علائم حمله قلبی

علائم حمله قلبی؛ تشخیص به موقع مانع بروز حملات قلبی جدی‌تر و مرگ

شناسایی و توجه به علائم می‌تواند از بروز سکته قلبی و مرگ ناگهانی افراد مبتلا جلوگیری کند. بنابراین توصیه می‌شود در صورت مواجه با هریک از علائم ذکر شده لطفا در اسرع وقت برای رد یا تایید حمله قلبی به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

بدیهی است با توجه به تشابه برخی علائم حمله قلبی به مشکلات دیگر ممکن است فرد نسبت به این علائم بی اعتنایی کنند. علائمی به ظاهر ساده چون درد قفسه سینه، تعرق سرد، تنگی نفس، خستگی و ضعف و غیره می‌توانند در صورت همراهی با هم پرچم قرمز حمله قلبی باشند و در صورت بی توجهی به مرگ ناگهانی بیمار منتهی شوند.

شایع ترین علائم حمله قلبی چیست؟

در صورتی که به هردلیلی احتمال می دهید که در آستانه سکته قلبی هستید یا علائم حمله قلبی را نشان می‌دهید، بهتر است فوراً و بدون هرگونه فوت وقت به یک مرکز تخصصی قلب و یا پزشک متخصص مراجعه کنید. با این حال در ادامه به برخی از شایع‌ترین علائم حمله قلبی که ممکن است بیمار با آن مواجه شود، اشاره خواهیم کرد:

• درد: شناخته شده‌ترین علامت دال بر بروز سکته قلبی است که عوام مردم آن را می‌دانند ولی در از نظر محل بروز، کیفیت و همچنین شدت و طول مدت آن باید داری ویژگی‌های باشد که بتوان آن را به سکته قلبی نسبت داد.

دردهای مرتبط با سکته قلبی یک محدوده مکانی مشخصی برای تشخیص دارند. محدوده این دردها از فک پایین و به بیانی ساده‌تر از پایین دندان‌های فک پایین تا بالای ناف خواهد بود. بروز درد در تمام این محدوده از جمله فک پایین، گردن، کتف، شانه و بازو، دست و حتی نوک انگشتان، پشت، قفسه سینه و بالای شکم با حملات قلبی ارتباط دارند.

دردهای بالاتر از فک پایین و پایین‌تر از ناف منشاء قلبی ندارند. در خصوص زمان حمله قلبی باید گفت مدت زمان حمله قلبی 2 تا 5 دقیقه است و اگر سکته قلبی بروز کند می‌تواند 10 تا 20 دقیقه طول بکشد. دردهای کمتر از این مقادیر که فرد صرفاً چند ثانیه تیر کشیدن را تجربه کرده باشد یا دردهایی که برای چند ساعت یا بیش از چند روز تا یک هفته ادامه داشته باشند، ربطی به بیماری قلبی ندارد.

در خصوص کیفیت درد باید بگوییم وقتی مریض بتواند محل درد را با نوک انگشت روی یک نقطه محدود کند این درد معمولاً منشاء قلبی ندارد و به التهاب غضروف‌های دنده‌ای یا کستوکندریت ربط دارد و نشانه سکته قلبی یا سکته قلبی نخواهد بود. معمولاً فردی که دچار سکته قلبی میشود درد را به صورت فشار مشت فشارنده روی قفسه سینه، احساس فشردگی، خفه شدگی، تنگ شدگی و جر خوردن یا سوختن و آتیش گرفتن قفسه سینه یا احساس فشار و سنگینی روی آن احساس خواهد کرد. این موراد کیفیت‌هایی هستند که فرد با منشاء درد قلبی آن را در قفسه سینه خود ابراز می‌کنند.

• درد قفسه‌سینه: درد قفسه سینه، شایع‌ترین نشانه حمله قلبی است. این درد به شکل سوزشی، فشاری یا فشار شدید در قفسه سینه و در بیشتر موارد در ناحیه قلب احساس می‌شود. درد قفسه سینه در حقیقت علامت کلاستیک حمله یا سکته قلبی محسوب می‌شود و اکثر افراد صرفاً این درد را علامت حمله قلبی می‌دانند. در خانم‌ها درد قفسه سینه شیوع کمتری نسبت به مردان دارد. یعنی در صورت ابتلای خانم‌ها به حمله قلبی کتف درد، بازو درد، درد شانه و گردن و قسمت بالای پشت بیشتر از این علامت کلاسیک سکته قلبی شیوع دارد.

حمله قلبی از ناحیه شریان‌های قلبی شروع می‌شود. شریان‌های قلبی، به دلیل تجمع چربی و رسوبات، می‌توانند بسته شوند که در نتیجه باعث محدودیت جریان خون به قلب و کاهش خونرسانی به آن می‌شوند. این کاهش خونرسانی باعث ایجاد درد قفسه‌سینه می‌شود.

بنابراین، درد قفسه‌سینه می‌تواند یک نشانه اولیه برای سکته قلبی باشد و در صورت همراهی با سایر علائمی که در ادامه آمده، باید به عنوان یک وضعیت اورژانسی در نظر گرفته شود و برای بررسی و درمان فوری به پزشک مراجعه شود. هرچند تنها علت درد قفسه سینه، حمله قلبی نیست و می‌تواند به عوامل دیگر نیز مرتبط باشد، پس توجه به سایر علائم حمله قلبی ضروری است.

<

• تنگی نفس: در صورتی که به طور ناگهانی و بدون سوابق پیشین تنگی نفس، خستگی و یا بی‌هوشی را تجربه می‌کنید، احتمال سکته قلبی وجود دارد.

تنگی نفس در حمله قلبی به دلیل کاهش جریان خون به قلب و کاهش اکسیژن در بدن به وجود می‌آید.

با کاهش جریان خون به قلب، خونرسانی کمتری به عضله قلبی صورت می‌گیرد و بنابراین تنفس سخت‌تر و تنگی نفس ایجاد می‌شود.

در واقع، تنگی نفس به دلیل کاهش اکسیژن در بدن نیز به وجود می‌آید. به طور کلی، تنگی نفس همراه با درد قفسه‌سینه و سایر علائم حمله قلبی، نشانه‌ای از خطر سکته قلبی است و به عنوان یک وضعیت اورژانسی برای بررسی و درمان فوری به پزشک مراجعه شود.

برای افرادی که قبلاً با حمله قلبی مواجه شده‌اند، تنگی نفس احتمالاً به عنوان یک علامت پیشگویی‌کننده برای بروز سکته قلبی مجدد تشخیص داده شود و باید به طور فوری به پزشک معالج خود مراجعه کنند.

• تعریق سرد فراوان: تعریق سرد و بیش از حد در صورتی که با درد قفسه‌سینه، تنگی نفس و خستگی همراه باشد، می‌تواند علامت حمله قلبی باشد. تعریق سرد در حمله قلبی به دلیل افزایش فشار خون و کاهش جریان خون به اندام‌های بدن به وجود می‌آید.

با افزایش فشار خون، سیستم عصبی اعصاب سمپاتیک فعال می‌شود و باعث افزایش تعریق در بدن می‌شود. اما در همین حین، کاهش جریان خون به اندام‌های بدن باعث می‌شود که تعریق سرد به وجود آید. این تعریق سرد ممکن است همراه با احساس سرما و لرز بدن نیز باشد. در صورت عدم تجربه این علائم در گذشته فوراً به پزشک مراجعه کنید.

• احساس خستگی و ضعف: اگر بدن شما نسبت به روزهای عادی خیلی کم توان است و احساس خستگی و ضعف دارید، این مسئله می‌تواند نشانه حمله قلبی باشد. این علائم ممکن است به صورت ناگهانی و شدید بروز پیدا کنند و باعث ایجاد نگرانی و اضطراب در فرد شوند.

در حمله قلبی، عروقی که به قلب خون رسانی می‌کنند، به دلیل انسداد یا ترک خوردگی شکافته شده و به همین دلیل عضلات قلب با کمبود خون و اکسیژن مواجه می‌شوند. این مسئله باعث کاهش عملکرد قلب و احساس خستگی و ضعف در فرد مبتلا به حمله قلبی می‌شود.

از آنجا که علائم حمله قلبی ممکن است در بیماران دیابتی، سالمندان، زنان و در برخی موارد در افراد زیر 40 سال نیز رخ دهد، بنابراین اگر علائم حمله قلبی برای شما جدید است و با یک فعالیت ساده همچون بالا رفتن از پله یا حتی پس از استراحت بروز می‌کند، باید به طور فوری به پزشک خود مراجعه کرده و بررسی شوید.

• تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ ممکن است در افرادی که دچار سکته قلبی هستند، رخ دهد. در حمله قلبی، بخشی از عضلات قلب به دلیل کاهش خونرسانی و اکسیژن، آسیب می‌بیند و این موضوع می‌تواند باعث ایجاد تحریک در سیستم گوارشی شود که منجر به تهوع و استفراغ می‌شود.

لازم به ذکر است که تهوع و استفراغ می‌توانند نشانه‌ی بسیاری از مسائل پزشکی مانند عفونت‌های مختلف، بیماری‌های گوارشی و مشکلات عصبی باشند. بنابراین، اگر علاوه بر این علائم، علائم دیگری همچون درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق سرد و احساس خستگی و ضعف را تجربه می‌کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کرده و بررسی شوید.

• درد گردن، شانه و بازو: درد در گردن، شانه و بازوها می‌تواند به دلیل انتشار درد قفسه‌سینه به این مناطق باشد. مسدود شدن عروق کرونر یا عروق خونرسان قلب در پی توده های پلاکی موجب کاهش خونرسانی به بافت قلبی می‌شود. این اختلال در خونرسانی ممکن است باعث ایجاد درد در نواحی مختلفی از بدن شود، از جمله گردن، شانه و بازو شود.

درد در ناحیه گردن، شانه و بازو ممکن است به صورت درد یکطرفه یا دوطرفه باشد و در بعضی موارد به همراه تنگی نفس و درد قفسه سینه همراه باشد.

• احساس بی قراری و ناراحتی: در صورتی که احساس بی قراری و ناراحتی و اضطراب دارید، این ممکن است نشانه حمله قلبی باشد.

سکته قلبی ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در ضربان قلب و فشار خون شود که باعث احساس ناراحتی و بی‌قراری در بیمار شود. همچنین، افزایش ترشح هورمون استرس و هورمون‌های عصبی نیز در این حمله ممکن است باعث بروز این احساس در بیمار شود.

• احساس تپش قلب: تپش قلب در طول یک حمله قلبی ممکن است شدیدتر شود و احتمالاً به شدت احساس شود.

در سکته قلبی، معمولاً عروقی که خون به قلب منتقل می‌کنند، بسته می‌شوند و باعث کاهش جریان خون به قلب می‌شوند. این مسئله عامل تلاش بیشتر قلب برای انتقال خون را به اعضای مختلف بدن است و در نتیجه نبض قلب شدیدتر و تپش آن سریع‌تر می‌شود.

به همین دلیل، احساس تپش قلب می‌تواند نشانگر حمله قلبی باشد. هرچند در بروز چنین علامتی برخی عوامل دیگر از جمله دارو و استرس نیز نقش دارد و بهتر است توسط متخصص ارزیابی شود.

• بی‌تعادلی و سرگیجه: نداشتن تعادل و داشتن سرگیجه ممکن است که در گروهی از افراد به دلیل کاهش خونرسانی به مغز به وجود ‌آید و می‌تواند علامت حمله قلبی باشد.

در پی آسیب دیدگی عروق خونرسان به مغز، جریان خون به مغز کاهش می‌یابد و ممکن است باعث بروز علائمی مانند سرگیجه، عدم تعادل و حتی افتادن فرد شود.

• تغییرات در ضربان قلب: هرگونه تغییر در ضربان قلب، شامل تندتپشی یا کندتپشی و یا بروز بی‌نظمی در ضربان قلب می‌تواند نشانه حمله قلبی باشد.

در طی سکته قلبی، بخشی از عضله قلب به دلیل فشار و کمبود اکسیژن دچار آسیب می‌شود. این آسیب ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در ضربان قلب شود. به عنوان مثال، ضربان قلب بیمار ممکن است بسیار سریع شود (تاکی کاردی) یا بسیار آهسته و نامنظم باشد (فیبریلاسیون آریتمی).

ضربان قلب سریع به طور خاص در حملات قلبی شدیدتر اتفاق می‌افتد و می‌تواند به عنوان علامتی از خطرناک بودن حمله قلبی در نظر گرفته شود. حال آنکه ضربان قلب نامنظم می‌تواند علامتی از وجود مشکلات قلبی باشد.

• احساس ضعف شدید، خواب آلودگی، کاهش اشتها، کاهش تمرکز، فراموشی، عدم درک زمان و مکان، کاهش هوشیاری و غش کردن نیز از علائم حمله قلبی هستند.

به طور کلی، علائم حمله قلبی برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد و ممکن است شدت و نوع علائم در هر فرد متفاوت باشد. اگر علائمی از این دست در خود تشخیص دادید، باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

علائم حمله قلبی دقیقاً چقدر طول میکشد و دوام دارند؟

علائم حملات قلبی بسته به شدت و محل وقوع حمله متفاوت است. برخی افراد ممکن است تنها به علائمی مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس دچار شوند که در مدت کوتاهی بهبود پیدا می‌کنند، اما برخی دیگر علائم شدیدتری مانند تعریق سرد، تهوع، استفراغ، درد در شانه‌ها، بازوها و گردن، بی قراری، سرگیجه و حتی افتادن را تجربه می‌کنند.

با این حال، برای تشخیص دقیق سکته قلبی، باید توسط پزشک و با ابزارهای تخصصی مورد ارزیابی قرار گیرد. درمان حمله قلبی باید به سرعت آغاز شود و اگر درمان مناسب به موقع اعمال نشود، می‌تواند منجر به آسیب دائمی قلبی یا حتی مرگ ناگهانی شود.

بسته به شدت و نوع سکته قلبی، علائم آن ممکن است تا چند ساعت یا حتی چند روز پس از شروع بیماری ادامه داشته باشد. در برخی موارد، علائم حمله قلبی ممکن است به صورت موقتی کاهش یابند یا به طور کلی ناپدید شوند، اما بیمار همچنان نیاز به درمان فوری دارد. بنابراین، در هر صورتی که علائمی مشابه سکته قلبی داشتید، باید بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید.

چه تفاوتی میان علائم حمله قلبی جوانان و سالمندان وجود دارد؟

برخی از علائم حملات قلبی در جوانان و سالمندان با یکدیگر شباهت دارند، با این حال تفاوت‌هایی بین نشانه حمله قلبی این دو گروه وجود دارد. به عنوان مثال:

• تفاوت در نوع درد قفسه سینه: در جوانان، درد ممکن است به صورت یک درد تیز و ناگهانی باشد، در حالی که در سالمندان، احتمال دارد که درد به صورت تیز و ناگهانی نباشد و به جای آن به صورت یک درد سنگین و فشاری در قفسه سینه بیمار حس شود.
• تفاوت در شدت درد: در جوانان، درد معمولاً شدیدتر است، در حالی که در سالمندان، ممکن است درد نسبتاً خفیف باشد و به همین دلیل، شناختن سایر علائم حمله قلبی بسیار مهم است.
• تفاوت در علائم همراه با درد قفسه سینه: در جوانان، تعریق و تپش قلب شایع‌تر است، در حالی که در سالمندان، خستگی و ضعف عمومی بیشتر دیده می‌شود.
• تفاوت در علائم گوارشی: در سالمندان، علائم گوارشی مانند تهوع و استفراغ شایع‌تر است و این علائم می‌توانند به دلیل تحریک ناشی از هموار کردن و ساده‌سازی علائم حمله قلبی در این گروه افراد، ایجاد شود.

به طور کلی، برای شناسایی حملات قلبی در سالمندان، بهتر است به سایر علائم همراه با درد قفسه سینه و تغییرات عادات خود از جمله تغییر در نوع فعالیت و رژیم غذایی و مصرف داروها توجه نمایید.

اهمیت تشخیص نشانه و علامت حمله قلبی در چیست؟

همانطور که گفتیم برخی نشانه‌های حملات قلبی می‌توانند با مشکلات دیگری از جمله عفونت‌ها، مشکلات گوارشی یا مشکلات ریوی و عصبی مشترک باشند، از همین رو در صورت تجربه هریک از این علائم ضمن توجه به علائم همراه آن باید در اسرع وقت برای ارزیابی علت دقیق بروز آنها و رد احتمال سکته قلبی یا تائید آن به یک متخصص مراجعه نمایید.

تشخیص علائم حمله قلبی بسیار مهم است و در صورت شناسایی زودهنگام آن، می‌توان اقدام به درمان سریع کرد و جلوی بروز مشکلات جدی‌تر را گرفت.

تشخیص حملات قلبی معمولاً شامل بررسی فشار خون، نبض و دمای بدن بیمار است. آزمایش هایی از جمله نوار قلب، آزمایش خون، اکوکاردیوگرافی، اشعه ایکس، آنژیوگرافی، سی تی و ام آر آی برای مشاهده چگونگی ضربان قلب و بررسی سلامت کلی قلب انجام می شود.

بهترین راهکارهای درمان علائم حمله قلبی کدامند؟

درمان سکته قلبی باید به سرعت آغاز شود و شامل مراقبت‌های پزشکی فوری و درمان دارویی است. در اینجا چند روش درمانی سکته قلبی را بررسی می‌کنیم:

1- داروهای تجویزی: پزشک ممکن است داروهایی را برای کاهش علائم حملات قلبی تجویز کند. مثلاً با استفاده از داروهایی مانند آسپرین، نیتروگلیسرین، بتابلوکرها، آنتی کوآژنت ها و استاتین ها، فشار خون و ضربان قلب بیمار کنترل شده و علائم حمله قلبی کاهش می‌یابد.

2- کاهش استرس: بیمار باید به حداکثر کاهش استرس برسد تا بدن بتواند با کمک داروهای تجویز شده بهترین نتیجه را بدهد.

3- تزریق آنزیم های قلبی: در صورتی که علائم بیمار به مرحله ایمنی برسد، پزشک ممکن است برای جایگرینی خونی که در پی توقف جریان خون به سلول‌های قلبی آسیب دیده را به کمک ترزیق گروهی از آنزیم‌ها از جمله تیسوپتید، کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز انجام دهد.

4- آنژیوپلاستی: این روش در مواردی که عروق قلبی بسته شده است، به کار می‌رود. با انجام این روش، شکاف‌های روی دیواره‌های عروق بسته شده و جریان خون به قلب بهبود می‌یابد.

در کل، درمان سکته قلبی باید بسته به شدت حمله، علائم و وضعیت بیمار، توسط یک پزشک تعیین شود. بنابراین در صورتی که شما یا شخص دیگری در حال تجربه علائم حمله قلبی هستید، بهتر است بلافاصله به مراکز درمان مراجعه کنید.

چه مواردی به عنوان تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی وجود دارد؟

یکی از مواردی که همواره عموم مردم را دچار سردرگمی می‌کند، احتمال تفاوت میان سکته قلبی و سکته قلبی است. گاهی اشخاص این دو شرایط را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند و یا آنها را یکسان تلقی می‌کنند.

در کل باید بگوییم سکته قلبی و سکته قلبی و حالت مختلف و جداگانه هستند. حمله قلبی یا ای‌ام‌آی (AMI) یک وضعیت اورژانسی است که اکثراً در پی انسداد یا تنگی شرایین قلب بروز می‌کند. در این حالت، قسمتی از عضله قلب که خون دریافت می‌کند، به دلیل قطع انتقال خون به آن ناحیه، آسیب می بیند و اگرچه قلب هنوز در حال کار کردن است، اما تحریکات الکتریکی قلب را متوقف نمی‌کند.

سکته قلبی یا ایست قلبی (CA)  در حقیقت یک وضعیتی به مراتب بحرانی‌تر و مرحله نهایی حمله قلبی است. در این حالت، قلب دیگر قادر به ضربان دادن نیست و به دلیل قطع عرضه خون به قلب یا اختلالات قلبی، اتاق‌های قلب به جای عملکرد بالادستی آنها به صورت ناهماهنگ تپش داده و بطور کامل توقف می کند. در این حالت اگر اقداماتی برای احیا و ریشه‌نگاری به موقع صورت نگیرد، می‌تواند منجر به مرگ مغزی یا مرگ قلبی شود.

به طور کلی، حمله قلبی و سکته قلبی دو حالت جداگانه هستند، اگرچه برای برخی از افراد ممکن است ترکیبی از این دو حالت باشد. هر دو حالت نیاز به بررسی و درمان فوری دارند.

سکته قلبی یا “انفارکتوس میوکاردی” یک نوع خطرناک از حمله قلبی است که در آن قلب با عدم تأمین کافی اکسیژن از طریق خونرسانی متوقف می‌شود و باعث آسیب دیدن بافت قلبی می‌شود.

در حمله قلبی، فشار خون به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا می‌کند و باعث کمبود خون در قلب می‌شود. این عارضه ممکن است در داخل یکی از عروق تامین کننده خون قلب رخ دهد.

بنابراین، می‌توان گفت که سکته قلبی یکی از انواع‌ حمله قلبی است که باعث آسیب به بافت قلبی می‌شود. همچنین، حمله قلبی ممکن است بدون وجود سکته قلبی رخ دهد و در این حالت، بافت قلبی دچار آسیب نمی‌شود.

اگر به علائم حمله قلبی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق، سرگیجه و تپش قلب دچار شدید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرده و درمان لازم را انجام دهید تا بتوانید جان خود را نجات دهید.

سخن پایانی

به دلیل تشابه علائم حمله قلبی با برخی بیماری‌های دیگر از جمله مشکلات گوارشی، ریوی و عفونت و حتی آسیب دیدگی به قفسه سینه بدیهی است توصیه می‌شود هرگاه با هریک از این علائم مواجه شدید با تلقی آنها به عنوان زنگ خطر برای رد احتمال حمله قلبی در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. خصوصاً در شرایطی که سابقاً هیچ یک از این علائم را تجربه نکرده‌اید و به صورت ناگهانی این علائم در شما پدیدار شده است.

در صورتی که با مراجعه به متخصص احتمال حمله قلبی برای شما رد شد می‌تواند برای موارد دیگر پیگیری‌های لازم را انجام دهید.