سوزش قلب یک احساس ناخوشایند میباشد که اغلب با ایجاد یک طعم تلخ در گلو یا دهان همراه است. معمولاً این حس ناخوشایند پس از خوردن یک وعده غذای سنگین به وجود میآید و مشکلی مربوط به معده و دستگاه گوارش میباشد. اغلب این سوزش قلب که مرتبط با معده است را میتوان در خانه کنترل کرد. اما همیشه هم به این صورت نیست و ممکن است مسئله‌ای جدی سلامت شما را تهدید کند. بهخصوص اگر سوزش قلب با علائمی همچون مشکل در بلع غذا همراه بود، باید این موضوع را با پزشک متخصص قلب در میان بگذارید. به‌طور کلی هر ناراحتی و حس ناخوشایندی که در قلب یا قفسه سینه ایجاد میشود را باید جدی بگیرید و در صورت تکرار، حتماً به پزشک مراجعه کنید. دلایل زیادی میتوانند علت سوزش قلب باشند که در این نوشتار به بررسی آنها میپردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
زمان مراجعه به پزشک برای سوزش قلب
علت سوزش قلب چیست؟
سوزش قلب مسئله‌ای است که نباید نسبت به آن بی توجهی شود. خوشبختانه در اکثر موارد علت سوزش قلب برگشت اسید یا رفلاکس و مشکلات معده است ولی در برخی مواقع علت سوزش قلب میتواند مربوط به قلب باشد که از آن جمله میتوان به بیماریهای از جمله سوزش‌های رفت و برگشتی یا گاه به گاه ، تخریب آئورت و یا گرفتگی عروق کرونری باشد که همه این موارد فوریت پزشکی بوده و باید سریعا به اورژانس مراجعه شود. بخصوص اگر سوزش قلب با فعالیت فیزکی، غذاخوردن، سرما و گرما، فشارهای عصبی و علائم حمله قلبی مانند تنگی نفس، تعریق سرد همراه باشد میتواند به دلیل بیماریهای قلبی باشد که نیاز به بررسی سریع توسط متخصص قلب دارد.
از آنجایی که سوزش قلب میتواند هم علت‌های کم اهمیت‌تر و هم علت‌های مهمی مانند بیماریهای قلبی داشته باشد، به ویژه اگر این حالت بعد از فعالیتهای فیزیکی، استرس و موارد گفته شده در بالا ایجاد شد و علائم رفلاکس اسید معده مانند تلخی دهان ایجاد نشده و مشکل با داروهای ضد اسید معده برطرف نشد، حتما باید به متخصص قلب مراجعه کنید. همچنین در صورتی که سابقه این سوزش قلب را نداشته‌اید و یا داشتید نمی‌دانید علت اصلی این سوزش چیست، حتما ابتدا به متخصص قلب مراجعه کرده و از نظر بیماریهای قلبی بررسی شوید و بعد درصورت عدم مشکل در قلب به سراغ دلایل احتمالی دیگر بروید.
اما گاهی مسائل جدیتری نیز وجود دارند که نیازمند اقدامات پزشکی هستند. فتق هیاتال هم یکی از همان مسائل جدی است که میتواند علت سوزش قلب باشد. فتق هیاتال عارضهای است که به دلیل ضعف عضلات دیافراگم به وجود میآید و در اثر آن، بخشی از معده به قفسه سینه وارد میشود. اگر فتق هیاتال کوچک باشد، معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند و حتی نشانه خاصی هم از خود بروز نمیدهد. اما فتقهای بزرگ‌تر که با نشانههای زیر همراه هستند، نیازمند رسیدگی پزشکی میباشند:
- سوزش قلب
- درد شکم
- درد قفسه سینه
- بلع سخت
- آروغهای مکرر
- بالا آوردن خون
چنانچه این نشانهها را مرتباً مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. علت سوزش قلب به جز رفلاکس معده و فتق هیاتال، میتواند بارداری هم باشد. در واقع سوزش قلب یک اتفاق رایج در دوران بارداری است. در بانوان باردار، هورمون پروژسترون میتواند اسفنکتر تحتانی مری را شل و ضعیف کند. ضعیف شدن اسفنکتر تحتانی مری باعث میشود که محتویات معده به مری بروند و حالتی مانند رفلاکس معده به وجود بیاورند.
فاکتورهای خطر
برخی از شرایط هستند که میتوانند علائم سوزش قلب را در افراد شدیدتر و خطرناک کنند که به قلب فشار آورده و منجر به نارسایی‌های قلبی میشوند. این شرایط در واقع بیشتر به انتخابها و سبک زندگی افراد بستگی دارد، از جمله:
- استعمال دخانیات
- چاقی و اضافه وزن
- مصرف بیش‌ازحد کافئین، شکلات و الکل
- خوردن غذاهای تند
- افراط در مصرف فست فود
- خوردن مرکبات بیش از دو واحد در روز
- مصرف نوشیدنیهای گازدار
- دراز کشیدن بدون صبر کردن پس از غذا خوردن
- مصرف بیش از حد داروهایی مانند آسپرین یا ایبوپروفن
احساس سوزش قلب چگونه است؟
علت سوزش قلب هر چه که باشد معمولاً حسی بسیار ناخوشایند ایجاد میکند. موارد زیر برخی از علائمی هستند که هنگام سوزش قلب حس میشوند:
- احساس ناراحتی یا سوزش در ناحیه پشت سینه
- سوزشی که از معده به سمت گردن کشیده میشود.
- احساس دردی که هنگام تغییر وضعیت بدن بدتر میشود.
- طعم ترش در گلو
در موارد نادری علائم زیر هم گزارش شده است:
- سوزش و درد ریه
- احساس ناخوشایند در گوش
- سوزش بینی
برخی از افراد هنگام سوزش قلب، از درد قفسه سینه نیز شکایت دارند. این درد گاهی آنقدر شدید است که فرد را نگران بروز حمله قلبی میکند. در ادامه به تفاوت علائم حمله قلبی و سوزش قلب خواهیم پرداخت.
سوزش قلب و حمله قلبی
گفتیم که علت سوزش قلب معمولاً موضوع نگرانکنندهای نیست، اما گاهی با درد قفسه سینه و احساس فشار در آن همراه است و افراد آن را با یک موقعیت حساس مانند حمله قلبی اشتباه می‌گیرند. چنانچه همراه سوزش قلب، نشانههای زیر را نیز مشاهده کردید، ممکن است در آستانه یک حمله قلبی قرار گرفته باشید. در صورت مشاهده آنها در خود یا دیگری، بدون درنگ درخواست کمکهای پزشکی کنید:
- درد شدید قفسه سینه و احساس فشار در آن
- دردی که به سمت فک، گردن، شانهها و بازوها کشیده میشود.
- تعریق شدید
- تنگی نفس
- سرگیجه
- خستگی مفرط
- بالا رفتن یا پایین آمدن بیش‌ازحد ضربان قلب
- حالت تهوع و استفراغ
- سبکی سر
برخی از علائم ذکر شده شاید خبر از حمله قلبی ندهند، اما نشانهای از یک مشکل قلبی هستند که باید توسط یک پزشک متخصص قلب بررسی شوند.
عوارض سوزش قلب
سوزش قلب اگر زیاد اتفاق نیفتد معمولاٌ عوارض خاصی هم ندارد. اما مشاهده مکرر این حس ناخوشایند، میتواند مشکلاتی جدی برای سلامتی شما به وجود بیاورد. اگر سوزش قلبهای پی در پی که برایتان پیش میآید را درمان نکنید، ممکن است به التهاب مری یا ازوفاژیت مبتلا شوید. ازوفاژیت اغلب با دارو درمان میشود. مشکل دیگری که در اثر سوزش قلب مکرر رخ میدهد، مری بارت است. مری بارت تغییراتی را در پوشش داخلی مری به وجود میآورد که میتواند خطر ابتلا به سرطان معده را بالا ببرد.
جدا از مسائل مربوط به سلامتی، سوزش قلب طولانی مدت کیفیت زندگی شما را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و ممکن است فعالیتهای روزمره شما را با مشکل روبرو کند. برای حل مشکل خود حتماً به پزشک مراجعه کنید. ازآنجایی‌که این حس ناخوشایند در اطراف قلب ایجاد میشود و علت سوزش قلب در آغاز نامشخص میباشد، بهتر است ابتدا نزد پزشک متخصص قلب بروید و سپس در صورت لزوم، به متخصص دیگری ارجاع داده شوید.
زمان مراجعه به پزشک برای سوزش قلب
تقریباً همه افراد هنگام پرخوری یا دراز کشیدن پس از صرف غذا، سوزش قلب را تجربه میکنند. معمولاً این حس پس از مدتی از بین میرود. اما برخی افراد ممکن است بدون پرخوری هم مکرراً دچار این عارضه شوند. اگر رژیم غذایی معقولی دارید ولی در هفته بیش از دو بار با سوزش قلب درگیر هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
گاهی همراه با سوزش قلب، در بلع غذا هم دچار مشکل میشوید. سخت شدن عمل بلع میتواند نشانه یک مشکل جدی گوارشی یا قلبی باشد. حتی اگر تنها یک بار هم آن را تجربه کردید، حتماً پزشک را در جریان بگذارید. تیره شدن مدفوع هم میتواند یک نشانه خطرناک باشد. علت سوزش قلب زمانی که با تیره شدن مدفوع همراه است، اغلب یک مشکل جدی گوارشی است که باید سریعاً درمان شود.
علاوه بر مواردی که ذکر شد، چنانچه سوزش قلب شما با نشانه بیماریهای قلبی مثل تنگی نفس، سنگینی قفسه سینه و دیگر علائمی که پیش از این ذکر کردیم همراه بود، بدون درنگ درمان خود را نزد یک پزشک متخصص قلب آغاز کنید و در صورت شدید بودن این علائم با اورژانس تماس بگیرید.
پس از اینکه به پزشک مراجعه کردید، پزشک از شما علائم بیماری را میپرسد و سابقه پزشکی شما را بررسی میکند. پس از معاینات بالینی، برای تشخیص دقیق علت سوزش قلب، پزشک ممکن است از شما درخواست یکسری آزمایش کند. این آزمایشها برای تشخیص مشکل معده و سیستم گوارش عبارتاند از:
- تصویر پرتوایکس معده
- آندوسکوپی
چنانچه علائم بیماریهای قلبی نیز در شما مشاهده شد، پزشک از تستهای زیر استفاده میکند:
- نوار قلب
- اکوکاردیوگرافی
- آزمایش خون
درمان سوزش قلب
پس از بررسی نتایج آزمایش و مشخص شدن علت سوزش قلب اگر مشکل مرتبط با سیستم گوارش باشد، پزشک برای شما داروهای آنتی اسیدی را تجویز میکند. به کمک این داروها تولید اسید معده کاهش مییابد. اگر هم دچار مشکلات قلبی بودید، پزشک متخصص قلب طیف مختلفی از درمانهای قلبی را در اختیار دارد که بسته به نیاز شما یکی از آنها را به کار میبرد.
سخن آخر
سوزش قلب احساس ناخوشایندی است که بسیاری از افراد آن را تجربه میکنند و دلیل آن برخلاف تصور، اغلب ارتباطی با قلب ندارد. سوزش قلب معمولاً موضوع نگرانکنندهای نیست، اما همراهی آن با برخی از نشانهها از جمله تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرگیجه و حالت تهوع میتواند خطرناک باشد و نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارد تا از حملات قلبی و خطرات احتمالی آن جلوگیری شود. اگر مکرراً به این عارضه دچار میشوید، برای تشخیص علت سوزش قلب حتماً به پزشک مراجعه کنید. با توجه به حساسیت قلب بهتر است در ابتدا به یک متخصص قلب مراجعه نمایید و ایشان بعد از رد کردن نارسایی‌های قلبی، شما را به متخصص مورد نیازتان ارجاع خواهد داد.
پزشک جراح و متخصص