداری پرتوایکس از قفسه سینه
• تست ورزش
• آنژیوگرافی
• MRI قلب

بسته به وضعیت شما، پزشک ممکن یک یا چند مورد از آزمایش­های بالا را برای شما انجام دهد. پس از بررسی نتایج آزمایش­ها و تشخیص دقیق نوع بیماری و علت تنگی نفس، اقدامات درمانی بر روی قلب شما انجام می­گیرد.

درمان­های قلب طیفی از درمان­های محافظه‌کارانه مانند دارو و تغییر سبک زندگی تا درمان‌های ریسک­پذیرتری مانند جراحی را شامل می­شوند. برخی از درمان­های رایج بیماری­های قلبی، به شرح زیر می­باشند:

• دارو درمانی ( داروهای کاهش فشارخون، مسدودکننده آدرنرژیک بتا، ضربان‌ساز، استاتین­ها و…)
• تغییر سبک زندگی ( ترک دخانیات، انجام ورزش­های سبک و دوری از بی­تحرکی، داشتن رژیم غذایی سالم و…)
• آنژیوپلاستی
• جراحی قلب ( انواع مختلفی دارد و بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار، متفاوت می­باشد.)

قلب عضله­ای مهم است که کل حیات شما به آن وابسته می­باشد. بنابراین برای بیماری­های قلبی از خوددرمانی پرهیز کرده و برای درمان به یک مرکز درمانی معتبر و پزشک خوب و شناخته شده مراجعه کنید.

• دیگر دلایل سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس

همان‌طور که گفتیم، بیماری‌ها و مشکلات زیادی وجود دارند که از علائم آن‌ها، مشکلات تنفسی و گرفتگی قفسه سینه است. اینجا تعدادی از این بیماری‌ها و علائم دیگر را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

کووید  19

این بیماری که از سال ۲۰۱۹  شروع و در ابتدای سال ۲۰۲۰ در سرتاسر جهان پخش شد، حال از بزرگ‌ترین نگرانی‌های مردم جهان به شمار می‌رود. این بیماری از ورود یک ویروس کوچک به بدن ایجاد می‌شود و به دستگاه‌های مختلف بدن، از جمله دستگاه تنفسی حمله می‌کند.

در این حالت بیمار دچار سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس شده و نفس‌هایش به شماره می‌افتد. از دیگر علائم بیماری کرونا یا کووید ۱۹ می‌توان به کبودی لب‌ها، خستگی بیش‌ازحد، خواب‌آلودگی زیاد و مشکلات جدی تنفسی اشاره کرد.

البته لازم به ذکر است که این علائم در حالت حاد بیماری به وجود می‌آیند و در کسانی که کووید ۱۹ را با علائم خفیفی تجربه می‌کنند، علائمی چون تب، تنگی قفس و سرفه‌های مکرر و خشک شایع است.

• ریفلاکس معده

ریفلاکس معده یکی از رایج‌ترین مشکلات گوارشی بوده و در همه گروه‌های سنی قابل‌مشاهده است. در این بیماری، اسید موجود در معده که برای هضم غذا ترشح می‌شود، تا مری بالا می‌آید و گاهی به گلو نیز می‌رسد.

این حالت به فرد احساس بسیار ناخوشایندی می‌دهد و علائمی چون احساس سوزش یا درد در داخل قفسه سینه، دشواری در بلعیدن و احساس وجود توده‌ای در گلو را نیز تجربه می‌کند.

ریفلاکس معده یک عارضه گوارشی بسیار معمول و طبیعی است و هرکسی حتماً چندین بار آن را تجربه کرده است. اما گاهی این مشکل به تعداد دفعات بیشتری ایجاد می‌شود که نشانه یک بیماری گوارشی است و با داروهای ساده حل می‌شود.

اگر ریفلاکس معده به حدی برسد که فرد را ناتوان کرده و فشار بیش‌ازحدی به او وارد کند، ممکن است داروهای قوی‌تری تجویز شود.

• آسم

آسم یکی از رایج‌ترین بیماری‌های تنفسی است که در افراد ایجاد می‌شود. در این بیماری مجراهای تنفسی باریک، متورم و دچار التهاب می‌شوند. برخی از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است مخاط اضافی حس کنند که تنفس را سخت‌تر می‌کند. این بیماری در افراد مختلف با شدت‌های متفاوتی به وجود می‌آید.

آسم علاوه بر تنگی نفس با علائمی همچون سرفه کردن، خس‌خس سینه یا شنیدن صداهای غیرمعمول در بازدم همراه است. این بیماری حین انجام فعالیت‌های خاصی چون ورزش کردن یا در معرض عوامل تحریک‌کننده و حساسیت‌زا، تشدید شده و علائم آن با شدت و درجه بیشتری فرد را آزار می‌دهند.

• اختلال اضطراب

یکی از مشکلاتی که بین مردم و علی‌الخصوص در نوجوانان و بزرگ‌سالان بسیار رایج است، اختلال اضطراب می­باشد. این بیماری قطعاً ریشه در مشکل‌های روحی و روانی افراد دارد و احتمالاً از مشکلات و سختی‌های گذشته آن‌ها نشأت می‌گیرد.

افرادی که دچار اختلال اضطراب هستند، علائمی چون گرفتگی قفسه سینه، تنفس دشوار و نفس‌نفس زدن، سرگیجه، گرفتگی عضلات و غیره را تجربه می‌کنند. این علائم ممکن است هم‌زمان و مجموعاً به‌صورت یک حمله ناگهانی در مدت‌زمان حدوداً یک ربع در بیمار وجود داشته باشند و با مصرف قرص یا آرام شدن خودبه‌خود از بین بروند.

• ذات‌الریه

ذات‌الریه که در زمان قدیم بسیار شایع بود و همچنان نیز ادامه دارد، به معنای عفونت یک یا هر دو ریه شما می‌باشد. ساختار ریه شامل تعداد زیادی کیسه‌های کوچک هوایی است که وظیفه رساندن اکسیژن به خون را دارند.

در اثر بیماری ذات‌الریه این کیسه‌ها دچار التهاب می‌شوند و نمی‌توانند به‌خوبی اکسیژن‌رسانی کنند. این بیماری درجات مختلفی دارد که بسته به آن، علائم ایجادشده نیز متفاوت خواهد بود.

هنگامی‌که به ذات‌الریه خفیف مبتلا شوید علائمی همچون علائم آنفلوانزا شامل تب و لرز، بدن‌دردی یا مشکلات تنفسی را تجربه می‌کنید. اما علائم شدیدتر این بیماری شامل دردهای قفسه سینه، حالت تهوع، تب یا دمای کمتر از دمای طبیعی به همراه لرز، نفس‌تنگی و اسهال، احساس خستگی و سرفه کردن خواهد بود.

• زخم معده

در پوشش داخلی هرکدام از اجزای دستگاه گوارش شامل مری، روده و خصوصاً معده، امکان ایجاد زخم وجود دارد. این زخم‌ها در هرکجا که ایجاد شود با درد و گرفتگی قفسه سینه همراه است. همچنین فرد مبتلابه زخم معده ممکن است علائمی چون درد و سوزش معده، بادگلوهای مکرر، حالت تهوع و نفخ را احساس کند.

آمبولی ریه

بدن ما شامل تعداد زیادی عروق ریوی است. درصورتی‌که هر یک از این عروق در ریه مسدود شود، لختگی خونی که از پا به ریه می‌رود به وجود می‌آید و اصطلاحاً دچار آمبولی می‌شوید. در این حالت علائمی چون درد قفسه سینه، تنگی نفس و سرفه ایجاد می‌شود. اگر زود متوجه آمبولی شوید با جراحی یا دارو توسط پزشک درمان می‌شوید. از دیگر علائم آمبولی که کمتر رخ می‌دهد می‌توان به درد، ورم، رنگ‌پریدگی، ضربان تند و سرگیجه اشاره کرد.

سایر بیماری‌هایی که گرفتگی قفسه سینه و نفس‌تنگی را به همراه دارند، می‌توان موارد زیر را نام برد.

• کشیدگی عضلات
• زونا
• شکستگی دنده
• بیماری عرق کرونر
• گذراندن دوران قاعدگی
• حساسیت یا پارگی مری

درمان‌های خانگی برای از بین بردن سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس ناشی از اضطراب

راه‌های مختلفی وجود دارد که با انجام آن می‌توانید اضطراب و استرس خود را کنترل کنید‌. استرس باوجوداینکه یک مشکل روحی است اما به‌آسانی جسم شمارا تحت تأثیر قرار داده و گاهی ممکن است به آن آسیب‌های جدی هم برساند.

مواردی که با انجام آن‌ها می‌توانید بدون مراجعه به پرشک اضطراب خود را کنترل کنید، عبارت‌اند از:

• یک برنامه ورزشی منظم هفتگی را دنبال کنید.
• سعی کنید به‌جز محل‌کار یا مدرسه سرگرمی‌های متنوع دیگری برحسب علایق خود ایجاد کنید.
• رژیم غذایی متعادل و مقوی‌ داشته باشید.
• از مصرف الکل، دخانیات و کافئین بیش‌ازحد بپرهیزید.
• در طول هفته زمانی را برای معاشرت با افرادی که دوست دارید، تنظیم کنید.

درصورتی‌که اضطراب شما زیاد باشد لازم است حتماً برای درمان آن به‌طورجدی اقدام کنید تا از آسیب‌های جسمی آن در امان بمانید.

جمع‌بندی

سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس ازجمله مواردی است که در صورت بروز، فرد را تحت‌فشار زیادی قرار می‌دهد. این علائم ممکن است درنتیجه ابتلا به بیماری‌های مختلفی ایجاد شود. شایع­ترین بیماری که سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس را ایجاد می­کند، مشکلات مربوط به قلب و بافت­های اطراف آن است. تشخیص دقیق علت این عارضه، بر دوش پزشک متخصص می­باشد.

رسیدگی به سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس بسیار ضروری بوده و نادیده گرفتن آن می­تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد. بهتر است همان دفعات اولی که با این مشکل مواجه شدید، به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. پزشک پس از معاینه و تشخیص علت این حس ناخوشایند، اگر لازم بود شما را به متخصص دیگری ارجاع می­دهد.

خوشبختانه در کلینیک ما پزشکان متخصص و با­تجربه­ای هستند که می­توانند در درمان مشکلات قلبی،  شما را راهنمایی کنند. برای گرفتن نوبت از این کلینیک تخصصی، از شماره تلفن­های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.