درمان تپش قلب و فشار خون پایین

برای درمان تپش قلب و فشار خون پایین چه راهکارهایی وجود دارد؟

در مقاطع زمانی مختلف از زندگی افراد ممکن است ضربان قلب یا جریان خون دستخوش تغییرات نگران‌کننده‌ای شود؛ برای نمونه مواقعی که افراد در موقعیت تنش‌زا قرار می‌گیرند، استرسی که در آنها ایجاد می‌شود تپش قلب را به همراه دارد. در موقعیت‌های مختلف فشار خون نیز ممکن است افت کند. گاهی در فشار خون یا همان نیرویی که از سوی خون به رگ‌ها وارد می‌شود، تغییراتی به وجود می‌آید که سلامتی فرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در این مطلب قصد داریم در مورد درمان تپش قلب و افت فشار خون صحبت کنیم؛ اما پیش از بررسی گزینه‌های درمان تپش قلب و فشار خون پایین قصد داریم به این موضوع بپردازیم که آیا میان فشار خون با تپش قلب الزاماً ارتباط مستقیمی وجود دارد یا خیر؟

1. درمان با مانور والسالوا
   اولین گزینه درمان این عارضه یک گزینه خانگی است که می‌تواند شما را به هدف خود یعنی درمان این عارضه نزدیک کند؛ اما برای انجام این روش باید چه گام‌هایی برداریم؟ در ابتدا دهان و بینی خود را بگیرید و تلاش کنید هوا از بینی، گرفته و بیرون داده شود؛ در چنین شرایطی باید به خوبی حس کنید که پرده‌های گوش شما رو به بیرون فشار می‌آورند با انجام این کار بعد از مدتی تپش قلب‌تان تا حدودی کنترل می‌شود.
2. درمان با از بین بردن استرس
   کنترل استرس یکی از مهم‌ترین روش‌های درمان این عارضه محسوب می‌شود که می‌توان از روش‌های زیر برای کنترل آن استفاده کرد؛
   • مدیتیشن، مراقبه و یوگا را در برنامه خود داشته باشید. این موارد سبب می‌شوند تا فکر شما از مسائل استرس‌آور روزانه منحرف شود و فقط روی تنفس و گردش انرژی در بدن خود تمرکز داشته باشید.
   • ورزش کردن یکی از کم‌هزینه‌ترین و راحت‌ترین درمان‌هایی است که می‌تواند استرس شما را از بین ببرد.
   • استفاده از دمنوش‌های گیاهی مختلف از جمله گل‌گاوزبان بسیار مفید خواهد بود.

   اگر درمان‌های فوق برای رفع استرس پاسخگو نبودند، می‌توانید از روان‌شناس یا روانپزشک استفاده کنید.

    

3. درمان با دارو
   دارودرمانی گزینه‌ای مناسب برای درمان فشار خون پایین است. گاهی پزشکان به منظور درمان تپش قلب، دارو‌هایی تجویز می‌کنند که عمدتاً در دسته بتابلوکرها قرار می‌گیرند. این دسته از دارو‌ها انواع گوناگونی دارند. 
4. درمان با ورزش
   چقدر خوب می‌شود؛ اگر بتوان گزینه‌های درمانی را به شکل تفریح به برنامه روزانه اضافه کرد. یکی از بهترین مسیرها و لذت‌بخش‌ترین تفریحات که افراد در مقاطع زمانی مختلف می‌توانند داشته باشند ورزش کردن است. ورزش‌های مختلف از دو و شنا گرفته تا ورزش‌های بدنسازی نه تنها گزینه‌ای مناسب برای تنظیم ضربان قلب و جریان خون هستند؛ بلکه در صورتی که در محیط‌های دوستانه و به صورت دسته‌جمعی انجام شوند، تأثیر بسیار خوبی بر روحیه افراد می‌گذارند.به دلیل تأثیر قابل توجه ورزش بر سطح استرس و در پی آن کاهش سطح آن خواهید دید که تپش قلب نیز کنترل می‌شود؛ البته بدانید که منظور از ورزش کردن، ورزش‌های حرفه‌ای نیست؛ بلکه ورزش کردن ملایم نیز گزینه مناسب‌تری به منظور تثبیت سلامتی است.

    

5. درمان با رژیم غذایی سالم
   ریشه بسیاری از مشکلات قلبی و جریان خون به رژیم غذایی بازمی‌گردد؛ برای نمونه بسیاری از افراد، رژیم غذایی پرچربی دارند و عده دیگری از افراد با مصرف غذاهای شور جریان خون را تا حد زیادی افزایش می‌دهند. از طرف دیگر گاهی اوقات حجم زیاد غذا قلب را به منظور خون‌رسانی بیشتر به دستگاه گوارش به تپش‌های بیشتر و قوی‌تر وامی‌دارد؛ بنابراین بهتر است برای درمان تپش قلب و جریان خون، پیشگیری را بر درمان مقدم بدانیم و برای حل مشکل به رژیم غذایی خود توجه ویژه داشته باشیم.از اقدامات مناسب در این مسیر استفاده کم از کربوهیدرات‌های فرآوری‌شده است و دومین اقدام نوشیدن آب کافی در طول روز است. نوشیدن آب کافی سبب افزایش حجم خون می‌شود؛ البته مصرف بیش از اندازه نمک نیز در این امر مؤثر است؛ در واقع با مصرف غذاهای شور می‌توانید سطح جریان خون خود را به خوبی افزایش دهید.

    

6. درمان با طب سنتی
   بسیاری از افراد رابطه خوبی با دارو‌های شیمیایی ندارند؛ علت این امر، عوارضی است که هر دارو به صورت اختصاصی بر هر فرد تحمیل می‌کند؛ به همین دلیل مدت قابل توجهی است که ایرانیان برای درمان بیماری‌های خود از طب سنتی کمک می‌گیرند. داروهای بسیاری بر تپش قلب، جریان خون یا استرس افراد مؤثرند که در این بخش به تعدادی از آنها می‌پردازیم؛محلول عرق سنبل‌الطیب، عرق بادرنجبویه و به‌لیمو یک راه بسیار مناسب برای درمان تپش قلب در طب سنتی است؛ البته این معجون تنها یک مورد از گزینه‌های طب سنتی برای درمان تپش قلب است. طیف دیگری از نوشیدنی‌های محبوب در طب سنتی می‌توانند در این‌باره مؤثر واقع شوند؛ مثلاً می‌توان به نوشیدنی بیدمشک، گل‌گاوزبان یا گلاب نیز اشاره کرد.

    

7. درمان با عدم استفاده از برخی مواد
   برخی مواد محرک به شدت بر تپش قلب مؤثرند که از جمله این مواد می‌توان به نیکوتین و البته کافئین اشاره کرد. نیکوتین تأثیر بسیار منفی بر ریتم ضربان قلب دارد؛ بنابراین اگر قصد درمان تپش قلب و بهبود جریان خون خود را دارید سیگار نکشید؛ از طرفی مصرف بیش از اندازه کافئین، سبب تپش قلب می‌شود. شاید بتوان قهوه را اصلی‌ترین منبع این ماده دانست. مورد دیگر دارو‌های غیر قانونی از جمله آمفتامین‌ها و کوکائین‌ها هستند؛ این نوع داروها ضربان قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهند. مورد دیگر نوشیدنی‌های الکلی هستند؛ نوشیدنی‌های الکلی بر میزان استرس و تپش قلب مؤثرند و سلامت قلب را به خطر می‌اندازند؛ بنابراین اگر جریان خون پایینی دارید مصرف این نوع نوشیدنی‌ها را کنار بگذارید.

بررسی ساختار و ضربان قلب و ارتباط آن با رگ‌های خونی

قلب اندامی ماهیچه‌ای است و نقش بسیار مهمی در گردش خون در رگ‌ها دارد؛ به بیان بهتر قلب به عنوان پمپ‌کننده خون شناخته می‌شود و انقباض ماهیچه این اندام به پمپ شدن خون می‌انجامد. به ضربان یا به بیان بهتر انقباضی که قلب در هر 7/0 ثانیه برای پمپ کردن خون در رگ‌ها انجام می‌دهد، ضربان قلب می‌گویند.

ضربان قلب با توجه به عوامل گوناگونی کم و زیاد می‌شود. یکی از این عوامل دستورات کنترلی هستند که از سوی دستگاه عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک دریافت می‌شوند. خون در ابتدا با پمپ شدن از قلب به رگ‌ها فشار بیشینه‌ای وارد می‌کند و بعد از کمی گردش به دلیل خاصیت ارتجاعی دیوار رگ‌ها به حرکت خود در این مسیر ادامه می‌دهد. فشار بیشینه و کمینه خون در رگ، نبض نام دارد. معمولاً تعداد نبض‌ها با تعداد ضربان‌های قلب در واحد زمان یکی هستند.

عوامل گوناگونی بر ضربان قلب مؤثرند که عملکرد دستگاه عصبی تنها یکی از این موارد است؛ حتی فعالیت‌های ورزشی و درجه حرارت بدن هم تأثیر مهمی در این‌باره دارند. وضعیت احساسی، عاطفی و میزان وزن نیز از دیگر عوامل مؤثر در این‌باره محسوب می‌شوند. متأسفانه طبق آمار مرگ و میر در دنیا از هر چهار نفر یک نفر به دلیل بیماری‌های مربوط به عملکرد قلب، فوت می‌کند.

رگ‌های خونی عبارت‌اند از سرخرگ که خون را از قلب دور می‌کند و نیز سیاهرگ که خون را به قلب نزدیک می‌کند. این اندام در سمت راست همواره از خون تیره یعنی خون پر از کربن دی اکسید و در سمت چپ خون روشن یعنی خون پر از اکسیژن برخوردارند. شناخت ساختار و علت تپش قلب کمک زیادی به درمان تپش قلب و جریان خون می‌کند.

انواع تپش قلب و نحوه تشخیص آن

قبل از اینکه راهی برای درمان تپش قلب و جریان خون پیدا کنید باید بدانید که این عارضه دارای انواع گوناگونی است. تپش قلب بر اساس علت وقوع و محل آن طبقه‌بندی می‌شود. بر این اساس مهم‌ترین انواع تپش قلب به شرح زیرند:

• فلوتر دهلیزی
• تاکی‌کاردی فوق بطنی
• فیبریلاسیون دهلیزی
• تاکی‌کاردی بطنی

برای تشخیص این عارضه مسیرهای گوناگونی از جمله الکتروکاردیوگرام و آزمایش‌های تصویربرداری وجود دارند.

در آزمایش الکتروکاردیوگرام از الکترودهای کوچک برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب استفاده می‌شود؛ از جمله فناوری‌هایی که برای تصویربرداری در این مسیر مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به مواردی مانند سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی اشاره کرد. پزشک پس از تشخیص نوع مشکل قلبی با تعیین برنامه‌ای مناسب شما را در مسیر درمان این عارضه یاری می‌کند.

دلایل تپش قلب و فشار خون پایین

در مقاطع زمانی مختلف از زندگی افراد ممکن است ضربان قلب یا جریان خون دستخوش تغییرات نگران‌کننده‌ای شود. برای نمونه مواقعی که افراد در موقعیت تنش‌زا قرار می‌گیرند، استرسی که در آنها ایجاد می‌شود تپش قلب را به همراه دارد. در موقعیت‌های مختلف فشار خون نیز ممکن است افت کند.

• مبتلایان به دیابت: از دسته افرادی که در معرض جریان خون پایین قرار دارند، افراد دیابتی محسوب می‌شوند. افراد دیابتی به دلیل دفع حجم بالایی از ادرار، افت جریان خون را تجربه می‌کنند. این دسته از افراد برای جلوگیری از این مشکلات باید از سطح آب بدن به خوبی مراقبت کنند؛ البته هیدراته ماندن از نان شب برای این افراد واجب‌تر است. یکی از راه‌های حل این مشکل در افراد دیابتی کاهش قند رژیم غذایی است.
• سالمندان: افراد سالمند نیز ممکن است با افت جریان خون مواجه شوند. این امر با مصرف برخی دارو‌ها و بروز برخی عفونت‌ها در بدن مرتبط است این دسته از افراد باید کمی نمک و مایعات بیشتری مصرف کنند تا مشکل افت فشار خون و برخی مشکلات قلبی مرتبط در آنها تعدیل شود.
• مبتلایان به بیماری‌های قلبی: درمان فشار خون پایین در افرادی که بیماری قلبی دارند اهمیت مضاعفی دارد؛ چراکه این افراد در صورت عدم درمان فشار خون پایین در معرض آسیب‌های جدیدی به رگ‌های خونی هستند.
• زنان باردار: افراد دیگری که درمان تپش قلب و فشار در آنها اهمیت زیادی دارد، خانم‌های باردار هستند. چه فشار خون در این افراد بالا باشد و چه پایین، این افراد باید وضعیت جریان خون و قلب خود را کنترل کنند. برخی دلایل اختصاصی در زنان باردار سبب می‌شوند تا تپش قلب و البته فشار خون پایین باشد؛ یکی از این موارد تغییر سطح هورمون پروژسترون است؛ وقتی پروژسترونی که بر حجم عروق مؤثر است افزایش می‌یابد مشکلات قلبی و عروقی سراغ خانم‌های باردار می‌آید.

• شوک‌های عصبی: یکی از دلایل بروز ضربان شدید قلبی و فشار خون پایین، شوک‌های عصبی ناشی از شرایط خاص هستند. تأثیر مصرف برخی دارو‌ها و البته زمان مصرف برخی از داروها نیز وابسته به فرد ممکن است چنین شرایطی را ایجاد کند.
• عملکرد غدد درون‌ریز: از عوامل اصلی دیگری که در بروز تپش قلب و فشار خون پایین نقش دارد مشکلاتی است که در عملکرد غدد درون‌ریز به وجود می‌آیند. غدد درون‌ریز که هورمون‌ها را منتشر می‌کنند در کنار دستگاه عصبی اتاق فرمان بدن هستند و اختلال در کارکرد این غدد تأثیرات بسیار چشمگیری دارد.

علائم، عوارض و سایر علل تپش قلب و فشار خون پایین

حال که درباره درمان تپش قلب و فشار خون پایین و به دنبال آن، دلایل وقوع آن صحبت کردیم بد نیست درباره علائم و عوارض آن نیز صحبت کنیم. این را بدانید که هم فشار خون و هم تپش قلب در موارد بسیاری ممکن است ناگهانی باشند و با کمی مراقبت و چه بسا خود به خودی درمان شوند؛ مثلاً وقتی افراد استرس امتحان یا هر موقعیت استرس‌زای دیگری را تجربه می‌کنند بعد از این اتفاق و برگزار شدن کامل امتحان به دنبال از بین رفتن استرس، تپش قلب نیز از بین می‌رود؛ اما در صورتی که فشار خون یا تپش قلب درمان نشوند عوارض بسیاری همراه خواهند داشت؛ از جمله عوارض فشار خون پایین می‌توان به سرگیجه، حالت تهوع و البته خستگی و از جمله عوارض تپش قلب به نارسایی‌های قلبی، از هوش رفتن و غیره اشاره کرد؛ البته لخته شدن خون و ایست قلبی نیز در صورت پایداری تپش قلب و بی‌توجهی به آن ایجاد می‌شوند.

این مشکلات به دلایل متعددی بروز می‌کنند. مسمومیت فرد، بیماری‌های مربوط به عفونت، کم‌آبی‌های ناشی از مسمومیت، مشکلات مربوط به دستگاه عصبی، زیاده‌روی در مصرف مشروبات الکلی، مشکلات مربوط به نارسایی آهن، دیابت قندی و غیره از جمله دلایلی هستند که سبب بروز تپش قلب و فشار خون پایین در افراد می‌شوند. به این موارد باید استرس و خستگی‌های بیش از اندازه و گاهی اندازه‌گیری‌های نادرست را هم اضافه کنیم.

سخن پایانی

در مورد درمان تپش قلب و فشار خون پایین توضیحات کاملی ارائه دادیم تا بدانید که چطور می‌توان بر عارضه‌های قلبی و عروقی فائق آمد؛ از طرفی بیان کردیم که از میان مسیرهای مختلف درمان، دارودرمانی روش پرریسکی محسوب می‌شود؛ به طوری که ممکن است نتیجه عکس نتیجه‌ای باشد که انتظار دارید؛ اما درمان‌های طب سنتی و سایر روش‌هایی که در این مطلب توضیح داده شدند، اغلب راه‌های کم‌هزینه، راحت و بی‌خطر هستند؛ مثلاً فعالیت‌های ورزشی مانند دویدن، انجام تمرینات مراقبه، یوگا و نوشیدن دم‌نوش‌های مختلف طب سنتی روش‌های پرریسک یا هزینه‌بری نیستند. امیدواریم با نوشتن این مطلب به خوبی به شما در مسیر درمان تپش قلب و افت فشار کمک کرده باشیم؛ اگر سؤالی در این زمینه دارید با متخصصان قلب کلینیک ارتباط برقرار کنید.