علل و علایم “درد سينه بعد از شير گرفتن”+ 5 روش مهم کاهش درد

علت “درد سينه بعد از شير گرفتن” چیست؟ یکی از شایع‌ترین عوارض پس از شیر گرفتن کودک برای مادر مخصوصاً زمانی که از شیر گرفتن به‌صورت ناگهانی رخ دهد، درد و گرفتگی در سینه‌ها است. درد پستان هرچند بعد از قطع شیردهی کاملاً طبیعی است و قابل‌کنترل نیز هست. لازم است بدانید که درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن از آن دسته رخدادهای کاملاً طبیعی است و هر مادری آن را تجربه می‌کند.

بدن شما تا چند هفته بعد از، از شیر گرفتن به تولید شیر ادامه می‌دهد که بعضی وقت‌ها در مجاری شیر جمع می‌شود و باعث مسدودشدن مجرای شیر و در نهایت درد سینه می‌شود. ما در این مقاله تصمیم گرفته‌ایم به برخی از مهم‌ترین نکاتی که پس از شیر گرفتن نوزاد و درد سينه بعد از دوران شيردهي که تجربه می‌کنید، اشاره کنیم و خوشحال می‌شویم اگر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

همه چیز در مورد درد سينه بعد از شير گرفتن

همواره گفته‌اند و ما نیز شنیده‌ایم که شیر مادر، سالم‌ترین غذایی است که نوزاد می‌تواند در دو سال ابتدایی زندگی خود میل کند. در شیر مادر، بسیاری از مواد مغذی که نوزاد برای رشد خود به آن نیاز دارد، نهادینه شده است. شیردادن به نوزاد، لحظاتی بسیار زیبا و شگفت‌انگیز هستند که بسیاری از مادران در زندگی خود آن را تجربه می‌کنند.

اما شیردادن به نوزاد نیز زمانی دارد و پس از گذشت مدت‌زمان حداکثر دو سال، باید نوزاد را از شیر گرفت. پس از آن که نوزاد خود را از شیر گرفتید، ممکن است با دردها و تغییراتی در جسم خود مواجه شوید که درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن، یکی از آن‌هاست.

این درد کاملاً عادی و طبیعی است؛ چرا که تا قبل از این شیر به‌خوبی از سینه‌ها جریان داشت و توسط نوزاد استفاده می‌شد. حال همان حجم شیر تولید می‌شود و قرار نیست نوزاد از آن استفاده کند. به همین سبب در روزها و هفته‌های ابتدایی بعد از شیر گرفتن نوزاد، هنوز هم درد و سنگینی را در سینه‌های خود احساس می‌کنید.

فراموش نکنید که شدت درد سینه متغیر بوده و از مادری به مادر دیگر متفاوت است. برخی از زنان تنها با حساسیت ملموس روبرو می‌شوند، درحالی‌که برخی دیگر درد شدیدتری را تجربه می‌کنند. خوشبختانه تکنیک‌های بسیار خوبی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند درد سينه پس از شير گرفتن را التیام بخشیده و این تجربه ناخوشایند را به پایان برسانید.

ما در قسمت‌های بعدی مقاله، در مورد این تکنیک‌ها به‌صورت مفصل برای شما خواهیم گفت. فراموش نکنید که اگر درد سینه شما به حدی شدید است که زندگی روزمره را تحت‌تأثیر قرار داده است، یا با علائم نگران‌کننده همراه می‌باشد، حتماً این موضوع را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید.

علت درد گرفتن سينه بعد از دوران شيردهي چیست؟

برای بسیاری از مادران این سؤال مطرح می‌شود که علت درد گرفتن سينه بعد از دوران شيردهي نوزاد چیست؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم هر چند شما فرایند شیردهی به نوزاد خود را به پایان رسانده‌اید، اما بدن شما حتی تا هفته‌ها بعدازاین جریان، همچنان به تولید شیر ادامه می‌دهد.

به سبب آن که نوزاد دیگر نباید از این شیر استفاده کند، بنابراین شیر‌های تولید شده و در مجاری شیر جمع می‌شوند. در این‌گونه مواقع مجاری شیر مسدود شده و درد و ناراحتی فراوانی را با خود به همراه می‌آورد. حتی برخی از خانم‌ها بعد از آن که نوزاد خود را از شیر گرفتند، به بیماری ورم پستان یا همان ماستیت مبتلا می‌شوند.

زمانی که شیر باعث مسدودشدن یکی از مجاری شیر شود، در این قسمت عفونت‌هایی رخ می‌دهد. باید بگوییم درد سينه پس از شير گرفتن به سبب بیماری ماستیت، از آن دسته تجربه‌های ناخوشایندی است که امیدواریم برای شما رخ ندهد. لازم است بدانید که ماستیت، علائمی مشابه با بیماری آنفولانزا دارد. به‌گونه‌ای که مادران دچار درد در سینه، تب و لرز و تورم سینه خود خواهند بود.

البته این نکته را بدانید که لزوماً تمامی مادران با ماستیت یا ورم پستان بعد از شیردهی روبرو نمی‌شود و این موضوع نباید شما را نگران کند. در صورتی هم که به این بیماری دچار شدید، پزشکان می‌توانند با تجویز داروهای آنتی‌بیوتیک، عفونت سینه شما را از بین برده و درد سینه شما را التیام بخشند.

علائم درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن نوزاد

بعد از آن که نوزاد خود را از شیر گرفتید، ممکن است علائمی را تجربه کنید که برخی از آن‌ها، چندان خوشایند نیستند. در ادامه مقاله شما را با این علائم آشنا می‌کنیم؛ البته با تأکید بر این موضوع که اگر این علائم به‌صورت شدید رخ دادند و بعد از گذشت یک الی دو هفته التیام پیدا نکردند، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید. علائمی که بعد از شیر گرفتن نوزاد تجربه می‌کنید عبارت‌اند از:

درد سينه پس از شير گرفتن، شایع‌ترین نشانه‌ای است که طیف گسترده‌ای از مادران آن را تجربه می‌کنند.

گاهی اوقات درد سینه بعد از آن که نوزاد خود را از شیر گرفتید، در هاله سینه رخ می‌دهد.

برخی از خانم‌ها ممکن است دردگرفتن سينه پس از دوران شيردهي را در هر دو سینه خود احساس کنند و برای برخی دیگر، این درد تنها برای یکی از سینه‌ها به وجود می‌آید.

علاوه بر درد ناخوشایند سینه، ممکن است احساس کنید که سینه‌های شما بیش‌ازپیش سنگین و سفت شده‌اند.

ممکن است بعد از آن که نوزاد خود را از شیر گرفتید، متوجه شوید که نوک سینه‌های شما قرمز و اندکی ملتهب شده‌اند.

برخی از خانم‌ها شاهد نشت شیر از سینه خود هستند که البته این موضوع، در هفته‌های ابتدایی بعد از شیر گرفتن نوزاد، طبیعی است.

درصورتی‌که درد سینه‌های شما به سبب ورم پستان یا ماستیت رخ‌داده باشد، ممکن است شاهد تب و لرز، احساس خستگی، ضعف بدنی و حتی استرس و اضطراب باشید.

بهترین روش‌ها برای کاهش درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن

به‌خوبی می‌دانیم که درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن، یک فرایند سخت و دردناک است و اگر در حال حاضر در این دوران به سر می‌برید، شما را درک می‌کنیم. اما خبر خوبی که برای شما داریم این است که خوشبختانه روش‌های بسیار خوبی وجود دارند که از طریق آن‌ها می‌توان درد سينه پس از شير گرفتن را تا حدود زیادی کاهش داد.

پس اگر شما در حال حاضر با این درد ناخوشایند دست‌وپنجه نرم می‌کنید، روش‌هایی که در این قسمت به آن‌ها اشاره می‌کنیم را امتحان کنید:

دوش آب گرم بگیرید

یکی از روش‌های ساده‌ای که توسط آن می‌توانید دردگرفتن سينه پس از دوران شيردهي را کاهش دهید، دوش آب گرم است. یک دوش آب گرم سبب می‌شود که بافت سینه شما نرم شده و شیر در آن جمع نشود. شما می‌توانید علاوه بر دوش‌گرفتن، از کمپرس گرم نیز بر روی سینه خود استفاده کنید. این دو فرایند، درد سینه را به میزان فراوانی تسکین داده و به آرامش روح و جسم شما کمک می‌کنند.

از پمپ سینه استفاده کنید

یکی دیگر از روش‌هایی که برای تسکین دردگرفتن سينه پس از دوران شيردهي پیشنهاد می‌شود، پمپ سینه است. درصورتی‌که احساس می‌کنید سینه‌های شما بیش‌ازپیش پر از شیر شده است، با استفاده از پمپ سینه شیر را از سینه‌های خود خارج کنید. بهترین زمانی که می‌توانید این کار را انجام دهید، سه شب بعد از زمانی است که نوزاد خود را از شیر گرفته‌اید. البته فراموش نکنید که این امر را نباید بیش‌ازپیش تکرار کنید، چرا که سبب ادامه روند تولید شیر در سینه‌ها می‌شود.

سینه‌های خود را ماساژ دهید

برای آن که هر چه زودتر از شر درد ناخوشایند سینه خود رهایی یابید، سعی کنید سینه خود را به‌آرامی ماساژ دهید. البته ماساژدادن هم مانند استفاده از پمپ سینه، نباید به‌صورت مداوم و زیاد انجام شود. چرا که ماساژدرمانی، میزان تولید هورمون پرولاکتین را بیش‌ازپیش افزایش داده و شما مشاهده می‌کنید که فرایند تولید شیر همچنان ادامه دارد.

مایعات فراوان بنوشید

بسیاری از خانم‌ها بعد از آن که نوزاد خود را از شیر گرفتند، با کم‌آبی شدید در بدن خود مواجه می‌شوند. به همین سبب است که پزشکان توصیه می‌کنند برای تأمین آب بدن و همچنین کاهش درد سينه پس از شير گرفتن، حتماً سعی کنید از آب جوشیده سرد شده و یا آب‌میوه استفاده کنید. همچنین نوشیدن دم‌نوش‌هایی مانند چای مریم‌گلی نیز می‌تواند در این زمینه به شما کمک فراوانی نماید.

داروهای خود را سر ساعت بخورید

گاهی اوقات پزشکان تشخیص می‌دهند که درد سینه شما بعد از شیر گرفتن نوزاد، به سبب بیماری‌هایی مانند ماستیت به وجود آمده است. در این‌گونه مواقع ممکن است برای شما داروهای آنتی‌بیوتیک و همچنین مسکن را تجویز نماید. فراموش نکنید که مصرف هر دارویی در این دوره، باید تحت‌نظر پزشک باشد و از مصرف خودسرانه هر دارویی، به‌شدت بپرهیزید.

کاهش درد سينه بعد از شير گرفتن با روش تدریجی

اگر می‌خواهید شاهد تجربه ناخوشایند درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن نباشید، هرگز فرایند شیردهی به نوزاد خود را به‌صورت یکباره متوقف نکنید. برخی از خانم‌هایی که تصمیم دارند نوزاد خود را از شیر بگیرند، به‌صورت ناگهانی این کار را انجام می‌دهند. این موضوع نه‌تنها عوارض ناخوشایندی روحی و روانی برای نوزاد به وجود می‌آورد، بلکه به روح و جسم مادر نیز آسیب می‌زند.

فراموش نکنید که نوزاد شما، مدت‌های طولانی است که از سینه شما شیر می‌خورد و به این فرایند عادت کرده است. او نه‌تنها با شیر مادر تغذیه می‌شود، بلکه از این راه برای کسب آرامش و برقراری پیوند عاطفی با مادر خود استفاده می‌کند. بنابراین اگر شما به یکباره او را از شیر بگیرید، او را از این نعمت آرامش محروم کرده و آسیب‌های فراوانی به روح و روان او می‌زنید.

همچنین تجربه نشان‌دهنده آن است که از شیر گرفتن نوزاد به یکباره، نه‌تنها دردهای ناخوشایندی برای سینه به همراه می‌آورد، بلکه میزان ترشح هورمون اکسی‌توسین را در بدن مادر کاهش می‌دهد. این امر سبب می‌شود که مادر با افسردگی و اضطراب بعد از دوران شیردهی مواجه شود. همچنین در این‌گونه مواقع، شیر بیش‌ازپیش در سینه‌ها جمع شده و باعث درد و تورم سینه شده و حتی بیماری ماستیت را با خود به همراه می‌آورد.

بنابراین، بهتر است به‌آرامی نوزاد خود را از شیر بگیرید. وقتی که شما فرایند شیردهی را کاهش داده و به‌جای آن به نوزاد خود غذا می‌دهید، سینه‌ها شیر کمتری تولید می‌کنند. در واقع میزان تقاضا کاهش پیدا کرده، پس سینه‌ها نیز عرضه شیر خود را کاهش می‌دهند. به این صورت شما می‌توانید دوران شیر گرفتن نوزاد خود را به‌سلامتی سپری کنید و نه خود و نه نوزادتان دچار آسیب نشوید.

چه زمانی برای درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن به پزشک مراجعه کنیم؟

خانم‌هایی که با درد سینه بعد از شیر گرفت مواجه شده‌اند همواره از خود سؤال می‌کنند که چه زمانی برای درمان این درد به پزشک مراجعه کنیم؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم دردی که برای سینه‌های شما بعد شیر گرفتن نوزاد به وجود می‌آید، کاملاً عادی و طبیعی است و در بسیاری از مواقع، نیازی نیست برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید.

اگر از خود به‌خوبی مراقبت نموده و مواردی که ذکر کردیم را رعایت کنید، بعد گذشت مدت کوتاهی این درد خودبه‌خود از بین می‌رود. اما اگر بعد آن که نوزاد خود را از شیر گرفتنید و با علائم زیر مواجه شدید، حتماً  به یک متخصص حاذق و باتجربه مراجعه کنید:

اگر احساس می‌کنید که یک توده در سینه شما وجود دارد که حتی بعد شیردهی و قاعدگی نیز از بین نرفته است.

اگر علاوه بر درد سينه بعد شير گرفتن، علائمی مانند قرمزی، داغی و التهاب نیز در سینه خود احساس می‌کنید.

اگر نوک سینه شما حالت غیرعادی پیدا کرده و از آن ترشحات غیرمعمولی و خون خارج می‌شود.

اگر درد بسیار زیادی در سینه خود احساس می‌کنید و بعد گذشت مدتی، با درمانی‌های معمولی بهبود پیدا نکرده است.

اگر علائمی شبیه بیماری آنفولانزا از جمله تب و لرز دارید.

درد در سینه‌ها بعد شير گرفتن و نقش بیماری ماستیت

تجربه نشان‌دهنده آن است که برخی از مادران، بعد آن که دوره شیردهی به نوزاد خود را به اتمام رساندند، با بیماری ماستیت یا همان عفونت پستان روبرو می‌شوند. در بسیار از مواقع پزشکان تشخیص می‌دهند که درد سينه بعد از شير گرفتن، به سبب التهاب و عفونتی به وجود آمده است که در اصطلاح پزشکی، ماستیت نام دارد. مادرانی که این بیماری را تجربه می‌کنند، علاوه بر درد علائمی مانند قرمزی، التهاب، ورم و احساس داغی را در سینه‌های خود تجربه می‌کنند.

حتی برخی از آن‌ها ممکن است دچار تب و لرز شوند و حالتی مشابه با بیماری آنفولانزا را مشاهده کنند. در دوران شیردهی، بافت‌های سینه و لوله‌های شیری، پر از شیر هستند. بدیهی است که پس از اتمام شیردهی ممکن است این شیرها در سینه باقی بمانند. درصورتی‌که این شیرها به‌گونه‌ای مناسب تخلیه نشوند، باعث مسدودشدن مجاری شیر شده و در نهایت التهاب و عفونت را با خود به همراه می‌آورند. عدم تخلیه مناسب ممکن است به التهاب و عفونت منجر شوند.

هر چند پس از پایان شیردهی، ممکن است شاهد خارج‌شدن مقداری ترشحات از سینه خود باشید، اما شاید شیر به طور کامل تخلیه نشود. همین امر بستر لازم را برای درد، التهاب و عفونت در سینه به وجود می‌آورد. بنابراین اگر شما به‌تازگی نوزاد خود را از شیر گرفته‌اید و علائم بیماری ماستیت را تجربه می‌کنید، بهتر است هر چه زودتر این موضوع را با پزشک خود در میان می‌گذارید. او با روش‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا این عفونت را درمان کنید که یکی از این روش‌ها، مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک است.

سخن پایانی

بدون شک دوران شیردهی سرشار از لحظات ارزشمند در زندگی مادران است. لحظاتی از عشق و ارتباط با نوزاد که بسیار شیرین و دلپذیر است. اما هنگامی که نوزاد بزرگ‌تر می‌شود، دوران شیردهی به اتمام رسیده و باید او را از شیر گرفت. این امر باوجود آن که نوزاد را برای تغذیه با غذاهای سالم دنیای بیرون آماده می‌کند، اما ممکن است برای مادر درد‌ها و رنج‌هایی به همراه داشته باشد. بدون شک درد سينه بعد از شير گرفتن از جمله این دردهای سخت به شمار می‌رود.

ما با ارائه این مقاله سعی کردیم اطلاعات شما را در این مورد افزایش دهیم و به نکاتی جهت تسکین و بهبود این درد اشاره کنیم. در نهایت باید بگوییم اگر درد گرفتن سينه بعد از دوران شيردهي به‌صورت شدید رخ داد و یا پس از گذشت چند هفته بهبود پیدا نکرد، حتماً پزشک متخصص خود را در جریان قرار دهید.

اگر درد در سینه بعد از چند تسکین پیدا نکرد بهتر است هر چه سریع‌تر از متخصص زنان یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی در مجموعه ما برای کاهش درد پستان‌ها پس از شیر گرفتن نوزاد کمک بگیرید.