تپش قلب یکی از علائم و نشانه‌های هشدارآمیز مشکلات و اختلالات قلبی و عروقی است که باوجود پدیداری در صورت فعالیت‌های شدید و ترس و غیره می‌تواند به دلیل مشکلات جدی قلبی از جمله آریتمی، میوکاردیت، پریکاردیت و غیره باشد و از همین رو ضروری است برای تشخیص علت ضربان قلب به بهترین دکتر متخصص قلب در تهران مراجعه کنید.
هر روز و هر لحظه قلب انسان در حال پمپ کردن خون غنی از اکسیژن به قسمت‌های مختلف بدن انسان است تا مواد ضروری را به آن‌ها برساند. دلیل بروز ضربان قلب در هر فرد می‌تواند ریشه در عوامل مختلفی باشد.
در بیشتر موارد متوجه فعالیت دائم و ضربان قلب خود نمی‌باشیم، اما در مواردی که در حال انجام ورزش‌های فیزیکی سنگین و فعالیت‌های بدنی هستیم و یا بر اثر چیزی به شدت می‌ترسیم، از ضربان قلب بالای خود متوجه تپش قلب می‌شویم.
اگر تعداد ضربان قلب انسان به بالاتر از میزان طبیعی و قابل قبول برسد به این وضعیت را ضربان قلب می‌نامند. این شرایط می‌تواند بسیار تا حدودی جدی باشد اما در بیشتر موارد مشکل خاصی برای ما ایجاد نمی‌کنند و بعد با گذشت زمان و اندکی استراحت ضربان قلب برطرف می شود. ولی ضربان قلب در بعضی موارد می تواند علامت خطر باشد و باید مشکل خود را به سرعت درمان کنیم .
بعضی از موارد و عللی که باعث تپش قلب می‌شوند بسیار جدی و خطرناک می‌باشند و عدم رسیدگی و درمان به موقع به آن‌ها موجب مرگ و عوارض جدی مانند سکته‌های قلبی و مغزی و مشکلات ناتوان کننده همانند فلج دائمی می‌تواند همراه باشد. در ادامه این مطلب شما را با علل بروز تپش قلب و راه‌های درمان سریع این عارضه بیشتر آشنا می‌کنیم.
فهرست مطالب
تپش قلب و زمان مراجعه به پزشک
در موارد اندکی بروز عارضه تپش قلب می‌تواند نشان دهنده بیماری حاد قلب باشد. پس، اگر احساس ضربان قلب دارید باید به دکتر متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. در صورت بروز موارد زیر حتما به اورژانس مراجعه نمایید:
- احساس تنگی نفس
- شروع سرگیجه
- احساس درد در ناحیه قفسه سینه
- غش
پس از اینکه دکتر مربوطه شرایط شما و سابقه پزشکی‌تان را مورد بررسی قرار داد احتمالا آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند تا علت دقیق تپش قلب را پیدا کند. درمان صحیح می‌تواند موجب کاهش و بهبودی کامل ضربان قلب بشود.
تشخیص علت تپش قلب
تشخیص صحیح اینکه چرا بیمار دچار عارضه تپش قلب شده است کار دشواری است مخصوصاً اگر در زمان معاینه بیمار ضربان قلب کاملا نرمال و طبیعی باشد.
برای اینکه پزشک معالج دلیل اصلی تپش قلب را بفهمد، چندین سوال در ارتباط با میزان فعالیت‌های جسمی، استرس و داروهای مصرفی فرد می‌پرسد. بعد از آن پزشک معالج، معاینه بدنی را که شامل گوش دادن به صدای قلب، بررسی تیروئید و … را بررسی می‌کند.
انجام آزمایش‌هایی که احتمالا پزشک برای تشخیص مشکلات قلبی تجویز کند شامل :
- آزمایش ادرار
- اکوکاردیوگرام
- آزمایش خون
- نصب هولتر 24 ساعته
- عکسبرداری از قفسه سینه
- الکتروکاردیوگرام
- آنژیوگرافی عروق
۱۰ علت اصلی شروع تپش قلب
قلب هر انسانی می‌تپد و همانند همه اعضای بدن وظایفی بر عهده دارد، مثلا برای ارسال خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی به همه نواحی بدن تلاش می‌کند.
قلب دی اکسید کربن تولید شده بوسیله بدن را که مصرفی برای بدن ندارد را به ریه‌ها ارسال می‌کند تا این مواد از بدن خارج بشوند. زمانیکه تداخلی در این چرخه اتفاق بیوفتد احتمالا موجب تپش قلب می‌شود. قلب به صورت کلی احساس می‌کند که چه زمانی بر اساس پالس‌های الکتریکی فشرده و منقبض شود.
ارسال کننده این پالس‌ها در قسمت بالای دهلیز راست قلب قرار دارند و اصطلاحا آن را (آتریوم راست قلب) می‌نامند. به این منطقه که صادر کننده سیگنال‌های الکتریکی برای تپش قلب است، اصطلاحا (گره سینوسی دهلیزی) یا به اختصار گرهSA می‌گویند.
زمانیکه سینوآتریال‌ها شروع به ارسال پالس‌های ضعیف کنند، احتمالا شما احساس ضربان قلب می‌کنید. در ادامه این مطلب به بررسی ۱۰ علت ضربان قلب خواهیم پرداخت.
- ترس و وحشت شدید علت ایجاد تپش قلب
ترس و وحشت یک عکس العمل نرمال در همه انسان ها است که همه ما آن را در بعضی شرایط و موقعیت ها تجربه کرده‌ایم. در حقیقت ایجاد یک غریزه نجات و زنده ماندن موجب می‌شود نسبت به شرایط خطرناک و حاد بصورت ناخودآگاه واکنش و عکس العمل نشان دهیم.
اگر به نحو صحیحی در این شرایط عکس العملی نشان ندهیم خطر پیش رو شاید به ما آسیب جدی وارد آورد و یا حتی باعث مرگ بشود. ولی در بعضی موارد این ترس و عکس العمل می‌تواند خطرناک و حاد بشود و باعث ضربان قلب‌های بسیار شدید شود.
واضح است که احساس ترس وحشت در زمانیکه فردی حس نگرانی شدید یا ترس را در خود داشته باشد، رخ می‌دهد . این شرایط توسط تعدادی از نشانه‌ها همچون تپش قلب قابل شناسایی هستند.
- کاهش سطح میزان آب بدن و تپش قلب
شاید اکثر مردم در طی روز اهمیتی به میزان سطح آب بدن خود ندارند و از این موضوع که آیا مقدار آب کافی و به بدن ما رسیده است یا نه. در هر صورت در بعضی موارد میزان آب ورودی بسیار کمتر از میزان مورد نیاز بدن است و در نهایت با مشکلات کم آبی بدن روبرو خواهیم شد.
کاهش سطح آب بدن می تواند باعث بوجودآمدن تعدادی از نشانه‌ها همچون تپش قلب بشود. در این موارد راه حل بسیار آسان است و با مصرف کافی آب و مایعات این عارضه برطرف می‌شود.
در بیشتر موارد کاهش سطح آب بدن می‌تواند باعث کاهش فشار خون نیز بشود شود. کم آبی بدن حتی می‌تواند در بر هم زدن تعادل بین الکترولیت‌ها یا مواد غذایی که توسط مایعات دریافت می‌کنیم اختلالاتی بوجود آورد. در چنین مواردی بدن انسان برای رفع این مشکل و کمبود آب بدن، ضربان قلب را بیشتر می‌کند و درنتیجه عارضه تپش قلب به وجود خواهد آمد.
- استرس و فشار روحی روانی
زندگی روزمره ما همیشه آرام و بدون گرفتاری و استرس نیست و به معنای دیگر همیشه ایده آل ما نیست. مشکلات و اتفاقات اطراف ما باعث افزایش میزان استرس‌های ما می‌شوند و بدن ما نیز برای حل این اتفاقات و مشکلات بصورت مستقیم درگیر خواهد شد.
میزان سطح آدرنالین کم کم و به صورت مخفی وارد جریان خون ما شده و قلب سریع تر کار می‌کند و خون بیشتری را به قسمت‌های مختلف بدن پمپاژ می‌کند. در نتیجه احساس آرامش و ریلکس بودن را برای ما مختل می‌کند.
این پمپاژ زیاد و قوی خون باعث بروز مشکلاتی همچون تپش قلب می شود که یکی از نشانه های بسیار رایج و متداول برای استرس و اضطراب بحساب می‌آید.
در اغلب موارد پس از گذشت چند دقیقه شرایط آرام و پایدار شده و ضربان قلب نیز به حالت طبیعی باز می‌گردد.
در صورتی که میزان ضربان قلب حتی بعد از کاهش میزان استرس، ادامه داشته باشد باید جهت بررسی و درمان با پزشکان عمومی و متخصص مشورت نماییم.
- تپش قلب و رژیم غذایی
انسان‌ها اغلب رژیم غذایی مختلفی دارند و علاوه بر درد شکم و مشکلات مربوط به گوارش این تنوع رژیم غذایی مشکلات خاصی را سبب نمی‌شود.
در واقع پزشکان بهره گیری از یک رژیم غذایی متنوع را بیشتر توصیه می‌کنند، بعلت آنکه می تواند تنوع غذایی ورودی به بدن ما را افزایش دهد تا بدنی سالم تر و متناسب تر داشته باشیم.
در هر حال در بعضی موارد تغییرات ناگهانی در تنوع رژیم غذایی می تواند اثرات ناخواسته و ناگواری داشته باشد که یکی از این موارد ناخواسته شروع عارضه ضربان قلب است.
شروع یک رژیم غذایی جدید احتمالا موادی را وارد بدن می‌کند که به آن مواد شاید آلرژی داشته باشید و بنابراین موجب بوجود آمدن تپش قلب خواهد شد.
این تغییرات و تنوع رژیم غذایی می‌توانند بر شاخص های دیگری همچون قند خون تاثیر بگذارد که خود محرک دیگری برای بالارفتن ضربان قلب و ایجاد ضربان قلب در افراد بحساب می‌آید.
اگر با تغییر یک رژیم غذایی خاص، باعث بروز تپش قلب بالا، به پیشنهاد می‌کنیم لیستی از موادی که معمولا مصرف می کنید داشته باشید تا بتوانید سریعا غذایی که باعث بروز این اثرات ناخواسته می‌شود را بررسی نمایید.
همچنین گرمای بیش از حد محیط، گرسنگی بسیار شدید و افت قند خون نیز می‌تواند از دلایل ایجاد عارضه تپش قلب باشد.
- محرک های شیمیایی و مخدر عامل تپش قلب
مواد متنوعی وجود دارند که بصورت محرک برای بدن انسان فعالیت می‌کنند. اینگونه مواد موجب افزایش میزان هوشیاری می‌شوند و در نتیجه باعث افزایش شدت ضربان قلب می‌شود. انواع مختلفی از محرک‌های هوشیاری در بالا رفتن سرعت تپش قلب تاثیر دارند که حالتی غیر طبیعی برای بدن بشمار می‌آید.
مثالی از این مواد محرک که مصرف بالایی نیز در میان افراد مختلف دارد،کافئین است که بیشتر در چایی و قهوه یافت می‌شود. هرچند که چنین نوشیدنی‌هایی برای شروع روز و ابتدای صبح بسیار ایده آل است و باعث افزایش هوشیاری در شروع ساعات کاری می‌شود.
ولی اغلب افراد باید کافئین را با تعادل و دقت بیشتری مصرف کنند تا از عارضه ضربان قلب جلوگیری شود. داروهایی نظیر آمفتامین‌ها و کوکائین نیز می‌توانند باعث ایجاد تپشقلب بالا در افراد بشوند. همچنین مصرف نوشیدنی‌های انرژی زا همچون رد بول و غیره نیز می‌توانند بعنوان محرکی برای افزایش تپش قلب باشد.
- داروهای مختلف و عوارضی همچون تپش قلب
برای درمان بیماری‌ها و ناراحتی‌های انسان تنوع بسیار زیادی فراوانی از داروهای مختلف وجود دارد. این داروها علاوه بر تاثیرات مفید خود برای بیماری‌های خاص، دارای عوارض جانبی بیشماری نیز هستند که بعضی از این عوارض بصورت ناخواسته روی می‌دهد.
یکی از این عوارض جانبی که برای بعضی از داروها رخ می‌دهد تپش قلب است. برخی از این داروها همانند لووتیروکسین Levothyroxine که داروی مربوط به بیماری تیروئید می‌باشد احتمالا باعث شروع ضربان قلب می‌شود .
اگر احتمال شروع ضربان قلب در شما وجود دارد و یا هرگونه واکنش دیگری نسبت به مصرف داروها دارید حتما قبل از مصرف داروهای جدید با دکتر معالج خود مشورت کنید.
احتمالا در این شرایط پزشکان از داروهای دیگری برای درمان بیمار استفاده می‌کنند. ترکیب‌های مختلف از داروها نیز می‌توانند باعث بروز عارضه تپش قلب شود و اگر این نشانه ها و مشکلات رفع نشد باید بسرعت با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- تپش قلب و تغییرات هورمونی بدن
بدن ما به سرعت تحت تاثیر تغییرات هورمون‌ها می‌باشد و همین هورمون‌ها قسمت‌های مختلفی از بدن ما و عملکرد آن‌ها را کنترل می‌کنند. هورمون‌ها می‌توانند بر روی حالت، میزان قند خون، دمای بدن و دیگر قسمت‌های بدن تاثیر بگذارند.
ضربان قلب یک کارکرد خاص بدن ما در این زمینه است. تغییرات مختلفی در میزان سطح هورمون‌های بدن می‌توانند باعث ایجاد تپش قلب بشود. با رسیدن مجدد سطح هورمون‌ها به سطح تعادل عارضه ضربان قلب نیز برطرف خواهد شد.
در بین بانوان این تغییرات هورمونی احتمالا به عللی همچون دوران قاعدگی و یائسگی، حاملگی در ارتباط باشد. داروهای جلوگیری از بارداری نیز می توانند یکی از علل اصلی تغییرات هورمونی باشند که باعث تپش قلب می‌شود.
اگر تپش قلب بصورت ادامه دار باشد و پس از چند دقیقه برطرف نشود، توصیه می‌شود برای درمان به پزشک مربوطه مراجعه نمایید، بویژه اگر فرد مربوطه در دوران بارداری باشد.
بعضی از بیماری‌های عفونی و تب می‌توانند باعث افزایش ضربان قلب شروع تپش قلب بشوند .
- فعالیت بدنی و ورزش عامل تپش قلب
متخصصین حوزه سلامت توصیه می‌کنند در برنامه روزمره خود به اندازه کافی زمانی را برای تحرک و انجام حرکات ورزشی کنار بگذاریم و این یک پیشنهاد بسیار مفید است.
حرکات ورزشی و تحرک به افراد کمک می‌کند تا سیستم قلبی و عروقی خود را در وضعیت مناسب و سالم تری حفظ کنند و باعث کارکرد بهتر قلب و ریه می‌شود. همچنین با کمک حرکات ورزشی و نرمش می‌توان چربی‌های اضافه بدن را حذف کرد. ورزش حس و حال کلی افراد را بهبود بخشید و در کل کیفیت زندگی را بالاتر می‌برد.
اگر به انجام حرکات ورزشی و تمرین عادت ندارید، بالا رفتن میزان ضربان قلب و مشکلات تپش قلب می‌تواند تا حدودی برای شما نگران کننده باشد. در بیشتر موارد این بالارفتن ضربان قلب بصورت موقت است و حتی برای شما مفید است.
اگر در مورد شروع ضربان قلب در زمان ورزش و یا پس از ورزش نگران هستید، حتما با یک پزشک متخصص قلب و عروق مشورت کنید. همچنین یک مربی تناسب اندام می تواند تمرین‌های مناسبی را برای شما برنامه ریزی کند تا اختلالات به وجود آمدن تپش قلب برای شما برطرف بشود.
- کم خونی و تپش قلب
وجود ماده خاصی به اسم هموگولوبین موجب قرمز بودن خون موجود در بدن ما است. هموگولوبین یک نوع خاصی از پروتئین است که در داخل سلول‌های قرمز خون یافت می‌شود. این پروتئین دارای آهن است که وابستگی زیادی به اکسیژن دارد.
آهن به اکسیژن این قابلیت را می‌دهد تا خود را به هموگولوبین چسبانده و پس از آن سلول‌های قرمز، اکسیژن را به قسمت‌های مختلف بدن انتقال دهند. زمانیکه که تعداد سلول‌های خونی کم می‌شود و یا هموگولوبین فرد کاهش می‌یابد بدن اکسیژن مورد نیاز خود را نمی‌تواند تامین کند.
این شرایط خاص را کم خونی می‌نامند و یکی از راه حل‌هایی که بدن سعی در جبران این عارضه دارد افزایش ضربان قلب می‌باشد تا به کمک آن بتواند میزان اکسیژن موجود در خون را افزایش دهد.
در نهایت کم خونی باعث ایجاد مشکل تپش قلب می‌شود. مشکلات کم خونی قابل درمان می‌باشد و در نتیجه این مدل از ضربان قلب پس از حل شدن مشکل مربوطه و افزایش میزان اکسیژن موجود در خون به حالت طبیعی بازخواهد گشت.
- تپش قلب به علت مشکلات قلبی
قلب ما روزانه و بدون ثانیه‌ایی وقفه به کار خود ادامه می‌دهند و ما نیز معمولا توجه خاصی به این عضو حیاتی نداریم و تصور می‌کنیم که مشکلی آن را تهدید نمی‌کند.
وابستگی سلامت ما به سلامت و کارکرد صحیح قلب است چرا که درصورتی که جریان خود پمپاژی به اندام‌های بدن قطع شود باعث مرگ می‌شود. زمانیکه مشکلات قلبی خاصی که باعث محدود کردن گردش خون در بدن می‌شوند رخ می‌دهد، نتایج و اثرات این عارضه بسیار شدید و خطرناک خواهد بود.
در صورتیکه بدون هیچ علت مشخص و خاصی مشکلات تپش قلب دارید، این موضوع می‌تواند نشانه داشتن مشکلات قلبی برای شما باشد.
در حقیقت اکثر مشکلات قلبی به شکل فوری خطرناک و حاد نمی‌باشند ولی برخی از این موارد همچون حملات قلبی می‌تواند آسیب رسان و کشنده باشد.
اگر مشکلات تپش قلب بالا و غیرطبیعی دارید و یا علایم حمله قلبی برایتان رخ داده است، بسرعت و بدون اتلاف وقت به اورژانس و پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
در بعضی موارد عارضه آمبولی ریه نیز می‌تواند موجب شروع تپش قلب در فرد بیمار بشود و در این شرایط باید بیمار هر چه سریعتر تحت درمان قرار بگیرد .
علائم بیماری قلبی بهمراه تپش قلب و سرفه
افرادی که بدون هیچگونه فعالیت شدید فیزیکی دچار عارضه تپشقلب و سرفه می‌شوند باید از لحاظ قلب و عروق توسط متخصص مربوطه به طور کامل مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرند.
متخصصان معتقدند درصورتیکه فردی در زمان فعالیت بدنی یا ورزش دچار افزایش ضربان شود امری طبیعی بوده و جای هیچگونه نگرانی نمی‌باشد. معمولا در چنین شرایطی میزان ضربان قلب تا 150 و یا حتی160 بار در دقیقه هم خواهد رسید.
ولی در صورتیکه این ضربان در حالت نرمال بدن و به عبارتی دیگر بدون فعالیت فیزیکی بیش از 100 بار در دقیقه بتپد و این اتفاق بصورت مکرر رخ دهد، باید برای تشخیص و بررسی‌های بیشتر به متخصص قلب و عروق مراجعه شود.
بنابراین چنانچه هر یک از نشانه‌های تنگی نفس به همراه تپشقلب و سرفه و درد قفسه سینه رخ دهد می‌تواند نشان دهنده شرایط خطرناک و حاد باشد.
بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد در بعضی از موارد تپشقلب و سرفه از نشانه‌های ابتلا به مشکلات و بیماری‌های قلبی است و باید بصورت جدی درمان بشوند. برخی از مشکلات قلبی عبارتند از: آریتمی‌های قلبی همراه با تپش قلب مانندAF ، تاکی کاردی بطنی و … .
هرچند در بیماران مبتلا به عارضه پرکاری غده تیروئید میزان ضربان قلب تندتر از میزان نرمال بوده و جای نگرانی نیست. در این بیماری افزایش ضربان قلب با استفاده از داروهای مناسب قابل درمان و کنترل می‌باشد ولی بی توجهی به نشانه هایی همچون تپشقلب و سرفه ممکن است بیمار را با مشکلات جدی روبرو کند.
میزان ضربان قلب نرمال و طبیعی برای فرد بالغ بزرگسال با سایز متوسط در حال استراحت باید عددی بین 60 الی 100باشد، ضران قلبی بیش از این مقدار را معمولا ضربان قلب یا تاکی کاردی می‌نامند .
روش دقیق تشخیص تپش قلب بالا
برای تشخیص و بررسی وضعیت فرد و مشخص کردن نوع خاصی از تپشقلب بالا مثل تاکی کاردی، دکتر متخصص نشانه‌ها و علائم را بررسی خواهد کرد و معاینه‌های فیزیکی کاملی انجام می‌دهد و از بیمار در مورد رفتارهای روزانه و سابقه پزشکی سوالاتی را می‌پرسد .
- چند روش پاراکلینیک کمک تشخیصی برای بررسی تاکی کاردی نیاز باشد .
- · الکتروکاردیوگرافی ECG یا EKG (نوار قلب) از رایج‌ترین وسایل مورد استفاده جهت تشخیص و بررسی تاکی کاردی است.
این روش یک تست بدون درد است که فعالیت و کارکرد الکتریکی قلب را با توسط سنسورهای بسیار کوچک متصل به ناحیه سینه و بازو ذخیره می‌کند. انواع مختلف الکتروکاردیوگرافی و تصویربرداری قلب عبارتند از :
- اکوکاردیوگرافی از طریق قفسه سینه (ترانس توراسیک TTE): با قراردادن یک پروب سونوگرافی بر روی قفسه سینه و ارسال سیگنال‌های صوتی، تصاویری از قلب می‌توان مشاهده کرد.
- اکوکاردیوگرافی از طریق مجرای مری ( ترانس ازوفاژیال TEE ) : از طریق بلعیدن مبدلی که به انتهای یک لوله بلند متصل می‌باشد، لوله وارد مری می‌شود و به علت آنکه مری دقیقا پشت قلب قرار گرفته است تصاویر واضح و خوبی از قلب بدست می‌آید.
- – اکوکاردیوگرافی سه بعدی : با مشاهده تصاویر سه بعدی از قلب می‌توانند عملکرد دریچه‌ها، مشکلات قلبی مشخص می‌شود.
- سونوگرافی داپلر رنگی : با سنجش جهت و سرعت حرکت خون داخل قلب، تشخیص مشکلات مربوط به دریچه‌های قلب و وجود سوراخ بر روی دیواره قلب را مشخص می‌سازد.
- تست ECG زمان بندی و میزان قدرت سیگنال‌های الکتریکی را در زمانیکه از قلب عبور می‌کنند، ثبت می‌کند. پزشک معالج می‌تواند با بررسی الگوها و سیگنال‌ها تشخیص دهد که به چه نوع تاکی کاردی مبتلا هستید و چه ناهنجاریهایی در قلب احتمال دارد موجب تپشقلب بالا شده باشد.
دلایل روحی روانی و تپش قلب بالا
حمله‌های عصبی بصورت پانیک می‌توانند منجر به تپشقلب بالا در افراد بشود. ترس شدید و احساس نزدیک بودن زمان مرگ و از بین رفتن بیمار از نشانه‌های روانی همزمان با تپشقلب بالا است و بیمار در بیشتر موارد نمی‌تواند دلیل ترس خود را توضیح بدهد. شاید بیمار دچار درگیری و اغتشاش فکری بشود و اختلالاتی در تمرکز پیدا کند.
بیمار معمولا تلاش می‌کند تا فضایی را که داخل آن قرار گرفته است ترک کرده و از شخصی دیگر تقاضای کمک کند.
انواع مختلف این حملات معمولا بیست دقیقه طول می‌کشد. درمان حملات پانیک در زمان شروع حمله تپشقلب بالا توسط داروهای آرامش بخش همانند پروپرانولول انجام می‌شود و برای درمان بلند مدت نیازمند مشاوره با یک روانپزشک است.
تپش قلب در بارداری
بصورت کلی در دوران حاملگی همه فعالیت‌ها و کارکردهای بدن دچار تغییراتی می‌شوند. تجربه تپشقلب در بارداری هم یکی از این تغییرات است. احساس ضربان قلب مانند حس لرزش درون قفسه سینه و تکان است و می‌تواند باعث اضطراب، وحشت و ناتوانی در تنفس طبیعی یا احساس تنگی نفس بشود. هرچند که تپشقلب در بارداری اتفاقی طبیعی است ولی در بعضی موارد می‌تواند نگران کننده باشد.
تقریباً تمامی افراد در زندگی خود احتمالا گاهی دچار عارضه ضربان قلب شده‌اند، ولی بیشتر زنان در دوران بارداری به علل مختلفی می‌توانند نسبت به یک فرد معمولی بیشتر دچار عارضه ضربان قلب بشوند. ما در ادامه این مقاله به برخی از علل تپشقلب در بارداری می‌پردازیم.
علت تپش قلب در بارداری
افزایش میزان تپش قلب در بارداری یک اتفاق متداول است و در اغلب موارد بدون دلیل خاصی در هنگامی که فرد دچار اضطراب و استرس بوده یا هیجان‌زده شده ایجاد می‌شود.
در بیشتر موارد بانوان در زمان شروع تپش قلب در بارداری، احساس تنگی نفس نیز دارند که معمولا بعد از چندین دقیقه به خودی خود بهبود می‌یابد. شرایط مختلفی علت شروع ضربان قلب و احساس تنگی نفس در دوران حاملگی یا به طور کلی دلیل تپش قلب در بارداری می باشند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- افزایش حجم خون:
بدن بانوان باردار نسبت به افراد معمولی، حدودا دارای 50 درصد خون بیشتری است. این تغییر در میزان حجم خون به علت رفع نیازهای جنین به مواد مغذی خون مادر است.
در واقع مادر باید میزان حجم خون اضافی را توسط همان قلب به گردش دربیاورد، در نتیجه قلب باید بیشتر کار کند و این اتفاق باعث افزایش میزان تپشقلب در بارداری خواهد شد.
- افزایش هورمون پروژسترون:
میزان هورمون پروژسترون دردوران بارداری افزایش خواهد یافت. این هورمون وظیفه ایجاد تغییرات فیزیکی و روانی گوناگونی در بدن می‌باشد.
یکی از تغییرات پروژسترون افزایش میزان ضربان قلب و افزایش کارکرد قلب می‌باشد. این افزایش همرمون موجب گردش خون بیشتر برای خونرسانی به سمت رحم می‌شود. در نتیجه میزان ضربان قلب افزایش یافته و باعث عارضه تپشقلب در بارداری می‌شود.
- مصرف محصولات و خواکی های کافئین دار :
در بعضی موارد تپش قلب می‌تواند بعلت مصرف میزان زیاد کافئین باشد. کافئین یک ماده غذایی در بعضی مواد خوراکی همانند کیک، شیرینی، شکلات و نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و نوشابه می‌باشد. اگر کافئین علت شروع ضربان قلب باشد با کاهش مصرف آن به سادگی می‌توان ضربان قلب را کنترل کرد .
- پاسخ‌های هیجانی:
عارضه ضربان قلب در مواردی برای افراد معمولی نیز رخ می‌دهد در شرایطی همانند قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که باعث اضطراب شدید، شوک، عصبانیت، فعالیت فیزیکی بیش از حد و یا ترس می‌شوند.
در زمانیکه تپش قلب و احساس تنگی نفس در بارداری به علت اضطراب و استرس باشد باید تلاش کنید عوامل استرس زای اطراف پیرامون خود را به حداقل برسانید و همچنین چندین مرتبه در روز نفس عمیق بکشید و روح و ذهن خود را آرام نمایید.
ورزش‌هایی همچون یوگا و ماساژ در دوران حاملگی از جمله راهکارهای بسیار مفید جهت کاهش اضطراب و تنش در دوران بارداری می‌باشد.
سخن آخر
تپش قلب معمولا اتفاق شایعی است و به طور معمول از ثانیه تا چند دقیقه بطول می‌کشد. شناخت و رعایت نکات اشاره شده در این مطلب می‌تواند به کاهش و شناخت علل بروز ضربان قلب به شما کمک کند.
اگر این احساس بیش از چند ساعت طول کشید باید به پزشک مراجعه کنید، بعلت آنکه شاید نشان دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیازمند به درمان اصولی است.
ضروری ترین اقدامی که باید انجام دهید این است که علت دقیق تپش قلب را پیدا کنید. احتمالا به حداقل رساندن مصرف محرک‌هایی مانند کافئین و یا کنترل میزان استرس و اضطرابتان توسط تمرین‌های تنفسی و ورزش برای کاهش استرس از جمله کارهایی باشند که لازم است انجام دهید.
پزشک جراح و متخصص