متخصص فشار خون

فشار خون نرمال برای زندگی حیاتی است و باعث جریان خون در قسمت‌های مختلف بدن شده و بدون آن هیچ اکسیژن یا مواد مغذی از طریق شریان‌ها به بافت‌ها و اندام‌ها منتقل نمی‌شود. بااین‌حال، فشار می‌تواند به‌طور خطرناکی افزایش یابد و یا بیش‌ازحد طبیعی پایین بیاید که هردو خطرناک است و در صورت بروز علائم حتماً باید به کلینیک فشار خون و متخصص فشار خون بالا مراجعه کنید تا با ارزیابی‌های لازم از خطرات احتمالی مانند سکته‌های قلبی و مغزی که می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند، نجات پیدا کنید.

چرا باید به متخصص فشار خون بالا مراجعه کنم؟

حفظ فشار سالم و نرمال برای سلامتی همه ما در هر سن و جنسیتی که باشیم بسیار مهم است، زیرا هر چه فشار شما بالاتر یا پایین‌تر از حد طبیعی باشد، احتمال ابتلا به مشکلات سلامتی بیشتر می‌شود. تمام‌ اندام‌های مهم بدن شما، مانند مغز و قلب، مواد مغذی و اکسیژن را از طریق جریان خون که به کمک همین فشار برقرار است، دریافت می‌کنند.

ضربان قلب شما فشاری است که خون را از طریق رگ‌های خونی به سمت بقیه اندام ها هدایت می کند. رگ‌های خونی شما بر این اساس تنظیم می‌شوند و به‌منظور حفظ فشار سالم، بر اساس تغییرات ایجادشده باریک‌تر یا پهن‌تر می‌شوند.

فشار طبیعی همچنین از این نظر اهمیت دارد که گلبول‌های سفید خون و آنتی‌بادی‌هایی را برای ایمنی و ترشح مناسب هورمون‌هایی مانند انسولین می‌رساند.

خون تازه‌ای که تحویل داده می‌شود، علاوه بر تأمین اکسیژن و مواد مغذی می‌تواند مواد زائد سمی متابولیسم، ازجمله دی‌اکسید کربنی را که با هر نفس بازدم می‌کنیم و سمومی که از طریق کبد و کلیه‌ها پاک می‌کنیم را جذب کند و بعد طبق فرایندهای مخصوص به خود از بدن خارج نماید.

قلب فشار در رگ‌ها را با بیرون راندن مقدار مشخصی خون در هنگام انقباض با هر ضربان قلب ایجاد می‌کند. بااین‌حال، فشار را نمی‌توان تنها با پمپاژ قلب ایجاد کرد. حال به دلایل مختلف مانند استرس، سبک ناسالم زندگی، عدم تحرک، تغذیه نامناسب، افزایش سن، نارسایی‌های ارثی و … ممکن است در شرایطی این فشار بیشتر یا کمتر از حد خود شود.

ممکن است در این شرایط این سوال پیش بیاید که برای فشار خون به چه دکتری مراجعه کنیم ؟ در این صورت باید فوراً به یک کلینیک فشار خون و متخصص فشار خون بالا یا پایین مراجعه کنید تا هرچه زودتر مورد ارزیابی و درمان قرار بگیرید. فشار بالا عامل بسیاری از بیماری‌های قلبی و درنهایت سکته و مرگ ناگهانی است و فشار پایین نیز به‌نوبه خود می‌تواند بسیار خطرناک و تهدیدکننده زندگی باشد.

افرادی که به دلایلی مانند افزایش سن یا بیماری‌های خاص و … دچار تغییرات فشار هستند باید برای جلوگیری از خطرات ناشی از آن به‌صورت منظم تحت نظر بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون یا متخصص فشار خون در یک مرکز تخصصی قلب یا کلینیک فشار خون مجهز و معتبر مانند مرکز ما باشند تا از خطرات احتمالی آن جلوگیری شود.

متأسفانه بسیاری از افراد فشار بالا یا پایین را تنها یکی تغییر کوچک در سلامت خود می‌دانند و با سهل‌انگاری در مراجعه به‌موقع به متخصص فشار خون و پیگیری درمان آن منجر به خطراتی دائمی یا حتی مرگ برای خود می‌شوند.

شاید شما فکر کنید تنها گرفتن فشار با دستگاه‌هایی که در حال حاضر در بازار موجود هستند می‌تواند کافی باشد، اگرچه این دستگاه‌ها در صورت تجویز پزشک متخصص فشار خون به حفظ تعادل فشار کمک می‌کند ولی بیماران دارای فشار بالا یا پایین حتماً باید تحت نظر بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون باشند.

زیرا ممکن است گاهی نیاز به انجام اقدامات خاصی چه اورژانسی و چه غیر اورژانسی برای بیمار باشد تا از خطرات بعدی جلوگیری شود و صرف دانستن فشار با استفاده از دستگاه نمی‌تواند به شما کمک کند.

اگر می‌خواهید بیشتر با متخصص فشار خون بالا یا پایین و خدماتی که یک کلینیک فشار خون به بیماران خود ارائه می‌دهد آشنا شوید در ادامه با ما همراه باشید.

متخصص فشار خون بالا چه فشاری را طبیعی می‌داند؟

طبق نظریه متخصص فشار خون، فشار طبیعی را زیر 120 میلی‌متر جیوه سیستولیک و 80 میلی‌متر جیوه دیاستولیک ذکر می‌کنند. بااین‌حال، فشار به دلایل بسیاری به‌طور طبیعی تغییر می‌کند.

فشار سیستولیک حداکثر فشاری است که خون در هنگام جریان به دیواره رگ‌ها وارد می‌کند و فشار دیاستولیک حداقل فشاری است که در طول عبور جریان خون به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود؛ بنابراین اندازه این دو عدد برای متخصص فشار خون بسیار مهم است و به او کمک می‌کند تا نرمال یا غیر نرمال بودن فشار را تشخیص دهد.

اگر بخواهیم به‌طور دقیق‌تر بگوییم بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون چه فشارهایی را طبیعی و چه فشارهایی را غیرطبیعی می‌داند، می‌توانیم آن‌ها را به شکل جدول زیر بیان کنیم:

در دستورالعمل‌های جدید، AHA (انجمن قلب آمریکا) همچنین توصیه می‌کند که پزشکان متخصص فشار خون فقط باید در موارد احتمال بروز حمله قلبی یا سکته قبلی یا در صورت وجود عوامل خطر برای این شرایط، مانند سن، تشخیص دیابت یا بیماری مزمن کلیوی، دارو تجویز کنند. درواقع درمان در مراحل اولیه فشار بالا باید عمدتاً از طریق تغییر سبک زندگی انجام شود.

متخصص فشار خون چگونه فشار را در کلینیک فشار خون اندازه می‌گیرد؟

دستگاه معروفی که برای اندازه‌گیری فشار استفاده می‌شود و حتماً تاکنون نامش به گوش شما خورده است، فشارسنج است. فشارسنج‌های پزشکی معمولاً دقیق‌تر از فشارسنج‌های خانگی هستند و از یک بازوبند لاستیکی و کاف که با پمپ دستی یا ماشینی باد می‌شود، تشکیل شده است.

هنگامی‌که کاف به‌اندازه کافی باد می‌شود تا نبض را متوقف کند، اندازه‌گیری به‌صورت الکترونیکی یا روی صفحه آنالوگ انجام می‌شود. این قرائت برحسب فشاری که برای حرکت جیوه در اطراف یک لوله برخلاف گرانش لازم است، بیان می‌شود. به همین دلیل فشار را با استفاده از واحد میلی‌متر جیوه که به‌اختصار mm Hg می‌گویند،  اندازه‌گیری می‌شود.

اندازه‌گیری فشار توسط متخصص فشار خون بالا به‌طورمعمول هیچ درد یا ناراحتی ایجاد نمی‌کند. بااین‌حال، می‌تواند به‌طور موقت در اطراف بازو احساس سفت شدن به وجود آورد. متخصص فشار خون برای اندازه‌گیری فشار با استفاده از گوشی پزشکی نقطه دقیقی را مشخص می‌کند که صدای پالس برمی‌گردد و فشار کاف به‌آرامی آزاد می‌شود. استفاده از گوشی پزشکی به فردی که فشار را اندازه‌گیری می‌کند این امکان را می‌دهد که به دونقطه خاص گوش دهد.

اندازه‌گیری فشار همان‌طورکه قبلاً نیز به آن اشاره کردیم شامل دو رقم است که اولی فشار سیستولیک و دومی فشار دیاستولیک را مشخص خواهد کرد. فشار سیستولیک رقم بالاتری است که در اثر انقباض قلب ایجاد می‌شود، درحالی‌که عدد دیاستولیک فشار کمتری در شریان‌ها در طول دوره کوتاه “استراحت ” بین ضربان قلب است.

بین فشار بالا و پایین خطر کدام بیشتر است؟

هرکدام از این شرایط می‌تواند با علائمی همراه باشد و هر دو درعین‌حال که می‌تواند یک تغییر حالت کوتاه به دلیل شرایطی مانند استرس یا موارد مختلف باشد و سریع برطرف شود ممکن است یک دلیل جدی داشته و خطرناک باشد.

فشار پایین یا افت فشار معمولاً به‌اندازه فشار بالا نگران‌کننده نیست و بیشتر بیمارانی که به متخصص فشار خون مراجعه می‌کنند با مشکل فشار بالا مواجه هستند. بااین‌حال، فشار پایین نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات سلامتی باشد.

فردی که فشارخونش کمتر از 90/60 میلی‌متر جیوه باشد دچار فشار پایین است. در AHA بیان شده است که پزشکان معمولاً این فشار را مشکل در نظر نمی‌گیرند مگر اینکه علائم دیگری در کنار آن وجود داشته باشد. این مسائل زمینه‌ای می‌تواند شامل خونریزی داخلی، بیماری قلبی، بارداری، مصرف برخی داروها و سایر شرایط باشد. اگر فردی علائم دیگری را تجربه کرد، باید در اسرع وقت با متخصص فشار خون خود صحبت کند تا هرگونه بیماری زمینه‌ای بررسی و در صورت وجود درمان یا کنترل شود.

با مشاهده چه علائمی باید به متخصص فشار خون مراجعه کنید؟

آگاهی در مورد علائم فشار بالا و پایین بسیار مهم است و منجر به مراجعه به‌موقع به متخصص فشار خون خواهد شد که اقدامات درمانی چه از نوع اورژانسی و چه از نوع غیر اورژانسی هرچه سریع‌تر آغاز می‌شود. اکثر افراد مبتلا به فشار بالا هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند، به همین دلیل است که اکثر متخصص فشار خون اغلب فشار بالا را “قاتل خاموش” می‌نامند.

پزشکان متخصص فشار خون بالا همیشه توصیه می‌کنند که در صورت وجود بیماری‌های زمینه‌ای یا افزایش سن به‌صورت منظم تحت چکاپ فشار قرار بگیرید تا در صورت وجود فشار بالا قبل از بروز خطرات آن اقدامات لازم انجام شود.

بااین‌حال، زمانی که فشار به حدود 180/120 میلی‌متر جیوه برسد، به یک بحران فشار تبدیل می‌شود که یک اورژانس پزشکی است. مهم‌ترین علائم فشار بالا یا پایین‌تر از حد نرمال در همه سنین و جنسیت‌ها عبارت‌اند از:

یک سردرد شدید

حالت تهوع

استفراغ

سرگیجه

تاری یا دوبینی

خونریزی بینی

تپش قلب

تنگی نفس

هر فردی که این علائم را تجربه می‌کند و دلیل آن را نمی‌داند یا دلیلش را می‌داند ولی سابقه نداشته است، باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشد. لازم به ذکر است در برخی گروه‌های سنی و جنسی گاهی علائم می‌تواند متفاوت باشد که آن‌ها را نیز در ادامه به تفصیل بیان خواهیم کرد.

علائم فشار بالا در زنان

عوامل هورمونی می‌تواند خطر فشار بالا را در مردان و زنان متفاوت نماید. عوامل هورمونی که می‌تواند خطر فشار بالا را در زنان افزایش دهد، عبارت‌اند از:

بارداری

یائسگی

استفاده از قرص‌های ضدبارداری

در دوران بارداری، فشار بالا می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری به نام پره اکلامپسی باشد. این بیماری یک بیماری بالقوه خطرناک است که می‌تواند هم بر شخص و هم جنین او تأثیر بگذارد و باید سریعاً مورد درمان و کنترل قرار بگیرد تا تهدیدکننده جان مادر و فرزند نشود.

علائم پره اکلامپسی عبارت‌اند از:

سردرد

بینایی تغییر می‌کند.

درد شکم

تورم به دلیل ادم

همه افراد در دوران بارداری باید دستورالعمل‌های غربالگری را رعایت کنند و در تمام معاینات بهداشتی به‌خصوص در دوران بارداری شرکت کنند تا از خطرات این‌چنینی به دور بمانند یا آن را به حداقل ممکن برسانند. قبل از میان‌سالی، مردان بیشتر از زنان در معرض فشار بالا هستند؛ اما در حوالی زمان یائسگی یعنی معمولاً از سن 50 سال به بالا عکس آن صادق می‌شود.

برخی استدلال می‌کنند که تا زمان یائسگی، عوامل هورمونی و به‌طور خاص وجود استروژن در بدن زنان به محافظت از افراد در برابر فشار بالا کمک می‌کند. هنگامی‌که یائسگی رخ می‌دهد، افراد این محافظت را از دست می‌دهند و این شرایط به‌طور مؤثر یائسگی را به عامل اصلی خطر فشار بالا و بیماری قلبی عروقی در میان زنان تبدیل می‌کند.

این باور غلط وجود دارد که تنها افزایش سن می‌تواند فشار را افزایش دهد و خطرناک باشد، درحالی‌که نوجوانان نیز ممکن است به دلیل چاقی یا یک بیماری زمینه‌ای به فشار بالا مبتلا شوند. این نوجوانان حتماً باید به‌صورت منظم و تخصصی تحت نظر یک متخصص فشار خون بالا در یک کلینیک فشار خون تخصصی، معتبر و مجهز مانند مرکز ما باشند تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود. از مهم‌ترین دلایل فشار بالا در نوجوانان عبارت‌اند از:

جنبه‌های شرایط متابولیک، مانند دیابت نوع 2

بیماری کلیوی

بیماری‌های غدد درون‌ریز که می‌توانند بر هورمون‌ها تأثیر بگذارند.

بیماری عروقی که بر رگ‌های خونی تأثیر می‌گذارد.

یک وضعیت عصبی

هرکدام از این شرایط ممکن است علائم خاص خود را داشته باشند؛ اما به‌طورکلی علائم فشار بالا در صورت بروز مانند سایر گروه‌ها خواهد بود. درحالی‌که میزان مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی در میان افراد مسن با کنترل بهتر فشار و فرهنگ‌سازی در این زمینه در سال‌های اخیر کاهش ‌یافته است، این کاهش در افراد 18 تا 39 ساله کمتر چشمگیر بوده است؛ زیرا میزان آگاهی، درمان و مدیریت فشار بالا در افراد 20 تا 39 ساله کمتر است.

شناسایی مؤثرتر فشار بالا در این گروه‌های سنی برای کمک به کاهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی و عروقی در زندگی بعدی بسیار مهم است؛ بنابراین اگر در این سنین دچار علائم فشار شدید حتماً در اسرع وقت به یک متخصص فشار خون باتجربه و خوب مراجعه کنید و ارزیابی‌های لازم را انجام دهید.

علائم فشار بالا در کودکان

فشار بالا می‌تواند حتی بر کودکان تأثیر بگذارد. چاقی و دیابت این خطر را افزایش می‌دهد، اما سایر علل زمینه‌ای عبارت‌اند از:

وجود یک تومور

مشکلات قلبی

مشکلات کلیوی

آپنه انسدادی خواب

یک اختلال روماتولوژیک

مشکلات تیروئید

یک بیماری ژنتیکی، مانند سندرم کوشینگ

استفاده از داروهای خاص

رژیم غذایی پر از چربی و نمک زیاد

مانند بزرگسالان، فشار بالا اغلب در کودکان علائمی ایجاد نمی‌کند؛ بنابراین در صورت وجود بیماری‌های بالا در کودک خود حتماً باید کودک را به بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون نشان دهید و در صورت تشخیص متخصص فشار خون به‌صورت منظم تحت نظر باشید.

در صورت وقوع فشار بالا در کودکان، ممکن است علائم زیر مشاهده شود:

سردرد

خستگی بدون دلیل

تغییراتی در وضعیت ذهنی کودک

استفراغ

این علائم احتمالاً نشان‌دهنده فشار شدید است و باید سریعاً به اورژانس مراجعه کنید. البته این علائم همچنین ممکن است علائم بیماری دیگری نیز باشند ولی به‌هرحال به دلیل سن پایین کودکان نیاز به بررسی سریع دارند.

علائم فشار بالا در نوزادان

نوزادان تازه متولدشده و نوزادان بسیار کوچک گاهی اوقات ممکن است به دلیل یک بیماری زمینه‌ای مانند بیماری کلیوی یا قلبی مادرزادی دچار فشار بالا شوند که می‌تواند بسیار خطرناک باشد و نیاز به مراقبت‌های اورژانسی برای جلوگیری از مرگ نوزاد وجود دارد.

در این شرایط آزمایشات بالینی ممکن است نشان دهد مشکلاتی در فشار یا سیستم قلبی ریوی وجود دارد. هر علائمی ممکن است غیراختصاصی یا قابل‌توجه نباشد یا فشار بالا ممکن است در کنار علائم بیماری‌های دیگر رخ دهد؛ اما به‌هرحال ممکن است خطرناک باشد.

نوزاد مبتلا به فشار بالا ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کند:

تشنج

تحریک‌پذیری

بی‌حالی

مشکلات تغذیه

تنفس سریع و پی‌درپی

آپنه

سایر علائم ممکن است به شرایطی که باعث ایجاد فشار خون بالا می‌شود، بستگی داشته باشد.

چه عواملی باعث نیاز به مراجعه به بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون می‌شود؟

افزایش فشار و نیاز به مراجعه به یک کلینیک فشار خون معمولاً تحت تأثیر عوامل زیر است:

سابقه خانوادگی

داشتن سابقه خانوادگی فشار بالا احتمال ابتلا به آن را در شما نیز افزایش می‌دهد.

رژیم غذایی

رژیم غذایی تأثیر مستقیم بر روی کنترل فشار خون طبیعی دارد. به‌عنوان‌مثال افزایش مقادیر سدیم (نمک) و کمبود پتاسیم در رژیم غذایی شما می‌تواند باعث فشار بالا شود. همچنین مهم است که غذاهایی که چربی کمتری دارند و همچنین مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید تا فشار خون سالمی داشته باشید.

سن

احتمال فشار بالا با افزایش سن افزایش می‌یابد.

مصرف الکل

مصرف دائم یا زیاد الکل می‌تواند باعث افزایش فشار شود. توصیه می‌شود که مردان نباید بیش از دو نوشیدنی در روز و زنان بیش از یک نوشیدنی در روز مصرف کنند.

وزن

افرادی که اضافه‌وزن دارند، احتمالاً بیشتر دچار فشار بالا خواهند شد.

میزان فعالیت بدنی

فعال ماندن به‌طور مناسبی می‌تواند به شما در حفظ وزن سالم و فشار سالم کمک کند.

کشیدن سیگار و قلیان کشیدن

کشیدن سیگار یا سایر مواد مخدر مانند قلیان، خطر ابتلا به فشار خون را افزایش می‌دهد.

نژاد

نژاد نیز می‌تواند بر ایجاد فشار غیرطبیعی تأثیر داشته باشد.

جنسیت

قبل از سن 55 سالگی، مردان بیشتر در معرض ابتلا به فشار بالا هستند درحالی‌که بعد از 55 سالگی زنان بیشتر در معرض ابتلا به فشار خواهند بود.

استرس

افزایش استرس نیز می‌تواند به‌شدت منجر به فشار بالا شود. مهم است که یاد بگیرید چگونه استرس خود را مدیریت کنید تا از خطراتی مانند فشار بالا دور بمانید. تکنیک‌های مدیریت استرس ممکن است شامل ورزش کردن، گوش دادن به موسیقی، یافتن چیزی آرامش‌بخش برای تمرکز یا مراقبه باشد.

از نظر متخصص فشار خون، فشار بالا چقدر شایع است؟

از هر 3 نفر، 1 نفر تحت تأثیر فشار بالا قرار دارد، اما بسیاری از بیماران مبتلا اطلاعی ندارند؛ بنابراین، بسیار مهم است که به‌منظور اطمینان از اینکه فشار شما در محدوده طبیعی است، سالانه توسط یک متخصص فشار خون باتجربه و خوب در یک مرکز تخصصی قلب چکاپ شوید.

اگر فشار شما بالا است، مهم است که با پزشک خود در مورد چگونگی رفع آن صحبت کنید. ممکن است متخصص فشار خون برای شما دارو تجویز کند یا ممکن است به شما پیشنهاد کند که رژیم غذایی و میزان ورزش و فعالیت روزانه خود را تغییر دهید.

کشیدن سیگار و مصرف زیاد الکل می‌تواند فشار را افزایش دهد. به‌این‌ترتیب، متخصص فشار خون بالا ممکن است با فراهم کردن منابع برای شما توصیه کند که سیگار یا الکل را ترک کنید.

ممکن است متخصص فشار خون شما پیروی از برنامه غذایی DASH را توصیه کند. DASH مخفف Dietary Approaches to Stop Hypertension می‌باشد. DASH یک رژیم غذایی نیست، بلکه یک سبک زندگی است.

DASH یک برنامه غذایی انعطاف‌پذیر و متعادل است که به ایجاد عادات غذایی سالم در درازمدت کمک می‌کند. برنامه غذایی DASH به غذاهای خاصی نیاز ندارد اما اهداف تغذیه‌ای را ارائه می‌دهد و توصیه‌هایی در مورد انواع غذاها برای خوردن روزانه مشخص می‌کند.

برنامه غذایی DASH فقط برای افرادی که در آن‌ها فشار بالا تشخیص داده شده است، نیست، بلکه برای افرادی است که به دنبال سبک زندگی سالم‌تری برای حفظ فشار سالم هستند.

به‌طورکلی، حفظ فشار سالم برای جلوگیری از سکته مغزی یا حمله قلبی مهم است. می‌توان این کار را با تمرکز بر حفظ همه عوامل خطر ذکرشده در بالا مانند تغذیه سالم، ورزش، سیگار نکشیدن، نوشیدن بیش‌ازحد، کاهش سطح استرس و اطمینان از حفظ وضعیت فیزیکی سالانه خود با متخصص فشار خون انجام داد.

عدم مراجعه به‌موقع به متخصص فشار خون چه خطراتی را برایتان ایجاد خواهد کرد؟

فشار بالا مسئله بسیار مهمی است، زیرا به قلب و عروق شما استرس وارد می‌کند، حتی اگر احساس متفاوتی نداشته باشید. این استرس اضافه می‌تواند احتمال خطراتی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد.

با گذشت زمان، وجود مشکلات در شریان‌های شما می‌تواند جریان خون را کاهش دهد و ازآنجایی‌که تمام بافت‌ها و اندام‌های بدن شما برای عملکرد خوب به خون کافی نیاز دارند، این بدان معناست که قسمت‌هایی مانند مغز، کلیه‌ها، بینایی و زندگی جنسی شما نیز می‌توانند تحت تأثیر قرار گیرند.

اگر شما به‌موقع با مشاهده علائم یا احتمال وجود فشار به دلایل ارثی یا بیماری‌های زمینه‌ای به متخصص فشار خون بالا مراجعه کنید می‌توانید از طریق زندگی با عادات سالم و مصرف دارو برای کاهش یا پایین نگه‌داشتن فشار، از مشکلات طولانی‌مدت جلوگیری کنید.

در صورت عدم مراجعه به‌موقع به متخصص فشار خون ممکن است بیماری‌ها و مشکلات زیر ایجاد شود:

شریان‌ها

همه‌چیز از شریان‌های شما شروع می‌شود. به‌طورمعمول، رگ‌هایی که خون را از قلب شما به سایر قسمت‌های بدن می‌برند، پوشش داخلی صافی دارند. آن‌ها به‌اندازه کافی قوی و انعطاف‌پذیر هستند تا خون را به قسمت‌های مختلف بدن شما برانند. فشار بالا این وضعیت را تغییر می‌دهد. نیروی اضافی خون یعنی فشار بالا می‌تواند به سلول‌های دیواره داخلی رگ‌های شما آسیب برساند.

اگر فشار اضافی از بین نرود، می‌تواند باعث پارگی این پوشش شود، بنابراین دیگر صاف نیست. اینجاست که تکه‌های چربی که پلاک نامیده می‌شوند گرفتار شده و روی هم تجمع پیدا می‌کنند. درنتیجه خون نمی‌تواند به‌خوبی در اطراف این گرفتگی‌ها حرکت کند و حتی می‌تواند شریان‌ها را مسدود کند. این رسوبات همچنین می‌توانند دیواره‌ها را سفت کنند، بنابراین حرکت خون دشوارتر می‌شود.

این آسیب می‌تواند دیواره شریان را کشیده و مانند یک بالون بیرون بزند که برآمدگی آنوریسم نامیده می‌شود. همچنین می‌تواند باز شود و خونریزی کند. از طرفی انسداد رگ‌ها می‌تواند خون‌رسانی به قلب را قطع کرده و منجر به سکته‌های قلبی خطرناک شود.

قلب

قلب شما یک ماهیچه است و برای عملکرد صحیح خود به خون نیاز دارد. درصورتی‌که خون کافی در زمان مناسب به قلب نرسد، مشکلات زیر ممکن است بسته به شرایط بیمار رخ دهند:

ضربان قلب نامنظم (آریتمی)

درد قفسه سینه (آنژین صدری)

حمله قلبی

در این شرایط برای عبور خون از طریق شریان‌های سفت یا دچار گرفتگی، قلب شما باید سخت‌تر کار کند. قلب پرکار می‌تواند بزرگ‌تر از حد طبیعی شود. سپس دیواره‌های عضله قلب قدرت خود را از دست می‌دهند و نمی‌توانند خون را به‌خوبی پمپاژ کنند.

این وضعیت می‌تواند منجر به حمله قلبی یا نارسایی قلبی شود. اگر در حال حاضر مشکلات قلبی داشته باشید، احتمال بروز این خطرات بیشتر است و عدم مراجعه به متخصص فشار خون در این شرایط می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

مغز

فشار بالا عامل اصلی سکته مغزی است. هنگامی‌که یک شریان در مغز شما پاره می‌شود، نشت می‌کند یا مسدود می‌شود، می‌تواند مانع از رسیدن خون کافی به سلول‌های مغز شود. بسته به اینکه چه قسمتی از مغز شما به‌درستی خون‌رسانی نشده است و چه‌کاری انجام می‌دهد، ممکن است در زبان، بینایی، حرکت یا هر چیز دیگری که مغزتان کنترل می‌کند، مشکل داشته باشید.

در صورت نرمال شدن مجدد جریان خون، ممکن است علائم موقتی باشد، اما اگر سلول‌ها بمیرند، آسیب ممکن است دائمی باشد. کاهش خون‌رسانی به مغز همچنین می‌تواند توانایی تفکر و قدرت حافظه را کاهش دهد و باعث نوعی بیماری به نام زوال عقل عروقی شود.

کلیه‌ها

حدود 1 نفر از هر 5 نفر مبتلا به فشار بالا به بیماری کلیوی نیز مبتلا هستند. کلیه‌های شما به شبکه‌ای از رگ‌های خونی ریز متکی هستند تا اکسیژن و مواد مغذی را به آن‌ها برساند و مواد زائد را از بدن شما خارج کند. وقتی رگ‌ها مسدود می‌شوند، کلیه‌های شما نمی‌توانند کار خود را به‌خوبی انجام دهند.

کلیه‌های سالم در کنترل فشار شما نیز نقش دارند، بنابراین وقتی آسیب ببینند، فشار شما می‌تواند بالا برود که درنتیجه باعث مشکلات کلیوی بیشتر می‌شود. این شرایط می‌تواند منجر به نارسایی کلیه شود.

چشم‌ها

فشار بالا در درازمدت می‌تواند جریان خون را فشرده کند و به رگ‌های خونی کوچک چشم شما آسیب برساند. در این شرایط ممکن است مایعی در زیر شبکیه، بخشی از چشم شما که در آن تصاویر متمرکز می‌شوند، جمع شود. این موارد می‌تواند منجر به مشکلاتی ازجمله تاری، تحریف و از دست دادن بینایی شود. هنگامی‌که عصب بینایی شما خون کافی دریافت نمی‌کند، ممکن است حتی بینایی خود را از دست بدهید.

اندام تناسلی

رسیدن خون کمتر به اندام‌های جنسی می‌تواند باعث اختلال نعوظ در مردان و کاهش میل جنسی در زنان شود.

پاها، باسن و معده

شریان‌های باریک و مسدود در قسمت پایین بدن، به‌خصوص پاهای شما می‌تواند باعث درد و گرفتگی شود. ازآنجایی‌که این حالت رگ‌های خونی نزدیک قلب شما را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد، متخصص فشار خون ممکن است بیماری شریان محیطی (PAD) را تشخیص دهد. هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها این وضعیت می‌تواند باعث درد و خستگی عضلات پاها و باسن شما شود.

استخوان‌ها

فشار بالا ممکن است باعث دفع بیش‌ازحد کلسیم از بدن شود. اگر بدن شما برای جبران این کمبود، کلسیم را از استخوان‌های شما بیرون بکشد، ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوید. خانم‌های مسن‌تر مبتلا به فشار بالا بیشتر با استخوان‌های ضعیفی که به‌راحتی می‌شکنند، مشکل دارند.

آپنه خواب

حدود یک‌سوم تا نیمی از افراد مبتلا به فشار بالا این بیماری را دارند که نوعی تنفس قطع شده در هنگام خواب است. فشار بالا می‌تواند آن را تحریک یا بدتر کند. اگر در کنترل فشار خود مشکل دارید، احتمال خطر برای شما بیشتر است. متأسفانه، استراحت ضعیف ناشی از آپنه خواب به‌نوبه خود می‌تواند فشار شما را افزایش دهد.

هرکدام از این موارد در صورت عدم‌تشخیص به‌موقع به دلیل عدم مراجعه به‌موقع به متخصص فشار خون بالا می‌تواند خطرات متعددی که گفته شد را برایتان ایجاد کند و حتی اگر خطر مرگ را از سر بگذارنید، مشکلات عدیده و طولانی‌مدتی را برایتان ایجاد خواهد کرد که زندگی شما را مختل می‌کند.

حتماً تاکنون افراد زیادی را دیده‌اید که به دلیل سکته‌های قلبی یا مغزی دچار فلج اندام یا تغییر شکل و … شده‌اند و تا آخر عمر درگیر این موضوع بوده‌اند! بنابراین در صورت بروز علائم فشار هرچه سریع‌تر به یک دکتر متخصص فشار خون مراجعه کنید. حتی اگر علائمی ندارید ولی دچار افزایش سن یا بیماری‌های زمینه‌ای شده‌اید حتماً در اسرع وقت به بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون مراجعه کنید.

برای فشار خون به چه دکتری مراجعه کنیم تا اقدامات درمانی لازم را انجام دهد؟

برای فشار خون به چه دکتری مراجعه کنیم از سوالات متداولی اسن که معمولاً برای اتخاذ رویکردهای درمانی پرسیده می شود. رمان و کنترل فشار بالا به علت ایجاد آن بستگی دارد. گاهی ممکن است متخصص فشار خون بالا علاوه بر اقداماتی که خود انجام می‌دهد شما را به متخصص مربوط به علت زمینه‌ای اصلی مانند کلیه یا دیابت ارجاع دهد تا درمان‌های تخصصی لازم دیگر نیز انجام شوند.

گاهی نیز کافیست خود متخصص فشار خون یک برنامه درمانی مناسب را ارائه دهد. بسیاری از متخصصان در ابتدا درصورتی‌که احتمال بروز خطراتی مانند سکته وجود نداشته باشد سعی می‌کنند با تغییر در سبک زندگی شما به مدیریت فشارخونتان کمک کنند ولی گاهی نیز شما نیاز به مصرف دارو خواهید داشت و باید به‌طور منظم تحت نظر متخصص فشار خون باشید.

به‌هرحال مهم‌ترین روش‌هایی که یک متخصص فشار خون بالا بر اساس علت ایجاد فشار برای کنترل و درمان اتخاذ می‌کند، عبارت‌اند از:

ورزش بدنی منظم

دستورالعمل‌های فعلی توصیه می‌کنند که همه افراد، ازجمله افراد مبتلا به فشار، ورزش هوازی با شدت متوسط ​​هر هفته حداقل 150 دقیقه یا ورزش با شدت بالا حداقل 75 دقیقه را در هفته داشته باشند. در کنار 150 دقیقه ورزش، بهتر است بزرگسالان شرکت در تمرینات قدرتی حداقل دو بار در هفته را در برنامه خود بگنجانند. برای این برنامه افراد باید حداقل 5 روز در هفته ورزش کنند.

نمونه‌هایی از فعالیت‌های مناسب برای کنترل فشار بالا عبارت‌اند از:

پیاده‌روی

دویدن

دوچرخه‌سواری

شنا کردن

کاهش استرس

اجتناب یا یادگیری مدیریت استرس می‌تواند تا حد زیادی به فرد در کنترل فشار کمک کند. چند تکنیک آرام‌سازی که می‌تواند به کاهش استرس کمک کند، عبارت‌اند از:

مراقبه

حمام‌های گرم

یوگا

رفتن به پیاده‌روی طولانی

لازم به ذکر است که باید از مصرف الکل و داروهای تفریحی برای مقابله با استرس خودداری کنید، زیرا این مواد می‌توانند به افزایش فشار و عوارض آن کمک کنند. سیگار کشیدن نیز می‌تواند فشار را افزایش دهد. اجتناب یا ترک سیگار خطر ابتلا به فشار بالا، بیماری‌های قلبی جدی و سایر مشکلات سلامتی را کاهش می‌دهد.

تجویز دارو

افراد می‌توانند در صورت صلاحدید متخصص فشار خون بالا از داروهای خاصی برای درمان فشار بالا استفاده کنند. پزشکان اغلب در ابتدا دوز کم از داروهای مورد نیاز را توصیه می‌کنند. داروهای ضد فشار در صورت استفاده تحت تجویز متخصص فشار خون معمولاً فقط عوارض جانبی جزئی دارند.

درنهایت، افراد مبتلا به فشار بالا ممکن است نیاز به ترکیب دو یا چند دارو برای کنترل فشار داشته باشند که بسته به شرایط بیمار تجویز می‌شوند. برخی از داروهای فشار عبارت‌اند از:

دیورتیک‌ها ازجمله تیازیدها، کلرتالیدون و اینداپامید

مسدودکننده‌های بتا و آلفا بلوکرها

مسدودکننده‌های کانال کلسیم

آگونیست‌های مرکزی

مهارکننده آدرنرژیک محیطی

گشادکننده عروق

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)

مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین

انتخاب دارو به شرایط سلامتی بیمار و هر گونه بیماری زمینه‌ای که ممکن است تجربه کند بستگی دارد. هر کسی که داروهای ضد فشار مصرف می‌کند باید برچسب داروهای بدون نسخه (OTC) را که ممکن است مصرف کند، مانند داروهای ضد احتقان، به‌دقت مطالعه کند؛ زیرا این داروهای OTC ممکن است با داروهایی که برای کاهش فشار مصرف می‌کنند تداخل داشته باشند.

رژیم غذایی مناسب

افراد می‌توانند با پیروی از یک رژیم غذایی سالم تا حد زیادی از فشار بالا جلوگیری کنند. به‌عنوان‌مثال مصرف بالای سدیم احتمال افزایش فشار را بالا می‌برد و منبع اصلی سدیم در رژیم غذایی، نمک است.

به همین دلیل انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند حتی افراد بدون فشار در روز باید تنها معادل یک قاشق چای‌خوری سدیم استفاده کنند که معادل 2300 میلی‌گرم در روز می‌شود. افراد مبتلا به فشار بالا باید کمتر از 1500 میلی‌گرم سدیم در روز مصرف کنند تا وضعیت خود را مدیریت کنند.

افرادی که فشار بالا دارند یا افرادی که در معرض خطر ابتلا به فشار بالا هستند باید مصرف چربی‌های اشباع‌شده را کاهش دهند و از چربی‌های غیراشباع استفاده کنند. مفیدترین غذاها برای این افراد عبارت‌اند از:

غلات کامل، غذاهای با فیبر بالا

انواع میوه‌ها و سبزیجات

حبوبات مانند نخود، لوبیا و عدس

آجیل

ماهی غنی از امگا 3 دو بار در هفته مانند سالمون

روغن‌های گیاهی غیرگرمسیری مانند روغن‌زیتون

مرغ و ماهی بدون پوست

لبنیات کم‌چرب

اگر فردی فشار بالا دارد یا می‌خواهد فشار متوسطی داشته باشد، هنگام ایجاد یک برنامه غذایی مهم است که از چربی‌های ترانس، روغن‌های گیاهی هیدروژنه، چربی‌های حیوانی و فست‌فودهای فرآوری شده خودداری کند.

بااین‌حال، اسیدهای چرب امگا 3، مانند اسیدهای چرب ماهی و روغن‌زیتون، اثرات محافظتی بر قلب دارند. البته هنوز چربی هستند؛ بنابراین درحالی‌که آن‌ها معمولاً سالم هستند، افرادی که در معرض خطر ابتلا به فشار بالا هستند باید بااحتیاط بیشتر و طبق یک برنامه غذایی که متخصص فشار خون بالا به آن‌ها داده است این غذاها را مصرف کنند.

تعدیل مصرف الکل

مصرف متوسط ​​تا زیاد الکل می‌تواند فشار را افزایش دهد و در صورت فشار بالا باید مصرف آن کاهش پیدا کند.

مدیریت وزن بدن

اضافه‌وزن بدن می‌تواند فشار را افزایش دهد و کاهش آن به کنترل فشار کمک می‌کند، زیرا قلب مجبور نیست برای پمپاژ خون در بدن به‌سختی کار کند. یک رژیم غذایی متعادل با کالری دریافتی که با اندازه، جنس و سطح فعالیت فرد مطابقت داشته باشد، می‌تواند کمک زیادی به مدیریت وزن نماید.

سخن آخر

همان‌طورکه ملاحظه کردید، مراجعه به‌موقع به یک کلینیک فشار خون و متخصص فشار خون بسیار اهمیت دارد و حتی می‌تواند زندگی شما را نجات دهد. متأسفانه در بسیاری از موارد فشار بالا علائم خاصی ایجاد نمی‌کند و قاتل خاموش است.

به همین دلیل بهتر است به‌صورت منظم فشار خود را چک کنید. همچنین در صورت بروز علائم آن در هر سن و جنسیتی سریعاً به اورژانس مراجعه کرده و ادامه تشخیص و پیگیری درمان را توسط یک متخصص فشار خون باتجربه و خوب انجام دهید. مراجعه به‌موقع می‌تواند به کنترل فشار کمک زیادی نماید و از بروز خطراتی مانند سکته‌های قلبی، مغزی، نابینایی و غیره جلوگیری کند.

خوشبختانه در مرکز تخصصی قلب ما نیز متخصصان فشار بسیار خوبی در حال فعالیت هستند که می‌توانند دقیق‌ترین ارزیابی‌ها را به کمک تجهیزات بروز دنیا برایتان انجام داده و بهترین برنامه درمانی را به شما ارائه دهند؛ بنابراین می‌توانید در اسرع وقت از طریق شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما وقت حضوری رزرو کرده و چکاپ‌های لازم را انجام دهید.