فشار خون نرمال یکی از مهمترین عوامل در حفظ سلامت عمومی بدن است. وقتی فشار خون در محدوده طبیعی قرار دارد، قلب و عروق به درستی کار میکنند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته کاهش مییابد. اما اگر فشار خون از حد استاندارد پایینتر یا بالاتر برود، ممکن است مشکلاتی جدی برای بدن ایجاد شود.
افزایش یا کاهش فشار خون میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند سبک زندگی ناسالم، استرس، تغذیه نامناسب یا بیماریهای زمینهای باشد. این موضوع بهویژه برای افرادی که سابقه بیماریهای قلبی دارند، اهمیت بیشتری دارد.
چگونه میتوان فشار خون را در سطح نرمال نگه داشت؟ در این مقاله، علاوه بر بررسی مقدار دقیق فشار خون طبیعی، به معرفی روشهای کاربردی برای کنترل آن میپردازیم. مشورت با دکتر برای فشار خون یکی از بهترین راهها برای حفظ سلامت قلب و عروق است.
فهرست مطالب
چرا فشار خون نرمال اهمیت دارد؟
فشار خون متعادل در زندگی ما اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا از آن به عنوان یک شاخص اصلی برای سلامت قلب و عروقی بهره گرفته میشود و تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی و پیشگیری از بیماریهای خطرناک دارد. پزشکان از فشار خون طبیعی، به عنوان یک شاخص اصلی در پیشبینی بیماریهای قلبی و عروقی مانند سکته قلبی، آنژین صدری و فشار خون بالا استفاده میکنند. بدون شک افرادی که فشار خون استاندارد دارند، دارای ریسک کمتری برای ابتلا به این بیماریها هستند.
فشار خون متعادل به عنوان یک عامل مهم در حفظ سلامت قلب و عروق عمل میکند. زمانی که استاندارد فشار خون از حد طبیعی بیشتر شود، سبب تنگی عروق، آسیب به عروق و تشکیل رسوبات کلسترولی میشود. همچنین داشتن فشار خون نرمال، به بهبود کیفیت زندگی انسانها کمک فراوانی میکند. افرادی که فشار نرمال دارند، احتمالاً از مشکلاتی مانند سردرد، خستگی و مشکلات خواب کمتر رنج میبرند. علاوه بر این فشار خون متعادل به پیشگیری از مشکلات کلیوی نیز کمک میکند. فشار خون بالا سبب آسیب به کلیهها و ایجاد بیماریهایی مانند نارسایی کلیوی میشود.
مقدار طبیعی فشار خون چند است؟
حال به مهمترین و اساسیترین سوال این مقاله میرسیم که چیزی نیست جز: فشار خون متعادل چند است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم فشار خون طبیعی و نرمال به عنوان 120/80 میلیمتر جیوه تعریف میشود. این دو عدد به ترتیب نمایانگر دو فاز مهم فشار خون هستند که یکی از آنها فشار سیستولی نام دارد و همان عدد اول (120میلیمتر جیوه) است. این عدد نشان دهنده فشاری است که در لحظه انقباض قلب ایجاد میشود. به عبارت دیگر زمانی که قلب از دیاستولی به سیستولی تغییر میکند و خون را به عروق پمپ میکند، این عدد مشاهده میشود.
عدد دوم، فشار دیاستولی (80 میلیمتر جیوه) است و نمایانگر فشاری میباشد که در لحظه انبساط قلب (زمانی که قلب استراحت میکند) به وجود میآید. علم پزشکی می گوید که حدود 120/80 میلیمتر جیوه به عنوان فشار خون متعادل مطرح میباشد. بنابراین اگر فشار خون شما در این محدوده قرار دارد، احتمالاً شما در وضعیت خوبی از نظر فشار خون به سر میبرید.
البته این نکته را فراموش نکنید که این مقادیر، ممکن است برای افراد مختلف، متغیر باشند. در واقع عواملی مانند سن، جنسیت، تاریخچه پزشکی و شرایط مختلف جسمانی فرد، تاثیر چشمگیری بر روی فشار خون فرد گذاشته و در دستگاه فشار سنج، با عددهای متفاوتی روبرو خواهیم شد. برای اطمینان از وضعیت فشار خون خود و تعیین آن که آیا فشار خون شما در محدوده نرمال قرار دارد یا خیر؟ بسیار مهم است که با یک پزشک حاذق و با تجربه مشورت کنید.
تاثیرات فشار خون متعادل بر سلامت فیزیکی و روانی
شاید برای شما نیز جالب باشد بدانید که فشار خون نرمال، نه تنها سلامت جسمانی ما را تحت تاثیر قرار میدهد، بلکه بر روی سلامت روح و روان ما نیز موثر است. در این قسمت از مقاله با ما همراه باشید تا تأثیرات اصلی فشار خون طبیعی را بر هر دو این جنبهها توضیح دهیم:
اثرات مهمی فشار خون متعادل بر روی سلامت جسمانی و فیزیکی
زمانی که شما یک فشار خون معمولی و نرمال داشته باشید، مطمئن باشید که این موضوع به حفظ سلامت قلب و عروق کمک فراوانی میکند. افرادی که یک فشار خون کاملاً طبیعی و نرمال دارند، کمتر از دیگران در معرض ریسک بیماریهای قلبی مانند سکته قلبی و آنژین صدری قرار دارند. اگر شما فشار خون خود را در محدوده نرمال حفظ کنید، از قرار گرفتن در معرض بیمایهایی مانند فشار خون بالا در امان خواهید ماند.
همچنین فشار خون نرمال، از آسیب به کلیهها جلوگیری نموده و شما دیگر شاهد مشکلات کلیوی از جمله نارسایی کلیوی نخواهید بود. پزشکان میگویند کسانی که مینیمم فشار خون متعادل دارند، کمتر از دیگران در معرض بیماریهای قلبی و مرگ و میر ناشی از این بیماریها قرار میگیرند.
تاثیرات فشار خون متعادل بر روی سلامت روح و روان ما
افرادی که فشار خون متعادل دارند، کمتر از دیگران دچار افت انرژی و خستگی در طول روز میشوند. این امر به بهبود کیفیت زندگی و توانایی انجام وظایف روزمره کمک فراوانی میکند. از آن گذشته فشار خون کاملاً نرمال، سبب حفظ تعادل روانی میشود. تجربه نشان داده است که فشار خون بالا نقش مهمی در آشفتگی روانی، اضطراب و افسردگی ایفا میکند.
بنابراین، فشار خون متعادل نه تنها برای حفظ سلامت جسمانی، بلکه برای حفظ سلامت روانی نیز بسیار مهم است. به همین دلیل، توصیه میکنیم که فشار خون خود را به صورت مداوم بررسی کرده و از وضعیت آن مطلع باشید.
سطح نرمال فشار خون برای سنین مختلف چند است؟
یکی از مهمترین سوالاتی که ممکن است برای برخی از افراد به وجود آید این است که فشارخون نرمال برای سنین مختلف چقدر است؟ برای آن که به یک پاسخ صحیح به این سوال برسید، این قسمت از مقاله را از دست ندهید:
فشار خون متعادل برای سالمندان
افزایش سن مشکلات جسمی متعددی را با خود به همراه میآورد که یکی از آنها، مشکلات قلبی و عروقی است. بنابراین پزشکان استاندارد فشار خون برای سالمندان را کمی بیشتر از فشار خون معمولی در نظر میگیرند. معمولاً در افراد سالمند فشار خون سیستولیک بین ۱۱۶ تا ۱۴۲ و فشار خون دیاستولیک بین ۸۱ تا ۸۹ در نظر گرفته میشود. البته باز هم بهتر است که سالمندان عزیز، به سلامتی خود اهمیت داده و با یک سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب، فشار خون خود را به محدوده۸۰/۱۲۰برسانند.
فشار خون متعادل در آقایان
پزشکان فشار خون متعادل برای آقایان را بر اساس سن آنها تعیین میکنند. به عنوان مثال فشار خون متعادل سن 18 تا 39 سالگی، عددی بین ۱۱۹/۷۰ میلیمتر جیوه است. آقایانی که در سنین بین 40 تا 59 سالگی قرار دارند، فشار خون ۱۲۴/۷۷ برای آنها، یک فشار نرمال محسوب میشود. همچنین آقایانی که به سنین بالای 60 سالگی وارد شدهاند، فشار خون ۱۳۳/۶۹ یک فشار طبیعی برای آنها در نظر گرفته میشود.
فشارخون نرمال در خانمها
فشار خون متعادل در خانمها نیز بر اساس سن، شرایط جسمانی و بیماریهایی که ممکن است با آن روبرو باشند، در نظر گرفته میشود. فراموش نکنید که شرایطی مانند بارداری، یائسگی و حتی اضافه وزن، بر روی فشار خون حانمها تاثیر گذار است. با این وجود پزشکان میگویند برای خانمها، فشار خون متعادل سن 18 تا 39 سالگی، ۱۱۰/۶۸ میلیمتر جیوه است. همچنین زنانی که در سنین بین 40 تا 60 سالگی به سر میبرند و به زودی چرخه یائسگی آنها آغاز میشود با فشار خون متعادل ۱۲۲/۷۴ میلیمتر جیوه روبرو هستند. برای زنان بالای 60 سال نیز، فشار خون ۱۳۳/۶۹، به نوعی یک فشار طبیعی به شمار میرود.
فشار خون طبیعی برای کودکان و نوجوانان
میزان فشار خون برای کودکان، بر اساس سنی که در آن قرار دارند تعیین میشوند. به عنوان مثال فشار خون نوزادان در حالت طبیعی بین 90 تا 100 است. همچنان که سودک بزرگ میشود، عدد نرمال برای فشار خون او نیز تغییر میکند. زمانی که کودکان به سنین مدرسه میرسند، باید فشار خون سیستول آنها 90 تا 112 و فشار خون دیاستول آنها 56 تا 71 میلیمتر جیوه باشد.
چگونگی اندازه گیری سطح نرمال فشار خون
برخی از افراد به پزشک مراجعه نموده و از او سال میکنند که فشار خون استاندارد چند است؟ آیا فشار خون 13 نرمال است؟ و سوالاتی از این قبیل. در پاسخ به این سوالات باید گفت که فشار خون، باید بر اساس سن و شرایط جسمانی فرد تعیین شود. بنابراین برای هر کدام، متغیر است. اما اگر بخواهیم به حالت استاندارد فشار خون یک انسان سالم اشاره کنیم، خواهیم گفت 120/80 است. خوشبختانه روشهای بسیار خوبی وجود دارند که شما میتوانید با بهرهگیری از آنها، میزان فشار خون خود را اندازه گیری نمایید.
این روزها بسیاری از افراد، در خانه خود دستگاه فشار سنج خانگی دارند و در کوتاهترین زمان ممکن، فشار خون خود را اندازه گیری می کنند. این دستگاه دارای یک بالون و یک منبع هوا به عنوان دستگاه پمپ است که برای تولید فشار استفاده میشود. همچنین یک مچ بند در این دستگاه وجود دارد که برای تعیین دقیق فشار خون بیمار، باید آن را بر روی دست بیمار قرار دارد.
مراجعه به پزشک یا پرستار نیز یکی دیگر از شیوه هایی است که میتوانید از طریق آن به طور دقیق متوجه شوید که فشار خون شما در چه وضعیتی به سر میبرد. پزشک یا پرستار با استفاده از دستگاه فشارسنج حرفهای و تجهیزات مناسب، فشار خون شما را اندازهگیری کرده و تشخیص دقیقتری از وضعیت فشار خون شما ارائه خواهند داد.
چه کنیم فشار خون ایدهآلی داشته باشیم؟
حال که در مورد اهمیت فشار خون طبیعی و استاندارد با همدیگر صحبت کردیم، به سوال اصلی مقاله درباره سطح نرمال فشار خون بازگردیم. برای دریافت پاسخ به این سوال، ادامه مطلب را از دست ندهید. ما از اقدامات سادهای برای شما عزیزان خواهیم گفت، که به شما کمک میکنند به فشار خون معمولی و نرمال دست پیدا کنید:
برای حفظ فشار خون استاندارد یا بهبود وضعیت فشار خون به حالت نرمال، میتوانید اقداماتی انجام دهید که شامل ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی، و مداومت در پیگیری و مشاوره پزشکی میشود. در زیر تعدادی از اقدامات مفید برای حفظ فشار خون استاندارد آمده است:
تغذیه مناسب
حتماً شما نیز به خوبی میدانید که تغذیه، چه نقش مهمی در سلامتی جسم و جان ما دارد. به همین سبب است که همواره پزشکان به بیماران خود توصیه میکنند که برای داشتن یک فشار خون استاندارد و نرمال، حتماً از غذاهای سالم استفاده کنند. شما باید در هنگام پخت غذاها، مصرف نمک را به حداقل خود برسانید. همچنین در برنامه غذایی خود از میوهها، سبزیجات و به طور کلی موادی که حاوی فیبر و پتاسیم هستند بیشتر استفاده کنید. علاوه بر این، سعی کنید در طول روز به اندازه کافی آب بنوشید تا بدن شما هرگز دچار کم آبی نشود و تعادل فشار خون آن به هم نخورد.
مدیریت وزن
هیچ چیز به اندازه چاقی و اضافه وزن بالا نمیتواند تعادل فشار خون ما را به هم بزند. پژوهشها نشان دهنده آن هستند که افراد چاق، بیشتر از سایر افرادی که تناسب اندام دارند، فشار خون بالا را تجربه میکنند. پس به جهت آن که همیشه فشار خون استاندارد و طبیعی داشته باشید، تلاش کنید تا با یک رژیم غذایی معقول و استاندارد، و به آرامی وزن خود را کاهش دهید. هر چقدر به سوی وزن سالم و تناسب اندام حرکت کنید، مشاهده خواهید کرد که فشار خون شما نیز به آرامی تنظیم میشود.
ورزش منظم
یکی دیگر از شروط اساسی برای داشتن فشار خون استاندارد این است که ورزش را به عنوان بخش مهمی از برنامه روزانه خود در نظر بگیرید. تحقیقات و بررسیها نشان داده است کسانی که به صورت مستمر و روزانه به ورزش میپردازند، معمولاً فشار خون طبیعی و نرمالی دارند. اگر شما ورزش و فعالیت بدنی متناسب با شرایط جسمانی خود را انتخاب کرده و آن را به صورت منظم انجام دهید، شاهد تقویت قلب و عروق، کاهش چاقی و کنترل فشار خون خود خواهید بود. بنابراین تلاش کنید هفتهای حداقل 150 دقیقه ورزش منظم داشته باشید.
کنترل استرس
یکی از مهمترین عواملی که تعادل فشار خون ما را از بین برده و آن را افزایش میدهد، استرسهایی است که در طول روز تجربه میکنیم. هر چند زندگی شلوغ و پر هیاهوی ما، با استرس و اضطراب عجین شده است، اما میتوان با روشهای سادهای، استرس را مدیریت کرد. بنابراین اگر میخواهید یک فشار خون کاملاً طبیعی و نرمال داشته باشید، در لحظات استرس یوگا، مدیتیشن، گوش دادن به موسیقیهای آرامش بخش، نوشتن، صحبت با یک دوست خوب و همچنین مطالعه را فراموش نکنید.
پرهیز از دخانیات و مشروبات الکلی
هرگز فراموش نکنید که مشروبات الکلی و سیگار، دشمن درجه یک فشار خون انسان به شمار میروند . افرادی که به نوشیدنیهای الکلی و سیگار اعتیاد دارند، بیش از دیگران با فشار خون بالا مواجه میشوند. به همین سبب است که متخصصان همواره به بیماران مبتلا به فشار خون بالا توصیه میکنند که برای سلامتی خودشان هم که شده، مصرف این گونه مواد را کنار بگذارند.
داروها و مشاوره پزشکی
در برخی موارد، روشهای خانگی و تغییرات سبک زندگی بهتنهایی برای کنترل فشار خون کافی نیستند. در چنین شرایطی، اگر پزشک تشخیص دهد که فشار خون بالا میتواند تهدیدی برای سلامت فرد باشد، اقدام به تجویز داروهای مناسب میکند. این داروها نقشی کلیدی در متعادلسازی فشار خون دارند، اما تنها در صورتی که طبق دستور پزشک و در زمان مقرر مصرف شوند. همچنین، خودسرانه قطع کردن این داروها میتواند پیامدهای جدی در پی داشته باشد، بنابراین هرگونه تغییر در روند مصرف باید با نظر پزشک انجام شود.
پیگیری پزشکی منظم
افرادی که از مشکلات مرتبط با فشار خون، چه بالا و چه پایین، رنج میبرند، لازم است برنامهای منظم برای مراجعه به پزشک داشته باشند. کنترل دورهای فشار خون به پزشک امکان میدهد تا تغییرات احتمالی را بررسی کرده و در صورت نیاز، راهکارهای درمانی لازم را ارائه دهد. این نظارت پزشکی به تنظیم فشار خون و پیشگیری از بروز مشکلات جدی کمک میکند.
مدیریت دیابت و دیگر عوامل خطرزا
دیابت و اختلالات چربی خون از جمله عواملی هستند که احتمال ابتلا به مشکلات فشار خون را افزایش میدهند. بنابراین، در صورتی که فرد به این بیماریها یا سایر مشکلات زمینهای دچار باشد، ضروری است که پزشک خود را از این موضوع آگاه سازد تا تدابیر لازم برای کنترل و مدیریت آنها اتخاذ شود. زمانی که بیماریهای زمینهای بهدرستی کنترل شوند، فشار خون نیز به تعادل مطلوب بازمیگردد و خطرات ناشی از نوسانات آن کاهش مییابد
سخن پایانی
فشار خون نرمال عامل مهمی در حفظ سلامتی و جلوگیری از بیماریهای قلبی و عروقی است. بسیاری از افراد بدون آنکه متوجه باشند، با سبک زندگی ناسالم، رژیم غذایی نامناسب یا استرس مداوم، تعادل فشار خون خود را به خطر میاندازند. نتیجه این بیتوجهی ممکن است بروز مشکلاتی مانند سردردهای مزمن، سرگیجه، خستگی شدید و حتی بیماریهای جدیتر قلبی باشد.
اما راهکارهایی وجود دارد که میتوان با استفاده از آنها فشار خون را در محدوده طبیعی حفظ کرد. تغذیه سالم، ورزش منظم و کنترل استرس نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند. علاوه بر این، بررسیهای پزشکی دورهای و مراجعه به پزشک حاذق فشار خون کمک میکند تا در صورت وجود ناهنجاری، اقدامات لازم در سریعترین زمان ممکن انجام شود.
سلامت قلب و عروق مستلزم آگاهی و پیشگیری است. برای اطمینان از اینکه فشار خون شما در محدوده طبیعی قرار دارد، بهتر است هرچه زودتر سبک زندگی خود را بررسی کرده و در صورت لزوم، مشورت تخصصی دریافت کنید. متخصصان ما آمادهاند تا شما را در مسیر حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با فشار خون همراهی کنند.