در این مقاله می‌خواهیم به موضوع پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه بپردازیم که یکی از مشکلات شایع قلبی است و در اغلب اوقات علامتی ندارد. اما سرگیجه می‌تواند جزو اولین نشانه‌هایی باشد که در پی آن ایجاد می‌گردد.
این اختلال اگر به شکل خفیف ایجاد شود جای نگرانی ندارد؛ اما همواره باید تحت‌نظر پزشک باشید. در ضمن در صورت مشاهده علائم شدید آن بهتر است فوراً به بهترین فوق تخصص دریچه میترال مراجعه کنید. همچنین در این مقاله به موارد زیر اشاره می‌کنیم.
آنچه در این مقاله می خوانید :
برای مشاوره رایگان آنلاین با متخصص در اینستاگرام با ما همراه باشید. 
تماس جهت مشاوره رايگان و اخذ نوبت تلفنی فهرست مطالب
دلایل ایجاد پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه چیست؟
وقتی از میترال صحبت می‌کنیم، منظورمان مشکلی است که در صورت ابتلا به آن دو فلپ یا دو لت دریچه قلب، به طور یکسان بسته نخواهد شد. این باعث می‌شود که فلت‌ها به‌صورت غیرعادی به‌طرف دهلیز چپ برجسته شوند. سرگیجه از نشانه‌های بارز این بیماری است.
نارسایی دریچه میترال و سرگیجه
این بیماری از جمله ناهنجاری‌هایی است که ممکن است برای قلب به وجود بیاید. در این بیماری، افتادگی دریچه قلب سبب می‌شود تا خون به‌جای درست خود جریان پیدا نکند و به سمت دهلیز بازگشت داده شود.
به همین خاطر خونی که به درون بطن وارد می‌شود تا به کارکرد قلب کمک برساند از حجم مطلوبی برخوردار نیست و این منجر به‌شدت یافتن عملکرد قلب می‌شود؛ در نتیجه امکان دارد این عضو مهم و حیاتی بدن زودتر از حد انتظار به حد فرسودگی برسد.
همچنین به‌طورکلی دو نوع پرولاپس موجود است از جمله پرولاپس اولیه و پرولاپس ثانویه. معمولاً در پرولاپس ثانویه نشانه‌ای مشاهده نمی‌شود، البته بیماران مبتلا گاهی با علائمی مثل سردرد و سرگیجه می‌شوند.
این نشانه‌ها به هنگام صبح یا شب‌ها می‌توانند آغاز شوند و اجازه انجام فعالیت‌های روزمره را از بیماران بگیرند. چون در صورت بروز سرگیجه حتی راه‌رفتن ساده نیز دچار اختلال می‌شود که خوشایند بیماران نیست. به همین علت با مشاهده چنین علائمی شایسته است نزد پزشک بروید و اختلالات ایجاد شده را به‌خوبی درمان کنید.
عوامل ژنتیکی
نام دیگر افتادگی میترال به‌صورت اختصار MVP است که از دلایل ایجاد آن می‌توانیم به عوامل ژنتیکی اشاره کنیم. حتی یک جز ژنتیکی نیز می‌تواند منجر به ایجاد سرگیجه شود و در این بیماری سهیم باشد. بر اساس تحقیقات ثابت شده است که جهش‌های ژنتیکی ویژه می‌توانند MVP را به وجود بیاورند و با دلایل ایجاد آن ارتباط داشته باشند.
اختلالات بافت هم‌بند
این اختلالات در ایجاد بسیاری از بیماری‌ها همچون سندرم مارفان و سندرم اهلرز – دانلوس نقش دارند. به همین خاطر دررابطه‌با ایجاد افتادگی میترال و سرگیجه نیز می‌توانند خطرات جدی‌تری ایجاد کنند.
با بروز چنین شرایطی بافت‌های هم‌بند تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند و همواره خطر آسیب‌دیدگی و بیماری سلامت آن‌ها را تهدید می‌کند. وظیفه این بافت‌ها حمایت از قلب و برخی از اندام‌های دیگر است.
سن و جنسیت
افتادگی دریچه قلب پیر و جوان نمی‌شناسد. اما با بالارفتن سن خطر این بیماری بیشتر می‌شود و افراد زیادی در معرض ابتلا به آن قرار می‌گیرند. همچنین مشاهده شده است که زنان بیشتر از مردان درگیر این بیماری می‌شوند و سرگیجه را به‌عنوان یک علامت شایع تجربه می‌کنند.
سایر شرایط پزشکی
گاهی اوقات شرایط خاص پزشکی نیز در بروز افتادگی دریچه می‌توانند نقش مؤثری داشته باشند مثل بیماری گریوز. این بیماری در واقع در دسته اختلالات خودایمنی قرار می‌گیرد و می‌تواند بر غده تیروئید اثربخشی فراوانی داشته باشد؛ از ین رو تغییراتی را در قلب و عروق خونی به وجود خواهد آورد.
سبک زندگی
این موارد نمی‌توانند مستقیماً سبب ایجاد پرولاپس دریچه شوند، اما قطعاً ریسک ابتلا به آن را بیشتر می‌کنند. منظور از عوامل سبک زندگی سیگارکشیدن، فشارخون بالا و چاقی است.
اگر دلایل این بیماری را به‌خوبی درک کنید می‌توانید گام اول برای مدیریت آن را طی کنید. در ضمن درصورتی‌که با علائم این بیماری مثل سرگیجه مواجه شده‌اید بهتر است نزد پزشکان متخصص و حاذق مشاوره حضوری ترتیب بدهید و اختلالات ایجاد شده را به وی گزارش نمایید.
علائم پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه کدام‌اند؟
این نشانه‌ها در افراد مختلف یکسان نیستند، چرا که پرولاپس می‌تواند علائم گوناگونی را به وجود بیاورد و یا حتی بدون علامت ایجاد گردد. در بخش زیر به برخی از نشانه‌های این بیماری اشاره می‌کنیم که عبارت‌اند از:
سرگیجه
زمانی که درگیر این بیماری می‌شوید احتمال دارد که سرگیجه یا سبکی سر را نیز تجربه نمایید. به‌ویژه زمانی که به مدت طولانی نشسته‌اید و به‌سرعت می‌خواهید بایستید. البته نشستن‌های طولانی‌مدت نیز می‌توانند حس سرگیجه را به وجود بیاورند. در ضمن ایستادن در بازه زمانی طولانی نیز سبب بروز این علامت می‌شود.
درد یا ناراحتی قفسه سینه
این نشانه یکی از مهم‌ترین علائمی است که می‌تواند در پی این بیماری به وجود بیاید. این درد به‌صورت تیز یا مبهم احساس می‌شود و بیشتر هنگام فعالیت‌های بدنی یا در زمان استراحت اتفاق می‌افتد.
تپش قلب
احتمال دارد احساس کنید که ضربان قلب شما بسیار سریع‌تر از حالت نرمال است یا این حس به شما دست بدهد که قلبتان تنها یک ضربان دارد یا کارکرد آن بسیار سخت شده است؛ بنابراین باید نحوه تپش قلب خود را زیر نظر بگیرید تا از درستی عملکرد آن اطمینان حاصل کنید.
خستگی
خستگی نیز از متداول‌ترین نشانه‌های این بیماری است؛ به‌گونه‌ای که با استراحت کافی باز هم حس خستگی شما را رها نخواهد کرد. همچنین ضعف‌کردن نیز ممکن است اتفاق بیفتد و به خستگی شما دامن بزند.
تنگی نفس
اگر درگیر این بیماری باشید زمانی که مشغول انجام فعالیت‌های بدنی هستید یا به استراحت پرداخته‌اید نیز ممکن است تنگی نفس را تجربه کنید. به‌طوری‌که حس می‌کنید برای بندآوردن نفس خود توانایی کافی ندارید و به حالت نفس‌زدن می‌افتید.
اضطراب
این نشانه گاهی بدون هیچ علت خاصی به سراغ بیماران می‌آید و به‌صورت عصبانیت، نگرانی و اضطراب بی‌دلیل بروز پیدا کند. یعنی حتی اگر مشکل واضحی نیز در زندگی شما وجود نداشته باشد باز هم احتمال مشاهده این علائم وجود دارد.
در ضمن علامت‌هایی که در بالا عنوان کردیم می‌توانند اختلالات دیگر پزشکی را نشان بدهند و صرفاً با افتادگی میترال و سرگیجه ارتباطی نداشته باشند.
به همین خاطر بهتر است با مشاهده این نشانه‌ها خود را به کلینیک‌های قلب برسانید و مشکلاتتان را گزارش نمایید. پزشکان متخصص می‌توانند برنامه‌های متنوع تشخیص و درمان را برای شما در نظر بگیرند و نشانه‌های این بیماری را کنترل کنند تا کیفیت سلامت قلب و عروق افزایش پیدا کند.
برای بهبود پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه از چه نوع درمان‌هایی استفاده می‌شود؟
هنگامی که به افتادگی دچار می‌شوید عارضه‌های مختلفی را تجربه می‌کنید. احتمال دارد به دلیل اختلالات ژنتیکی با این شرایط مواجه شوید یا از اختلالات پزشکی دیگر رنج ببرید. ازآنجایی‌که درمان این بیماری به علل زمینه‌ای و سطح بیماری بستگی دارد از درمان‌های مختلفی برای بهبودی آن استفاده می‌گردد.
برای همین اگر نشانه‌هایی که در پاراگراف‌های قبلی عنوان کردیم را مشاهده نمودید بهتر است به متخصص قلب مراجعه کنید. در زیر به برخی از درمان‌های این بیماری می‌پردازیم که عبارت‌اند از:
استفاده از قرص‌ها و داروهای گوناگون
اگر نشانه‌های این بیماری را دارید و از درد قلب خود رنج می‌برید یا مختل‌شدن ریتم قلبتان را مشاهده می‌کنید باید تحت درمان قرار بگیرید. اگر دهلیز چپ شما حجم بیش از اندازه‌ای پیدا کند و یا بزرگ شود که به این حالت فیبریلاسیون دهلیزی می‌گویند، باید از داروهای ضدانعقاد کمک بگیرید. این داروها همان رقیق‌کننده‌های خون هستند تا از لخته‌شدن خون پیشگیری نمایند.
این دارو به‌صورت آسپرین یا انواع مختلف رقیق‌کننده‌های خون در بازار مصرف موجود است. اما اگر به این نوع بیماری مبتلا هستید امکان دارد پزشک این داروها را برای شما تجویز نماید که عبارت‌اند از:
آسپرین: برای پیشگیری از لخته‌شدن خون و دفع خطرات ناشی از آن
مسدودکننده‌های بتا: این داروها برای بهبود حرکت خون و ضربان قلب نامنظم استفاده می‌شود.
دیورتیک‌ها: برای بیرون آوردن مایع اضافه از ریه‌ها
وازودیلاتورها: برای بهبود حرکت خون و گشاد کردن عروق خونی
جراحی برای درمان پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه
همان‌طور که گفتیم بیشتر کسانی که با این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کنند و تحت نظارت پزشکان قرار دارند هیچ علامتی را مشاهده نمی‌کنند و برای همین درمانی برای آن‌ها احتیاج نیست.
اما درصورتی‌که با بازگشت خون از دریچه مواجه هستند و هم‌زمان علامت‌های گوناگونی را مشاهده می‌کنند باید تحت درمان قرار بگیرند و از داروها یا شیوه‌های جراحی استفاده کنند.
در صورت درمان‌نکردن این بیماری ممکن است که مبتلایان با نارسایی قلبی مواجه شوند که از مانع از پمپاژ خون خواهد شد. چنانچه برگشت خون از دریچه به قلب بیشتر از چیزی که انتظار می‌رود طولانی گردد وضعیت بیمار حتی برای عمل نیز ضعیف اعلام می‌شود.
اما درمان‌های جراحی که برای این بیماری به انجام می‌رسند احتمالاً به شکل عمل قلب یا شیوه‌های کم تهاجمی خواهند بود که عبارت‌اند از:
ترمیم دریچه
در این عمل، دریچه بیماران را تا جایی که امکان دارد ترمیم می‌نمایند و یا به‌اصطلاح آن را نجات می‌دهند. در این دریچه دو گونه فلپ موجود است که سایزی مثلثی دارند و نام آن‌ها برگچه است. این برگچه‌ها توسط آنولوس با عضلات قلب اتصال پیدا می‌کنند که در واقع نوعی حلقه است.
معمولاً جراحان دریچه اصلی را عوض می‌کنند تا به بازگشت جریان خون کمک کنند و یا برگچه‌های دریچه را مجدداً به دریچه متصل می‌نمایند تا توده‌های اضافه در این بخش از بین بروند، به‌گونه‌ای که برگچه‌ها به طور محکم و پایدار در محل خود جای‌گذاری شوند.
همچنین احتمال دارد ترمیم دریچه با شیوه‌های آسان‌تری به اتمام برسد؛ مثلاً آنواوس را سفت‌تر کنند و یا آن را تعویض نمایند تا کارکرد قلب و عروق به حالت نرمال مبدل شود.
تعویض دریچه
اگر شیوه‌های تعمیر و ترمیمی دریچه مناسب بیماران نباشد به‌عنوان گام بعدی می‌توان روش تعویض دریچه را به کاربرد. در این نوع جراحی دریچه‌ای که دچار صدمه‌دیدگی شده است با دریچه دیگری تعویض می‌گردد که جنس آن مصنوعی است و به‌صورت پروتزی است. این نوع دریچه‌ها می‌توانند مکانیکی باشند و یا از بافت قلب برخی حیوانات مثل گاو به وجود بیایند.
دریچه‌های مکانیکی قادر هستند بازه‌های زمانی طولانی‌تری را برای قلبتان صرف کنند و به کارکرد آن کمک نمایند. بااین‌وجود درصورتی‌که تحت این نوع عمل جراحی قرار گرفته‌اید باید مصرف داروهای ضد انعقادی را در دستور کار خود قرار بدهید تا از لخته‌شدن خون در دریچه‌ها پیشگیری نمایید مثل وارفارین یا کوفتین.
مشکلات لخته‌شدن خون در دریچه
اگر با چنین اتفاقی روبه‌رو شوید قطعاً لخته‌های تشکیل شده رها می‌شوند و به‌تدریج خود را به مغزتان می‌رسانند که در این صورت احتمال دارد دچار سکته مغزی شوید. همان گونه که گفتیم دریچه‌های بافتی جنس متفاوت‌تری دارند و از توده‌های قلب حیوانات مختلف فراوری می‌شوند؛ مانند شیر، گاو و خوک. اما احتمال ازبین‌رفتن و خراب‌شدن این نوع دریچه نیز وجود دارد که در نتیجه نیاز به تعویض و عمل مجدد خواهید داشت.
بااین‌وجود یکی از مزیت‌های اساسی برای این دریچه‌ها این است که بیماران احتیاجی به مصرف داروهای ضدانعقاد در بازه‌های طولانی ندارند.
از عوارض پرولاپس دریچه میترال چه می‌دانید؟
در اکثر اوقات کسانی که به بیماری دچار هستند مشکلی را مشاهده نمی‌کنند، اما این موضوع نمی‌تواند باعث شود که از عوارض در امان بمانند. برای همین در ادامه مقاله به عوارض پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه اشاره می‌کنیم که عبارت‌اند از:
بازگشت خون دریچه میترال: این اختلال یکی از عوارض شایع بیماری پرولاپس است که در طی آن خون به درون دهلیز قسمت چپ بدن ریخته می‌شود که همان میترال نام دارد.
مرد بودن یا برخورداری از فشارخون بالا: این مشکل نیز می‌تواند در سوراخ‌های دریچه اختلالاتی را به وجود بیاورد و بسیار خطرآفرین باشد.
برگشت خون شدید: اگر این نوع بازگشت شدید باشد، احتمالاً باید برای جراحی آماده شوید تا دریچه صدمه‌دیده را تعمیر کنند و یا نسبت به تعویض آن اقدام نمایند که بهبودی سریع حاصل گردد.
مشکلات ریتم قلب یا آریتمی: ممکن است در محفظه‌های فوقانی قلب این ریتم‌های نامنظم را احساس کنید که حالت مزاحمت را برای شما ایجاد خواهند کرد، درصورتی‌که خطری برای سلامتی و زندگی بیماران ندارند.
بازگشت خود دریچه میترال یا انحراف شدید آن: کسانی که به این عارضه دچار شده‌اند در موقعیت خطر قرار دارند و احتمالاً به اختلالات ریتیمک مبتلا شده‌اند که جریان خون را از طرف قلب مختل می‌نماید.
عفونت قلب یا آندوکاردیتیس: وقتی قارچ، باکتری و عوامل میکروبی دیگر وارد خون فرد شود، عفونت قلب رخ می‌دهد.
یک غشای نازک درون قلب را فراگرفته است که به آن اندوکارد می‌گویند. زمانی که قلب درگیر عفونت می‌شود به آن اندوکاردیتیس اطلاق می‌گردد که همان عفونت پوشش درونی قلب است. اگر دارای میترال غیرنرمال باشید ممکن است بیشتر از سایرین به این نوع عفونت دچار شوید، چون باکتری‌های زیادی در این نواحی وجود دارند که می‌توانند موجبات آسیب‌دیدگی دریچه را به‌راحتی فراهم نمایند.
همچنین کسانی که از طرف بیماری تهدید می‌شوند باید پیش از انجام اقدامات پزشکی متعدد طبق صلاحدید پزشکان از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده نمایند تا از خطر بروز عفونت کاسته شود مثل اقدامات دندانپزشکی؛ بنابراین باتوجه‌به عوارض گفته شده بهتر است با مشاهده علائم پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه فوراً با پزشک خود مشورت نمایید.
پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
علائم افتادگی دریچه میترال با شرایط دیگر پزشکی ممکن است شباهت داشته باشد، به همین خاطر تنها پزشکان می‌توانند از طریق معاینات و تست‌های گوناگون بروز پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه را تأیید نمایند.
همچنین اگر درد قفسه سینه به‌گونه‌ای است که شما را آزار می‌دهد و نمی‌توانید علت آن را تشخیص بدهید باید سریعاً خود را به نزدیک‌ترین اورژانس برسانید، درحالی‌که از بروز حملات قلبی اطمینان ندارید و نمی‌دانید چه اتفاقی در بدن شما در حال وقوع است.
ضمناً کسانی که از قبل به بیماری پرولاپس در بدن خودآگاهی دارند و پزشک این موضوع را تأیید کرده است، در صورت بروز هرگونه علائم مربوط به بیماری باید در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک معالج خود مراجعه نمایند تا بتوانند از خدمات پزشکی و درمانی در راستای بهبود به‌موقع استفاده کنند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره موضوع پرولاپس دریچه میترال و سرگیجه با شما صحبت کردیم و سایر علائم این بیماری را نیز با شما در میان گذاشتیم از جمله: سرگیجه و سبکی سر، تپش قلب، خستگی، تنگی نفس، اضطراب و درد یا ناراحتی قفسه سینه. همچنین به راهکارهای درمانی نیز اشاره کردیم که عبارت‌اند از:
مصرف داروها و قرص‌های گوناگون، عوامل جراحی. ضمناً درپیش‌گرفتن سبک زندگی سالم نیز می‌تواند برای بهبود بسیار اثرگذار باشد.
همچنین احتمال دارد در افراد مختلف به‌صورت پنهان به وجود بیاید و علامت‌های خاصی نداشته باشد، اما بااین‌وجود ممکن است به عوارض آن دچار شوید؛ تا جایی که سلامتی شما تهدید شود و دچار شرایط ناخوشایند شوید. عوارض این بیماری نیز عبارت‌اند از:
بازگشت خون از دریچه، مرد بودن یا برخورداری از فشارخون بالا، بازگشت شدید خون، مشکلات ریتم قلب یا آریتمی، بازگشت یا انحراف شدید خود دریچه و عفونت قلب. برای همین اگر با علائمی مشابه با این مواجه شدید شایسته است در اولین فرصت به پزشکان متخصص مراجعه کنید و نشانه‌های خود را به او گزارش بدهید تا ریشه مشکل و راهکارهای درمانی آن نیز برای شما تعیین گردد.
پزشک جراح و متخصص